Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
L'Illusionniste
Het is geen toeval dat het hoofdpersonage in Sylvain Chomets ‘L’Illusionniste’ heel sterk op Jacques Tati lijkt. Of dat zijn naam Tatischeff eigenlijk de echte naam van Tati is. Deze betoverende animatiefilm is immers een eerbetoon aan de Franse grootmeester. En niet zomaar een. Chomet kreeg van de erven van Tati de toestemming om het ongeproduceerde scenario van Tati (geschreven in 1956, twee jaar voor ‘Mon Oncle’ in première ging) te verfilmen. Tati schreef het scenario als een ode aan zijn dochter uit zijn eerste huwelijk, al dan niet om zijn schuldgevoel te temperen omdat hij haar en zijn eerste echtgenote destijds in de steek had gelaten. Uiteraard was het scenario oorspronkelijk niet bedoeld als basis voor een tekenfilm, maar het gegeven bleek zich uitstekend te lenen voor Chomets animatietalenten.
Tatischeff is een Franse goochelaar die optreedt met een legertje zakdoeken en kralen, uitklapbare bloemen, magische speelkaarten en uiteraard de hoge hoed met onafscheidelijk (zij het bijtgraag) wit konijn. Het publiek lijkt echter niet meer geïnteresseerd in de bedeesde man met de eenvoudige trukendoos, en Tatischeff speelt steeds vaker voor welhaast lege zalen. Waarop hij besluit zijn geluk te beproeven in Engeland en Schotland, maar ook daar heeft het publiek meer oog voor jonge britpopbands dan voor zijn ambacht. In een hotelkamer maakt Tatischeff kennis met een arm kamermeisje, waarvoor hij direct een genegenheid opvat. Hij koopt haar nieuwe schoenen en een jurk, en verrast door zoveel vriendelijkheid besluit het meisje hem te volgen tijdens zijn tournee.
‘L’Illusionniste’ vertoont nogal wat gelijkenissen met (maar is zeker geen kopie van) Chaplins ‘Limelight’ uit 1954 waarin eveneens de teloorgang van de revues centraal stond, gekoppeld aan de pogingen van een ster op zijn retour om relevant te blijven in een veranderende wereld. Niet alleen Tatischeff leidt daaronder: een buikspreker ziet zich verplicht om zijn pop voor een appel en een ei achter te laten in een pandjeszaak, en een clown is zelfs zo gedesillusioneerd dat hij overweegt om zelfmoord te plegen. Op het eerste zicht niet meteen een onderwerp waar de jongste tekenfilmkijker wat aan heeft, maar ‘L’Illusionniste’ heeft genoeg charme in huis om ook door het kleinere grut bekeken te worden. Al richt ‘L’Illusionniste’ zich in de eerste plaats natuurlijk op de iets rijpere kijker. Zeker de Tatifans zullen in hun nopjes zijn met deze opgegraven parel. Chomet gaat trouwens ver in zijn eerbetoon: zo laat hij op een bepaald moment Tatischeff een bioscoop binnenwandelen waar ‘Mon Oncle’ draait. Waardoor de animatie-Tati oog in oog komt te staan met zijn geestelijke vader van vlees en bloed.
Het grootste deel van ‘L’Illusionniste’ werd getekend in Chomets Studio’s in Edinburgh (meteen de reden dat Chomet het verhaal grotendeels daar laat afspelen – Tati’s oorspronkelijke locatie was Wenen). Ook in Parijs en Londen werd er aan de prent gewerkt, en een deel van de afwerking gebeurde zelfs in Zuid-Korea. In totaal tekenden zo’n 300 mensen mee aan de prent, waarvan er heel wat al meewerkten aan Chomets even opvallende debuut ‘Les Triplettes De Belleville’. Getekend in diezelfde ietwat oubollige, maar razend charmante stijl is dit andermaal een droom voor elke zichzelf respecterende animatieliefhebber.
De vele vergezichten op de Schotse natuurpracht en de treinen, huizen, bussen en gebouwen in de achtergrond moeten niet onderdoen voor het gedetailleerd naturalisme uit pakweg de strips van Hergé. De bedrieglijke eenvoud herbergt een keur aan fijne en vaak grappige details, waardoor dit geen filmpje is dat je even snel tussen de soep en de patatten achterover slaat, maar waar je best je tijd voor neemt om alles te ontkurken als betrof het een fles dure wijn uit een gezegend jaar. Laat het je smaken.