Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Jong zijn en wat willen: het was schijnbaar niet zo gemakkelijk in 1979. Terwijl John Travolta twee maal op rij zijn heupwiegende zin had mogen doen (respectievelijk als discodanser en rockende vetkuif), liet het laatste jaar van de jaren zeventig zich kenmerken door een paar controversiële films over jeugddelinquentie. De bekendste daarvan is Walter Hills ‘The Warriors’ die bij zijn release her en der echte jeugdbendes lokte die hun vetes in de cinemazalen verder zetten. Gevolg: cinemahouders die weigerden om de film te vertonen en zelfs door verdeler Paramount werden vergoed. Nog een gevolg: distributeur Orion die geen zin had hetzelfde mee te maken en hun prent over troebele tieners niet wou uitbrengen. ‘Over The Edge’ zou – een testscreening links en rechts uitgezonderd - pas in 1981 in première gaan op de Amerikaanse kabel. Waar hij goed genoeg werd onthaald om toch een beperkte én succesvolle bioscooprelease te krijgen. Uiteindelijk hoeft het niet te verwonderen dat ‘Over The Edge’ onder meer hierdoor is uitgegroeid tot een gegeerde cultfilm onder jongeren: zelfs Kurt Cobain zong lof en noemde het een van de inspiratiebronnen voor ‘Smells Like Teen Spirit’.

De film gemaakt krijgen was trouwens even moeilijk als hem in de zalen krijgen. De distributeur had vooraf al niet veel vertrouwen, en gaf de prent bijna geen financiële steun. Waardoor producent George Litto (bekend van het Brian De Palma drieluik ‘Obsession’, ‘Dressed To Kill’ en ‘Blow Out’) die dan maar uit zijn eigen zak mee financierde. Het scenario werd geschreven door Charlie Haas en Tim Hunter. Deze laatste is momenteel actief als tv-regisseur (met afleveringen van onder meer ‘House M.D.’, ‘Law and Order’, ‘Breaking Bad’, ‘Deadwood’ en ‘Mad Men’ op zijn cv) en regisseerde eveneens het uit 1986 stammende ‘The River’s Edge’, nog een jongerencultfilm. Haas en Hunter baseerden zich op het journalistieke artikel ‘Mousepacks: Kids On A Crime Spree’ dat in 1973 in de San Francisco Examiner verscheen, en is dus grotendeels gebaseerd op ware feiten.

Het verschil met films als ‘The Warriors’ en ‘The Wanderers’ is dat de tienerjongeren in ‘Over The Edge’ geen lid waren van jeugdbendes of in de grote stad woonden, maar huisden in voorsteden die in de jaren zeventig als paddenstoelen uit de grond schoten. Allemaal piekfijn ontworpen door architecten en gretig dollars tellende volwassenen die echter vergeten waren rekening te houden met de noden en wensen van de jongeren. Zo ook in (het fictieve) New Granada, een voorstad van Denver. Ontspanningsmogelijkheden zijn er niet en zelfs het enige jeugdlokaal sluit de deuren om zes uur ’s avonds. Geen wonder dat ze de verveling proberen breken met drank en drugs, vandalisme en andere daden die de lokale politie liever niet ziet. Wanneer de volwassenen (ouders inclusief) doof blijven voor hun verzuchtingen en een van hen wordt neergeschoten door een politieman komen de jongeren massaal in opstand.

Het feit dat de rebellerende tieners geen tuig van de stadsrichel waren, maar kinderen van vooraanstaande burgers uit de voorstad zorgde ervoor dat ‘Over The Edge’ eigenlijk nog aangebrander was dan de films over rivaliserende jeugdbendes. Bovendien deden Litto en regisseur Jonathan Kaplan hun uiterste best om alles zo realistisch mogelijk in te kleuren. Ze gingen op zoek naar echte tieners zonder acteerervaring die bij wijze van spreken bijna van de straat werden geplukt. Voor een van hen betekende ‘Over The Edge’ alvast het begin van een succesvolle carrière: de destijds amper veertienjarige Matt Dillon (die door de castingmaatschappij werd ontdekt terwijl hij aan het spijbelen was) mocht meteen aan de slag blijven als acteur en verzeilde na een paar komedies op de set van Francis Coppola’s S.E. Hinton-tweeluik ‘The Outsiders’ en ‘Rumble Fish’. De rest is – zoals dat heet – geschiedenis.

Dat ‘Over The Edge’ meer dan dertig jaar na zijn debuut wat van zijn mokerslagcapaciteit is verloren staat buiten kijf. Maar het is wel degelijk nog steeds een relevante en goedgemaakte brok jeugdcultuur die zijn status van (zeer) goede prent geenszins heeft gestolen. Een te (her)ontdekken filmpje, zowaar.

Simon Couwens