Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Iedereen met een boon voor het oeuvre van pakweg Terry Gilliam en Jean-Pierre Jeunet (en giet er meteen ook maar een fikse scheut Emir Kusturica bij) doet er goed aan om binnen te duiken in de wonderlijke wereld van de Spanjaard Alex de la Iglesia. Voor zover dat nog niet gebeurd is, want met deze triestige trompettenballade is de man geenszins aan zijn proefstuk toe. Integendeel: sinds ‘Accion Mutante’, zijn debuut uit 1993, kwamen geschifte titels als ‘El Dia De La Bestia’, ‘La Comunidad’ en ‘Crimen Ferpecto’ uit zijn koker rollen. Voor velen haalt ’s mans nieuwste het niet bij het gros van zijn vorige werkstukken, maar zoals altijd valt over smaak te twisten. Feit is dat ‘Balada Trista De Trompeta’ een van De la Iglesias’ meest uitzinnige prenten is, zowel qua toon, stijl als karakters.

Waar geen discussie over bestaat is dat De la Iglesia terug op vertrouwd terrein is na zijn niet zo geslaagde Engelstalige uitstap ‘The Oxford Murders’ (2008). De la Iglesia voelt zich duidelijk als een vis in het water met deze eigenzinnige mix waarin slapstick en horror elkaar afwisselen. De aftrap wordt gegeven in 1937, in een onder de burgeroorlog zuchtend Spanje. Zowat iedere mannelijke onderdaan werd ingelijfd in het leger om tegen de rebellen te vechten, inclusief de clowns van een lokaal circus. Waarmee De la Iglesia meteen de toon zet en na pakweg een kwartier al uitpakt met machetezwaaiende clowns.

Een sprong vooruit en we zitten in 1973. Waar we kennis maken met Javier (Carlos Areces) die destijds moest toezien hoe zijn clownsvader stierf door toedoen van Franco. In tegenstelling tot zijn vader, die een blije clown was, vertolkt Javier al jaren de rol van triestige clown, en het is in die optiek dat hij aan de slag kan bij een circus waar blije clown Sergio (Antonio de la Torre) de plak zwaait. Echt blij is Sergio niet: zonder schmink blijkt hij een sadistische gek te zijn die zijn lief, de trapezeartieste Natalia (Carolina Bang), regelmatig een serieuze pandoering geeft. Wat niet naar de zin is van Javier, die in stilte verliefd is op Natalia, en haar wil beschermen tegen de uitbarstingen van de geweldenaar. Bij een zoveelste confrontatie slaan zowel bij Javier als Sergio de stoppen finaal door en begint een strijd op leven en dood tussen de twee. Een strijd die Javier zowaar in staat stelt om komaf te maken met de verantwoordelijken voor de dood van zijn vader, al die jaren geleden.

Subtiliteit stond duidelijk niet in het woordenboek van De la Iglesia toen hij ‘Balada Triste De Trompeta’ bedacht en regisseerde: hij schiet onmiddellijk als een klauwende kanonskogel uit de startblokken en grossiert bijna twee uur lang in groteske ideeën die uitmonden in luidruchtige geweldorgieën, waarbij zelfs plaats is voor een stomend strijkijzer en een Kojak-cameo. Niet elke vondst werkt echter, en ergens halverwege lost De la Iglesia al dan niet bewust de verhaalrol. Dat resulteert in een iets te bombastische climax die er nogal over gaat, en het niet haalt bij sterkere set pieces die eerder de revue passeerden.

Ook De la Iglesias onverholen aanklacht tegen het fascisme zal niet aan iedereen besteed zijn, en waarschijnlijk niet eens opvallen voor een niet Spaans publiek. Niet dat je de kritiek tussen de regels nodig hebt om ‘Balada Triste De Trompeta’ te smaken: een sterke maag, een groot incasseringsvermogen en vooral een bizar gevoel voor humor volstaan. Waardoor het eigenlijk niet hoeft te verwonderen dat De la Iglesia vorig jaar onder het voorzitterschap van ene Quentin Tarantino op het Festival van Venetië met de Zilveren Leeuw voor beste regie werd bekroond.

Simon Couwens