Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
J'Ai Tué Ma Mère
Bezig bijtje, die Xavier Dolan. En jong. Op zijn zestiende schreef hij het scenario voor het semiautobiografische ‘J’Ai Tué Ma Mère’, en op zijn twintigste had hij het al verfilmd en geproduceerd en speelde hij daarnaast ook de hoofdrol. En zopas (amper een jaar later) ging de opvolger ‘Les Amours Imaginaires’ in première op het jongste festival van Cannes. Daar waren ze vorig jaar trouwens zeer te spreken over deze moedermoordfilm: die kreeg een staande ovatie van acht minuten en sleepte drie prijzen in de wacht, waaronder de Prix Regards Jeune.
Zoals de titel al een beetje doet vermoeden is er weinig peis en vree te bespeuren in het onderkomen van de zestienjarige Hubert (Dolan) en zijn moeder Chantale (Anne Dorval). Nadat man- en vaderlief het jaren geleden is afgetrapt, zijn de twee op elkaar aangewezen. Hun relatie is troebel en getroebleerd. Op zijn zachtst gezegd, want de twee kunnen elkaar amper luchten. Ze hebben geen oog voor elkaars wensen en verlangens, doen bijna niets om elkaar te (willen) begrijpen en staan voortdurend als kat en hond tegenover elkaar. Dat uit zich in bijzonder pijnlijke situaties: Chantale die haar zoon halverwege op weg naar school uit haar auto gooit, scènes aan tafel die ontaarden in gebroken servies en Hubert die boudweg toegeeft dat zijn moeder hem volledig kan gestolen worden.
Wanneer mamalief terugkomt op een belofte om Hubert financieel te steunen zodat hij in een appartement kan gaan wonen, lijkt de breuk tussen de twee definitief. Gelukkig kan Hubert steeds terecht bij zijn vriend Antonin als de situatie thuis onhoudbaar blijkt. Vraag blijft hoelang dit nog zal duren, want als Chantale ontdekt dat haar zoon homoseksueel is, stuurt ze hem naar een internaat. Waar zowaar een hele nieuwe en gevaarlijke wereld opengaat voor Hubert.
Het spreekt in Dolans voordeel dat hij op jeugdige leeftijd met een volwassen epistel voor de dag is gekomen. En niet eentje dat zomaar vlug-vlug op het scherm is gekwakt. Dolan kiest af en toe bewust voor kunstzinnige ingrepen: zo verschijnen de woorden van een brief die een lerares (die een stilte verliefd is op hem) heeft geschreven op het scherm. En parafraseert hij om de haverklap kunst, literatuur en video art. Allemaal stijlvol gedaan, maar als puntje bij paaltje komt voegt het eigenlijk maar weinig toe aan het resultaat.
Want dat raakt helaas nauwelijks de koude kleren. Hoe pijnlijk de broze relatie tussen moeder en kind ook is, we raakten nergens ontroerd of gepakt door de malaise. En dat komt vooral omdat de personages nogal breed zijn uitgetekend: Hubert verschilt maar in weinig van andere pubers met opgroeipijnen en zijn moeder is inderdaad een onuitstaanbaar kreng (of wordt toch zo neergezet). Waardoor ‘J’Ai Tué Ma Mère’ nogal nadrukkelijk rondjes loopt en veelvuldig in herhaling valt. Bovendien leidt alles naar een voor de hand liggende conclusie en blijkt dat moeder en zoon na anderhalfuur bokken en koppen eigenlijk toch niet zonder elkaar kunnen en elkaar toch heel graag zien. Of hoe hoogdravend en jeugdig enthousiasme uiteindelijk toch met een ‘duh’-uitsmijter het licht uitdoet.