Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Wie de Iraans-Koerdische cineast Bahman Ghobadi enkel (of vooral) kent van ‘A Time For Drunken Horses’ en ‘Turtles Can Fly’, zal ongetwijfeld verrast opkijken bij ’s mans vijfde worp ‘No One Knows About Persian Cats’. Niet dat Ghobadi plots een andere koers uit vaart, maar in vergelijking met de schrale landschappen van de plattelandsdorpen oogt dit modern en eigentijds drama toch als something completely different. Al blijft ook dit een film die net als zijn vorige meer dan één boze en vlammende steen werpt naar het huidig Iraans regime.

Waar Bahman Ghobadi zich dusver vooral focuste op het lot van man, vrouw en kind bij de plattelandsbevolking in oorlogs- en totalitaire tijden, richt hij zijn pijlen ditmaal op de onbegrepen en opgejaagde jongeren in Teheran. Want ook voor hen is het leven vaak niet echt een pretje: vrijheid van mening en expressie is er uit den boze, en zelfs om muziek te mogen spelen is er een vergunning nodig. Ghobadi weet trouwens waar hij het over heeft, daar hij als filmmaker zelf ook constant met de censuur en bureaucratie in de clinch ligt. Ghobadi is inmiddels zelfs persona non grata in zijn thuisland, en door voor ‘No One Knows About Persian Cats’ samen te werken met de vorig jaar gearresteerde Iraans-Japanse-Amerikaanse journaliste Roxana Saberi is hij meer dan ooit de luis in de pels.

‘No One Knows About Persian Cats’ vertelt in semidocumentaire stijl het verhaal van Negar en Ashkan van de undergroundrockgroep ‘Take It Easy Hospital’. Net zoals zo veel lotgenoten zijn ze verplicht om muziek te maken zonder medeweten van de autoriteiten. Rockmuziek is immers verboden in Iran en het tweetal heeft er zelfs al een gevangenisstraf opzitten, ook omdat Ashkan in het openbaar heeft gezongen, iets dat in Iran ten strengste verboden is voor vrouwen. Eat your heart out, Laura Lynn.

Negar en Ashkan besluiten om te vluchten naar het beloofde land Groot-Brittannië waar ze hun muziek wel als expressiemiddel kunnen gebruiken. Dat is uiteraard makkelijker gezegd dan gedaan, daar ze voor hun boude plan valse identiteitspapieren nodig hebben. Het tweetal roept de hulp in van de muziekproducent en ‘fixer’ Nader (Hamed Behdad) die besluit hen te helpen, en hen meeneemt op een tocht doorheen de vele verborgen plekken in Teheran waar gelijkgezinde jongeren muziek proberen te maken.

Negar Shaghaghi en Ashkan Koshanejad slaagden er in het echte leven in om de oversteek naar Londen te maken. Iets waar tal van anderen niet in slagen. Ghobadi’s visie op de jongerencultuur en gefnuikte artistieke ambities is schrijnend, en oogt verrassend Westers, ook omdat de geportretteerde muzikanten dwepen met t-shirts van CBGB’s of hun voorliefde voor Sigur Ros duidelijk maken. Ghobadi nam zijn film in het geniep op in Teheran, en kiest niet zozeer voor een spannende narratie, maar eerder voor een semidocumentaire stijl waarin hij de kijker meetroont naar de verborgen muzikale undergroundscene in Teheran. Heel wat lokaal talent krijgt daardoor de kans hun kunnen te laten zien, en Ghobadi koppelt alles aan beelden uit het dagelijks leven van Teheran. Het een en ander wordt na een tijdje repetitief, maar dat is Ghobadi vergeven. De getuigenissen van de aspirant-muzikanten die performen met het arrestatiezwaard van Damocles boven hun hoofd zijn immers sterk genoeg om ‘No One Knows About Persian Cats’ met recht en reden te bestempelen als sterke en originele guerrillacinema met de vuist op tafel.

Simon Couwens