Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
Ju Dou
Als er een cineast is die er heeft voor gezorgd dat de Chinese cinema in de jaren negentig internationaal hoge ogen bleef scoren, dan is het ongetwijfeld Zhang Yimou. Ironisch genoeg was de man geen sant in eigen land: zijn films lagen politiek onder vuur en sommige werden zelfs door de autoriteiten in de ban geslagen. Tegenwoordig is de man terug salonfähig in zijn geboorteland: zijn wuxia-trilogie ‘Hero’, ‘House Of The Flying Daggers’ en ‘Curse Of The Golden Flower’ werd er een groot succes, en in 2008 mocht hij de openings- en slotceremonie van de Olympische Spelen in Peking coördineren.
Yimou liet van de eerste keer van zich horen in 1987 met ‘Het Rode Korenveld’ waarmee hij prompt de Gouden Beer won op het festival van Berlijn. Een opstapje naar deze ‘Ju Dou’ uit 1990, dat nog steeds geldt als een van zijn meest gelauwerde films. Een jaar later volgde ‘Raise The Red Lantern’, die net als ‘Ju Dou’ een Oscarnominatie kreeg voor beste niet-Engelstalige film.
‘Ju Dou’ is één van de Yimoufilms die een tijdlang verboden waren in China. Om het vele geweld of de stomende seks? Neen, maar wel om de onderhuidse kritiek op het regime die de censoren meenden te ontwaren in deze liefdestragedie. ‘Ju Dou’ zou teveel focussen op de kracht van het individu, en het personage dat synoniem staat voor de machthebbers (de eigenaar van een textielververij) werd als te negatief ervaren. Gevoelige jongens, die Chinezen.
Het verhaal speelt zich af in het China van de jaren twintig. Ergens op het platteland is Yang Jin-Shan eigenaar van een textielververij. Om een erfgenaam te hebben koopt hij het boerenmeisje Ju Dou (vertolkt door Gong Li, die later nog een fiks aantal keer met Zimou zou samenwerken) en maakt haar tot zijn bruid/slaaf. Helaas voor het arme meisje is Yang nogal aan de brute kant (zijn vorige twee echtgenotes mepte hij zowaar dood), en wanneer blijkt dat zij hem geen kinderen kan schenken (wat logisch is, daar Yang impotent is), krijgt ze het zwaar te verduren. Ju Dou zoekt en vindt troost bij Yangs neef en de twee beginnen een relatie waar wel een kind uit ontspruit. Het begin van een regelrechte tragedie die over de loop der jaren alle personages voor het leven zal tekenen.
Zhang Yimou kruipt niet alleen onder de huid met de vaak harde relatie tussen de verschillende personages en de onafwendbare drama’s die er uit ontspruiten, ook visueel is ‘Ju Dou’ een ware parel. Net als in ‘Het Rode Korenveld’ en zijn latere films heeft hij veel oog voor weelderige kleurencomposities. Opvallend is dat Yimou hier gebruik maakt van het Technicolorprocédé, een systeem dat vooral in trek was tijdens Hollywoods gouden jaren en waarbij de kleuren in (meestal drie) verschillende stroken doorheen de camera rolden om de helderheid van elke kleurstrook te benadrukken. Het mag bij de gemiddelde cinefiel misschien een ‘en dan’-gevoel opwekken, dit procédé zorgt echt wel voor een dieper kleurenpalet, en dat komt zeker in de scènes van de textielververij mooi tot zijn recht. Waardoor ‘Ju Dou’ zowel op scenariomatig als cinematografisch vlak de geschiedenisboekjes kan ingaan als een knap staaltje Aziatisch meesterschap.