Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

‘Milk’, een biografische raamvertelling over de opkomst van ‘gelijke rechten’-militant Harvey Milk, mag dan al gesitueerd zijn in de jaren zeventig, de Oscarspeech van Sean Penn, die in de huid kruipt van de homofiele politicus en daarvoor zeer terecht zijn tweede gouden beeldje als Beste Acteur in de wacht sleepte, illustreerde dat Gus Van Sants nieuwste ook een razend actueel pamflet is. De recente goedkeuring van een wet in de staat Californië, die zegt dat het voor homokoppels niet wettig is in het huwelijksbootje te treden, bewijst dat de zaak waarvoor Milk zovele jaren geleden vocht, nog steeds niet gewonnen is.

Met documentarische precisie reconstrueert Van Sant het politieke leven van Harvey Milk, en het woelige privéleven dat hij daarnaast leidde. Aan het begin van de film zien we hoe hij op z’n 40ste Scott Smith (James Franco) tegen het lijf loopt, en daarmee meteen tussen de lakens kruipt. Hij biecht op: “Ik stel vast dat ik nog niets met mijn leven heb aangevat.” Samen trekken ze naar San Francisco, waar ze een fotowinkel uitbaten in Castro Street. Snel wordt de shop een bijeenkomstplaats voor homo’s die strijden voor aanvaarding en gelijke kansen. Niet lang daarna wordt Milk naar voren geschoven als hun woordvoerder.

En dat is precies wat Milk altijd geweest is, een man van het volk, wiens acties ten allen tijde voor het volk waren. Zijn doortastendheid - toen hij in 1977 verkozen werd als lid van de gemeenteraad, had hij al twee mislukte pogingen achter de rug - en engagement zou hem uiteindelijk ook fataal worden. Amper een jaar na zijn aanstelling werd hij door Dan, zijn gefrustreerde en oerconservatieve politieke tegenstander, neergeschoten.

Na een heleboel zware karakterrollen (zie hem daar theatraal staan roepen in ‘Mystic River’ en ‘21 Grams’) is de rol van Harvey Milk voor Sean Penn een heuse afwisseling. Hij mag lachen, opgewekt zijn en ondertussen moet hij er ook nog eens op toezien dat hij geloofwaardig is in de rol van de meest vermaarde gay activist die Amerika ooit gekend heeft. Nooit heb je het gevoel dat zijn rol een karikatuur is, en met een minimum aan tics en een maximum aan inleving zet hij een rol neer die levensecht en daardoor zeer respectvol aandoet.

‘Milk’, met voorts uitstekende bijrollen van o.a. Emile Hirsch en vooral Josh Brolin, is een klassieke biopic, maar wel eentje die iets te vertellen heeft, en dat doet op een manier die zijn doel niet voorbijschiet. Gus Van Sant laat voor een keertje zijn experimentele visuele stijlen achterwege en dat doet deze film geen kwaad. Het verhaal van Harvey Milk is hoopvol en opgewekt, maar tegelijk door merg en been snijdend triestig en aangrijpend. Een film ook die prima de tijdsgeest evoceert waarin de feiten zich afspelen. Een tijdsgeest die - en dat is misschien nog het meest schrijnende van al - lang niet zoveel verschilt met die waarin we ons nu bevinden.

Extra’s (dvd): naast twee te verwaarlozen verwijderde scènes, bevat de dvd van ‘Milk’ als bonus drie documentaires, telkens een ander facet van de productie dan wel de historische feiten belichtend. In ‘Remember Harvey’ doen voormalige medewerkers en kennissen hun zegje over de redenaar van het volk, in ‘Hollywood Comes To San Francisco’ mogen de acteurs vertellen over hun personage en de productie, terwijl ‘Marching For Equality’ een blik werpt op de straatmanifestaties in de vorm van getuigenissen over de reconstructies ervan als wel getuigenissen van sympathisanten van de echte optochten.

Peter Janssens