Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
The King's Speech
Qua stijl liggen ze misschien mijlenver uit elkaar, maar toch is er iets voor te zeggen om ‘The King’s Speech’ een nieuwe ‘My Fair Lady’ te noemen. Niet dat Colin Firths karakter in zingen uitbarst, maar je hoort hem wel zo “The rain in Spain stays mainly in the plain” zeggen – of iets dat daarop gelijkt. En net als Eliza Doolittle in George Bernard Shaws brontoneelstuk ‘Pygmalion’ mag hij dat proberen met een set knikkers in de mond.
De inzet is echter van een compleet andere orde, waardoor deze koningskroniek van ervaren tv-regisseur Tom Hooper (‘Elizabeth I’, ‘John Adams’) zich nog eerder laat omschrijven als een antiversie van de Oscarslokop met Audrey Hepburn. In die prent ging het namelijk om een straatmeid die door een geleerde professor wegwijs werd gemaakt in de Engelse taal en algemene vormen van beleefdheid. George VI, de door Colin Firth subliem neergezette hoofdfiguur van ‘The King’s Speech’, heeft echter geen probleem met eruditie. Wel met stotteren. En dat komt hem niet bepaald goed uit wanneer hij bijvoorbeeld in 1925 als afsluiting van de British Empire Exhibition het volk in Wembley Stadion moet toespreken.
Na een heleboel onsuccesvolle therapieën en spraakleraars besluit Bertie – zoals zijn eega Elizabeth (Helena Bonham Carter als Queen Mum) hem noemt – het voor bekeken te houden en zich te verzoenen met zijn aandoening. Maar Elizabeth geeft het zo vlug niet op. Ze brengt haar man in contact met de Australische logopedist Lionel Logue (Geoffrey Rush), die er een aantal onorthodoxe methodes op nahoudt. Niet meteen het kopje thee van George VI, die door Logue consequent met Bertie aangesproken wordt (“Mijn huis, mijn wetten, en hier spreken we elkaar met de voornaam aan”, klinkt het), maar als de therapie efficiënt blijkt te zijn, groeit er een band tussen de twee.
De motor van deze waar gebeurde historische bromance zijn de acteurs, en dan in het bijzonder het wondermooie samenspel tussen Colin Firth en Geoffrey Rush. Zal het deze keer dan toch lukken voor Firth, nadat hij vorig jaar (met zijn al even briljante vertolking in ‘A Single Man’) de duimen moest leggen tegen een over het paard getilde Jeff Bridges? Je kan niet ontkennen dat de Oscarkaarten royaal in zijn voordeel geschud zijn: hij is een Britse comedyacteur in een dramatische rol, die gestalte geeft aan een lid van de Engelse monarchie met een spraakstoornis. Het is inderdaad een shoe-in, maar onverdiend zou die prijs geenszins zijn. Subtiel maakt Firth van zijn verbaal op de proef gestelde royal een man van vlees en bloed, die des te meer hij zijn hart openstelt aan Lionel, steeds minder gaat stotteren. Een weergaloze vertolking die zijn tegenspelers overklast, al mag het aandeel van Rush en Carter evenmin onderschat worden.
‘The King’s Speech’ is dus een acteursfilm, en dat heeft regisseur Tom Hooper ook goed begrepen. Hij gaat voor een gestileerde aanpak, die het tijdsbeeld geweldig evoceert (het verhaal speelt zich af in de jaren ’20 en ’30, met als finale de speech die Bertie aan de vooravond van WOII geeft), maar nergens hangt hij de opdringerige showfilmer uit. Dit is klassieke, bijna oubollige stiff upper lip-cinema, maar wel van de betere soort. De boodschap die Hooper en scenarist Seidler willen brengen, is dat het er als politiek leider niet echt op aankomt wat je precies vertelt, zolang je het maar in stijl doet. Dat gaat ook op voor de cinematografische aanpak: ‘The King’s Speech’ vertelt niets nieuws, maar wat hij vertelt, doet hij op zulke manier dat je onmogelijk niet meegesleept kan worden.