Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Naar het schijnt prominent aanwezig in de lectuurkast van zowat iedere zichzelf respecterende boekenworm is ‘Norwegian Wood’, een uit 1987 stammende roman van de Japanse auteur Haruki Murakami. Die trouwens ook momenteel voor literaire vervoering zorgt met zijn ‘1Q84’-trilogie. Waar wij vooral in geïnteresseerd zijn is de vraag of Murakami’s werk zich makkelijk of mooi laat vertalen naar het witte doek (of kleine scherm). Een vraag die – getuige de verfilming van ‘Norwegian Wood’ – niet zo makkelijk te beantwoorden is, zo blijkt.

‘Norwegian Wood’ is een nostalgisch verhaal over verlies, liefde en seksualiteit. Het hoofdpersonages is Toru Watanabe (Ken’ichi Matsuyama) die terugblikt op zijn studentenjaren in Tokio eind jaren zestig. Centraal staat zijn relatie met de emotioneel labiele Naoko (Rinko Kikuchi uit ‘Babel’ en ‘The Brothers Bloom’) en de meer extraverte Midori (Kiko Mizuhara). De keuze om het verhaal eind jaren zestig te situeren is trouwens niet toevallig: Japanse studenten beleefden hun eigen mei ’68, al suggereert Murakami dat de Japanse studentenrevoltes niet dezelfde maatschappelijke achtergrond of impact hadden als die in Parijs en andere Europese steden.

De vriendschap tussen Toru, Naoko en hun gezamenlijke vriend Kizuki wordt grondig door elkaar geschud als Kizuki onverwacht zelfmoord pleegt. Toru en Naoko brengen steeds meer tijd met elkaar door en hun rouwgevoelens zorgen ervoor dat ze verliefd worden op elkaar (Naoko was inititieel eigenlijk de vriendin van Kizuki). Naoko blijft getekend door Kizuki’s dood en verbreekt de relatie met Toru om zich terug te trekken in een sanatorium in de wouden rond Kyoto. Een gedesoriënteerde Toru ontmoet inmiddels Midori, die zowat de tegenpool is van Naoko. Ook al voelt Toru nog steeds veel voor Naoko, toch begint hij een relatie met Midori. Maar het trauma dat hem met Naoko verbindt dreigt een emotionele wig te slaan tussen hem en Midori. Of hoe Toru’s verleden zijn toekomst dreigt te hypothekeren.

Regisseur van ‘Norwegian Wood’ is de Vietnamees Tran Anh Hung, van wie we onlangs het ondoordringbare ‘I Come With The Rain’ door de strot geduwd kregen. Zijn verfilming van Murakami’s proza is gelukkig minder experimenteel en meer gefundeerd en sluit dichter aan bij zijn eerder werk zoals ‘Cyclo’ en ‘The Smell Of Green Papaya’s’. Toch is ‘Norwegian Wood’ geen onverdeeld succes. Het blijft altijd een risico om een bestseller te verfilmen, en de fans van Murakami’s boek waren grotendeels teleurgesteld in de adaptatie die ze beschouwden als een te weinig gefundeerde samenvatting van het boek. Al bleef Tran Anh Hung grotendeels trouw aan het bronmateriaal en neemt hij sommige dialogen van Murakami zelfs letterlijk over. Al is het natuurlijk een beetje onvermijdelijk dat bepaalde personages en emotionele spankracht de sprong naar het scenario niet maakten: het blijft een oud zeer bij de van de boek naar film-kruisweg.

Wie het boek niet gelezen heeft en maagdelijk de confrontatie met de film aankan, staat ook voor een zware dobber. Narratieve duidelijkheid is nooit Tran Anh Hungs sterkste punt geweest en opnieuw kiest hij voor veel stiltes, landschapshots en ettelijke kilo’s introspectie die zwaar genoeg wegen om zelfs de wereldkampioen ADHD stil te krijgen. Dat levert her en der mooie en ontroerende scènes op, maar als geheel hangt ‘Norwegian Wood’ te los aan elkaar. De regielijm en ietwat afstandelijke aanpak (toch nefast in een prent die draait om relaties en gevoelens) blijkt helaas niet substantieel genoeg om twee uur bij de les te blijven. Of twee uur en een half voor wie de director’s cut bekijkt. Het extra kwartier beslaat trouwens niet zomaar enkele extra scènes, maar bevat eveneens scènes uit de bioscoopversie die hier en daar anders gemonteerd zijn of een andere opbouw kennen.

En ja, ‘Norwegian Wood’ is uiteraard een verwijzing naar de klassieker van The Beatles die tijdens de aftiteling te horen is. Geen toevallige verwijzing: het lied blijkt het lievelingslied van Naoko te zijn en Murakami baseerde zich grotendeels op de tekst ervan om zijn verhaal op te bouwen. De andere muziek is op het conto te schrijven van Radioheadgitarist Johnny Greenwood (die ook de soundtrack van ‘I Come With The Rain’ schreef) en die is wat ze in het Engels zo mooi plechtstatig als an acquired taste omschrijven. Net zoals de film trouwens.

Simon Couwens