Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

‘On The Origin Of Species’ is zonder enige twijfel één van, zoniet hét, meest baanbrekende geschiedkundig werk in de wereld van de natuurwetenschappen, maar toch weten we bitterweinig over de schepper ervan: Charles Darwin. ‘Creation’ is een oerklassieke biopic over het leven van deze onderzoeker en toont hoe ’s mans legendarische pennentrekken aan het papier toevertrouwd werden. Het resultaat is een vrij suf biografisch verhaal by the numbers dat ons nooit écht getuige maakt van zijn vele wereldlijke reizen, die aan zijn grensverleggende theorieën ten grondslag lagen.

Veeleer zoomt flutregisseur Jon Amiel (de man achter bedenkelijke pelliculestroken als ‘Entrapment’ en ‘The Core’) in op de jonge vader, wiens mentale en fysieke gezondheid langzaamaan achteruitgaat, die Darwin was. Hij zit gevangen tussen de liefde voor zijn vrouw, die diepkatholiek is en gelooft dat haar man door zijn theorieën weleens niet welkom zou kunnen zijn in de hemel, en zijn geloof in een wereld waarin geen plaats is voor god. Wanneer z’n vriend Huxley hem overtuigt om zijn onderzoek na bijna twintig jaar research te vereeuwigen in een boek, probeert hij gelijk ook komaf te maken met zijn tragische verleden.

Je kan je voorstellen dat Darwins ideeëngoed midden negentiende eeuw op wat protest van de gemeenschap kon rekenen. Een extreem gelovige goegemeente zit immers niet te wachten op een man die komaf maakt met hun god en doodleuk beweert dat de schepper zelve weinig zaaks heeft met hoe de wereld er op die moment uitziet. Toch krijg je nergens het gevoel dat Darwin een paria was, al had die gedachte misschien ook te maken met zijn kluizenaarsbestaan. Zelfs zijn eigen vrouw en kinderen kregen na het overlijden van zijn oudste dochter - zijn oogappel wiens geest hem dagelijks visiteert - moeilijk vat op hem.

De thematiek geloof versus wetenschappen wordt uiteraard wel aangeraakt, maar Amiel graaft nooit dieper dan de oppervlakte. De hoogdravende dialogen maskeren een zekere inhoudsloosheid. Je ziet nooit hoe Darwin tot de theorieën is gekomen die hij verkondigt in zijn legendarische werkstuk. Een paar verhalen die hij aan zijn kinderen vertelt, moeten illustreren dat hij veel avonturen heeft beleefd, maar het enige waarin Amiel geïnteresseerd lijkt is in de familieman achter de wetenschapper, treurend om het verlies van zijn dochter Annie, niet in staat om er met zijn vrouw over te praten. Waardoor Darwin van iedereen lijkt te vervreemden, ook van de kijker.

Paul Bettany (in ‘Master And Commander’-modus) staat echter wel uitzonderlijk goed te acteren, en ook de grimeafdeling verdient pluspunten. Waar in andere films de dikke lagen schmink (we zien Darwin als jonge vader én als iets oudere man) een prima prestatie in de weg durven zitten - denk bvb. aan de huiveringwekkend slechte maquillage in ‘Love In The Time Of Cholera’ - doet het hier ten allen tijde realistisch aan. Slotsom: ‘Creation’ is een zeer conventionele en erg melodramatische biopic. Puik en klassiek in beeld gezet, daar niet van, maar je gaat finaal te weinig meeleven. Wij hadden liever iets meer gezien van de avonturen die hij zo gepassioneerd aan zijn kinderen vertelde.

Peter Janssens