Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
Towelhead
Subtiliteit staat niet in het woordenboek van Alan Ball. In ‘American Beauty’ nam hij als scribent het kleinburgerlijke Amerika niet heel erg fijnzinnig, maar wel ongemeen hilarisch op de korrel; een huzarenstukje dat hem terecht de Oscar voor Beste Scenario opleverde. De scenarist is anno 2007 regisseur geworden, en zijn eerste worp luistert naar de titel ‘Towelhead’, in Amerikaans slang een racistische benaming voor een Arabier.
Die weinig tolerante roepnaam heeft betrekking op de 13-jarige half-Libanese Jasira (Summer Bishil), die door haar Amerikaanse moeder naar haar vader - van wie ze al een hele poos geleden scheidde - gestuurd wordt omdat haar eigen vriend iets onwelvoeglijks had gedaan met haar dochter. Voor Jasira staat een verblijf bij haar tirannieke vader synoniem aan de hel op aarde, vooral omdat die laatste ook met zijn eigen problemen af te rekenen heeft. En helemaal omdat de adolescente op de koop toe nog eens worstelt met haar ontluikende seksualiteit, en de volwassenen in haar omgeving niet meteen de juiste opvang bieden.
Zo wordt ‘Towelhead’ al snel een alternatief coming-of-age-drama over een jong meisje dat op niet heel koosjere wijze vrouw wordt en die op 13-jarige leeftijd worstelt met gevoelens die ze geen plaats weet te geven. Maar er is meer. Onder die deklaag schuilt een met scherp schietende satire over de kleinsteedse hypocrisie van een oversekste Amerikaanse samenleving. Ball neemt geen blad voor de mond, wat hem over de plas niet meteen lauwerkransen opleverde. Wat meteen ook bewijst dat niemand graag in de uit pijnlijke herkenbaarheden opgetrokken spiegel kijkt. Zelfs al is die een uitvergroting.
Maar ondanks Balls voorliefde voor de grove borstel laat hij zijn personages ten allen tijde in hun waardigheid, en bedekt hij potentieel aangebrande scènes (waar Amerika met al zijn kneuterigheid in grote getale over viel) met een poëtische mantel, waarbij suggestie het haalt op sensatie. Ook zijn de drie mannelijke karakters in Jasira’s leven - haar strenge pa, haar liefje met wie ze experimenteert en haar overbuur die zich aan haar vergrijpt - mensen van vlees en bloed en geen karikaturen, noch zwart noch wit, met motieven die hun handelingen dan wel zeker niet altijd rechtvaardigen, maar je wel laten verstaan waarom ze doen wat ze doen.
Toegegeven, de grasgroene gazonnetjes van het leeg ogende suburbia, de riedeltjes van componist Thomas Newman, de fantasie die tot leven komt (de droomsequenties waarin Jasira zichzelf als fotomodel ziet, lijken stijlkopieën van die waarin een bronstige Spacey naar cheerleaders hunkert) en wat meer doen onlosmakelijk denken aan het met Oscars overladen Sam Mendes-debuut waarbij Ball voor het eerst zijn schrijverskwaliteiten etaleerde, maar de insteek en thema’s (racisme, seksualiteit, etc.) van z’n regiedebuut zijn helemaal anders. Dat de vorm en aanpak weinig verschilt, mag niet verbazen gezien Ball hier dezelfde observerende bril opzet. En de gelijkaardige beeldtaal? Als je leert, dan leer je het best van de meester.
En dat heeft hij goed gedaan, want net zoals ‘American Beauty’ dat tikkeltje extra kreeg door zijn puike cast, blinkt ook ‘Towelhead’ uit door het legertje acteurs dat het beste van zichzelf mag geven. Met de minst bekende twee - Summer Bishil is zeer sterk als de seksueel ontwakende Jasira, terwijl Peter Macdissi de show steelt als haar bikkelharde vader - op kop. Al mag de glansprestatie van Aaron Eckhart, die aan het moreel meest wansmakelijke personage een ziel weet te schenken, ook niet over het hoofd gezien worden. Knap werk.