Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
Restless
Gus Van Sant is voor velen een van de sterkhouders in wat zich gemakkelijkshalve laat omschrijven als de Amerikaanse onafhankelijke cinema. Dat vooral omdat hij met zijn eigen, opvallende stijl verhalen vertelt waar de grote studio’s het liefst met een wijde boog omheen lopen. Exemplarische titels voor die stelling zijn onder meer de trage en eigenzinnige ‘Drugstore Cowboy’ en ‘My Own Private Idaho’ en vooral de minimalistische experimenten ‘Gerry’ en ‘Last Days’. Op zijn zachtst gezegd: films waar je voor in de juiste stemming moet zijn om ze te doorgronden of te appreciëren.
Toch is Van Sant er niet vies van om occasioneel voor een grote studio te werken: hij verfilmde het (Oscarwinnende) ‘Good Will Hunting’, omarmde midden jaren negentig zelfs de Hollywoodsterrencultus door Nicole Kidman te regisseren in ‘To Die For’, schoof aan tafel aan met Sean Connery voor ‘Finding Forrester’ en bewees met ‘Milk’ vier jaar terug dat hij ook in grootschaliger werk zijn hart en ziel kan leggen. Een cineast met een hobbelig parcours dus, al schijnt de man wel beter te worden met de jaren. Na ‘Paranoid Park’ en ‘Milk’ is ‘Restless’ zijn derde project op rij dat gemene kippenvelprikjes uitdeelt en zelfs de traanklieren niet onberoerd laat. En dat – gelukkig – zonder dat hij daarvoor de melige kaart trekt.
‘Restless’ kon nochtans gemakkelijk vervallen in wat bekend staat als het zogenaamde ‘tv-film van de week’-syndroom, waarin meestal een ziekte of sociaal probleem zonder al te veel subtiliteit wordt uitgemolken en vooral het tranerig aspect centraal staat. Dat ‘Restless’ dat gebied niet opzoekt is bijna miraculeus te noemen, daar het breekbare scenario van debutant Jason Lew werd opgepikt door Ron Howard en zijn dochter Bryce Dallas die zich prompt twee van de producerszitjes toe-eigenden. Gelukkig vielen zij voor de eerder ingetogen aard van het scenario, en gingen ze op zoek naar een regisseur die voeling had met kleine en gevoelige projecten. Waardoor het niet hoeft te verwonderen dat het scenario bij Van Sant terechtkwam, en die waagde zich prompt aan een nieuwe rondedans met zijn favoriete thematiek van outsiders die wars van wat de goegemeente verlangt hun eigen ding willen/moeten doen.
In ‘Restless’ maken we kennis met Enoch (Henry Hopper) en Annabel (Mia Wasikowska). Enoch is net van school en vult zijn dagen en uren met het bezoeken van begrafenissen. Tijdens zo’n plechtigheid wordt hij betrapt door Annabel. Net als hij een vrijgevochten ziel en het klikt onmiddellijk tussen de twee. In niet geringe mate omdat ze allebei een appeltje te schillen hebben met de dood. Annabel heeft terminale kanker en hoop en al nog drie maand te leven. Enoch gaat gebukt onder het verlies van zijn ouders bij een verkeersongeval en hield aan het ongeval (waarbij hij zelf een tijd in coma lag) naast heel wat frustraties een nieuwe vriend over: de geest van de kamikazepiloot Hiroshi (Ryo Kase) met wie hij spelletjes zeeslag speelt en elke dag wat ronddwaalt. Enoch en Annabel beginnen een relatie met elkaar, zelfs al weten ze allebei dat drie maand alles is wat hen rest.
‘Restless’ laat zich pitchen als een kruising tussen ‘Love Story’ en ‘Ghost’, maar die vergelijking zou voor alle betrokkenen oneerbiedig zijn. In de eerste plaats is dit immers een mooi vertelde karakterstudie van twee jonge mensen die de zielsgenotenliefde van hun leven ontmoeten, en moeten toezien hoe hun romance ontluikt terwijl Magere Hein mee over hun schouder kijkt. Origineel of vernieuwend is het niet, maar hier vallen alle bouwstenen mooi op hun plaats. Dat het huis overeind blijft is eveneens te danken aan de gevoelige vertolkingen van Mia Wasikowska, die op korte termijn is uitgegroeid tot een van de meest getalenteerde actrices van haar generatie. Dé ontdekking is echter Dennis Hopper (zoon van Dennis) die in zijn eerste rol (een obscuur bijrolletje in 1996 buiten beschouwing gelaten) bewijst uit hetzelfde acteerhout van zijn vader te zijn gesneden. Genoeg redenen dus om ‘Restless’ binnen te rijven als een klein, ontroerend en poëtisch filmpje. Bekijk het met liefde en tederheid en laat het – als het even kan – niet verdwijnen in de grote, anonieme massa.
Extra’s (dvd): naast de trailer, verwijderde scènes en de gebruikelijke interviewfeaturettes presenteert Van Sant een stille versie van ‘Restless’. Van Sant nam de film opnieuw op, maar dan zonder dat de acteurs iets zegden en waarbij de dialogen worden gepresenteerd als tussentitelborden. Bizar is dat Van Sant de achtergrondgeluiden niet verwijderde of liet vervangen door een muzikale score. Het resultaat is een op zijn zachtst gezegd bevreemdend experiment.