Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Donderdag 7 juli 2005 staat onherroepelijk in het geheugen van de mensheid gegrift. Die dag pleegden zelfmoordterroristen immers bomaanslagen op het Londense openbaar vervoer met als trieste balans meer dan vijftig doden en zevenhonderd gewonden. Wat 9/11 is voor de Amerikanen, is 7/7 voor de Britten. In ‘London River’ staan de naweeën van die aanslagen centraal. De film gaat vooral over individuen (lees: echte mensen) en niet zozeer over wereldpolitiek of holle retoriek. Het resultaat is een emotionele uppercut die lang blijft nazinderen.

De Frans-Algerijnse regisseur Rachid Bouchareb (die in 2006 een internationale hit scoorde met ‘Indigènes’ en later dit jaar de Algerijnse vrijheidsstrijd onder de loep neemt in ‘Hors-La-Loi’) gaat niet dieper in op de aanslag zelf. Hij gebruikt de dodelijke bomexplosies vooral om een ontroerend verhaal te brengen over ouderschap, hoop en verdriet, en dat in een multiculturele wereld die (tot spijt van wie het benijdt) een feit is.

Brenda Blethyn schittert als de weduwe Elisabeth Sommers. Ze woont op een boerderij op het eiland Guernsey, en verloor haar man in 1982 tijdens de Falklandoorlog. Wanneer haar dochter Susan het eilandleven inruilt voor een toekomst in Londen, moet ze het helemaal alleen zien te redden, wat sporadische hulp van haar broer niet meegerekend. Na de dodelijke aanslag probeert Elisabeth haar dochter te bereiken. Wanneer Susan niet terugbelt, reist Elisabeth zelf naar Londen en gaat ze in Susans flat wonen tot wanneer haar dochter terug opduikt. Dat die flat midden in een moslimbuurt ligt, maakt er de desoriëntatie voor de plattelandsvrouw nog groter op. Tijdens de zoektocht naar haar dochter komt ze in contact met Ousmane (Sotigue Kouyaté), een boomlange man uit Mali die zijn gezin verliet toen zijn zoon Ali zes jaar was. Sindsdien woont hij in Frankrijk, maar na de aanslag probeert hij zijn inmiddels in Londen levende zoon op te sporen. De kennismaking tussen Elisabeth en Ousmane loopt op zijn zachtst gezegd niet van een leien dakje, toch slaan ze aarzelend en afwachtend de handen in elkaar om hun kinderen terug te vinden in een voor hen beide vreemde stad.

’London River’ is een sereen drama dat in première ging op het festival van Berlijn in februari 2009, waar hij werd bekroond met een vermelding van de oecumenische jury en de Zilveren Beer voor beste mannelijke vertolking. Volkomen terecht: wat de 72-jarige Kouyaté hier presteert, is niet meer of minder dan sensationeel. Nog maar zelden zag een gebroken ziel er tegelijkertijd zo menswaardig, hoopvol en geknakt uit.

Zijn scènes met Brenda Blethyn zijn onvervalste parels. Het moment waarop hij en Brenda Blethyn uiteindelijk de waarheid onder ogen moeten zien is een van de meest ingetogen (en net daarom door merg en been snijdende) krop in de keel-scènes die we de laatste tijd mochten aanschouwen. En past perfect binnen wat vooral een acteursfilm is: het verhaal zelf volgt misschien iets te nauwgezet de krijtlijnen van ‘sociale cinema’, maar het samenspel tussen Kouyaté en Blethyn geeft ‘London River’ een ziel én een hart die vele andere humane drama’s ontberen.

Simon Couwens