Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Bijna een decennium geleden blies Ridley Scott zowel het sandalenepos als zijn eigen carrière nieuw leven in met ‘Gladiator’, nota bene geïnspireerd op één van de meest geplaagde historische peplums uit de filmgeschiedenis: ‘The Fall Of The Roman Empire’. Of hoe de geschiedenis zich herhaalt, want ook de opnames van dit met vijf Oscars bekroonde avontuur verliepen niet zonder slag of stoot. Zo eiste Crowe dat het script herschreven werd, trok hij geregeld z’n trailer in tot-ie zijn zin kreeg en kreeg hij het aan de stok met Oliver Reed. Die laatste verruilde ook nog eens tijdens de opnames het tijdelijke met het eeuwige.

Het project van de grond krijgen, bleek al evenmin een sinecure. Veertig jaar voordien was ‘Ben-Hur’ dan wel de triomfator bij de Oscaruitreiking, in tussentijd waren er maar weinig sandalenavonturen die met succes hun weg naar het publiek vonden. Het mag een wonder heten dat Scott het peperdure kostenplaatje gefinancierd kreeg. Nadat hij zelf de dieperik ingezonken was (het zeer fletse ‘White Squall’ en ‘G.I. Jane’ waren toen zijn laatste film), zat hij immers verlegen om een hit. Wist hij veel dat hij in de herfst van zijn loopbaan z’n grootste succes zou afleveren.

Niet enkel voor Scott betekende ‘Gladiator’ een (nieuwe) opstap naar meer, ook hoofdacteur Russell Crowe zag zijn carrière in stroomversnelling evolueren. Zelf beschouwt hij zijn rol als generaal-wordt-slaaf Maximus de beste die hij ooit neerzette. De Australische acteur schittert in de rol van militaire leider die door Commodus, de troonsopvolger van Marcus Aurelius, ter dood veroordeeld wordt. Maximus weet te ontsnappen, maar eenmaal thuis treft hij daar de dode lichamen van zijn vrouw en kind aan. Wanneer hij vervolgens als slaaf in de handen van een gladiatortrainer terechtkomt, beseft hij dat dit misschien zijn enige kans is om in het keizerrijk binnen te dringen.

Gesitueerd in de klassieke oudheid is het sandalenepos aan een aantal regeltjes onderhevig. Zo kan je de gezwollen van epiek doortrokken dialogen moeilijk onnaturel noemen, het hoort bij de tijd waarin de film speelt. Ook de pompeuze door Duits virtuoos Hans Zimmer gecomponeerde klankband past perfect in het plaatje. Alles aan deze film is groots opgezet, elke dollar die hierin geïnvesteerd is, vind je op het scherm terug. Scott schuwt ook de massascènes niet: het openingstafereel, waarin Maximus de Germanen te lijf gaat is iconisch en de gladiatorscènes zijn om duimen en vingers bij af te likken.

De film werd destijds meer dan terecht bekroond voor zijn effecten en kostumering, maar de meest terechte award bleef uit. In een rechtvaardige wereld zou Joaquin Phoenix met zo’n gouden erebeeldje huiswaarts gekeerd zijn. Als Commodus mag hij de beste dialogen van de tong laten rollen en bovendien doet hij dit met zoveel ingehouden emotie dat de koude rillingen je over de rug lopen. Om nog maar te zwijgen over zijn ijskoude, bijna beangstigende blik. De twee acteurs, de verbluffende enscenering, het klassieke heldenverhaal en de majestueuze soundtrack maken ‘Gladiator’ tot de klassieker zoals hij heden ten dage aanschouwd wordt.

Extra’s (Blu-ray): over de fel bediscussieerde beeldkwaliteit kunnen we kort zijn: ‘Gladiator’ ziet er op Blu-ray voortreffelijk uit. Ondersteund door de werkelijk fenomenale klankkwaliteit is dit een pareltje om al je zintuigen te verwennen. Wie echter nog meer over de film te weten wil komen, zit met deze Blu-ray-uitgave op rozen. Niet enkel herbergt deze release zowel de bioscoopversie als de langere extended cut, ook tref je bij beide een interessante commentaartrack aan, telkens met de vocalen van Ridley Scott als begeleider, die op zijn beurt wordt bijgestaan door iemand uit de productie. Bij de langere versie is dat zijn goeie vriend Russell Crowe.

Een tweede disc herbergt zoveel bonusmateriaal dat het onmogelijk is het hier allemaal te vermelden. Wat er zonder enige twijfel bovenuit steekt, is een making of van ruim drie uur (langer dan de film!), alle mogelijke zijden van de productie belichtend. Maar ook onder een ander kopje (‘De gouden archieven’) vind je een featurette terug die ons een kijkje achter de schermen van deze superproductie laat nemen. Er is quasi niemand die niet aan het woord komt tijdens de extra’s en geen thema (decors, visuele effecten, het tot stand komen van de film, etc.) wordt uit de weg gegaan. Een must.

Peter Janssens