Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Eén van de buitenbeentjes op de recente Oscaruitreiking was ‘Moneyball’. Eén van die films waarvan op voorhand al duidelijk is dat hij geen beeldjes in de wacht gaat slepen, maar die met een prestigieus palmares van zes nominaties toch op gepaste wijze in de kijker wordt gezet. De nominaties waren trouwens niet van de minste: beste film, beste mannelijke hoofdrol (Brad Pitt), beste mannelijke bijrol (Jonah Hill), beste geadapteerd scenario (Aaron Sorkin en Steven Zaillian), beste montage en beste geluidsmontage. En stuk voor stuk dik verdiend bovendien, zelfs al is ‘Moneyball’ op het eerste zicht ‘maar’ een film over baseball.

Zeker buiten Amerika hebben baseballfilms maar weinig resonantie. Wat meteen verklaart waarom ‘Moneyball’ het beter deed in de Verenigde Staten dan daarbuiten: een lot dat trouwens zowat elk baseballproject te wachten staat, zelfs als die worden gedragen door supersterren als Brad Pitt, Kevin Costner (‘Bull Durham’, ‘Field Of Dreams’) of Robert Redford (‘The Natural’). Wat ‘Moneyball’ dubbel interessant maakt is dat het allemaal gebaseerd is op ware gebeurtenissen. En dat het zich niet zozeer focust op de sportieve heldendaden op het veld, maar eerder op de welhaast wiskundige manier waarop achter de schermen het spel in goede banen wordt geleid.

‘Moneyball’ speelt zich af in het jaar 2002, toen Billy Beane (een uitstekende low profile acterende Brad Pitt), de manager van de Oakland Athletics, voor de zoveelste keer moet constateren dat zijn ploeg niet kan opboksen tegen de grotere (en rijkere) teams in de competitie. En als er al eens een goede speler in zijn team zit, wordt die steevast met grof geld weggelokt door een van de grotere teams. Zelf investeren in dure vogels is niet echt een oplossing, daar Beane niet over een groot investeringsbudget beschikt. Dan loopt Beane een zekere Peter Brand (Jonah Hill)  tegen het lijf. Een universiteitsgeschoolde bolleboos die beweert via ‘sabermetrics’ te kunnen voorspellen welke speler het best waar en wanneer wordt opgesteld. Zo is het volgens Brand beter om drie goedkope en minder sterke spelers op te stellen in plaats van een duurbetaalde speler. Op termijn zou het resultaat even productief moeten zijn. Beane laat zich overtuigen en haalt Brand aan boord bij de Oakland Athletics. Helaas voor hen is de rest van het team (eigenaar, coaches en talentscouts inclusief) minder overtuigd van Brands theorie. Als de seizoenstart rampzalig blijkt te zijn, ziet het er naar uit dat de dagen van Beane en Brand geteld zijn. Of is het toch de aanhouder die wint?

Hoe de werking van ‘sabermetrics’ nu precies in elkaar zit, wordt nooit volledig duidelijk. Regisseur Bennett Miller (‘Capote’) en topscenaristen Aaron Sorkin (‘The West Wing’, ‘The Social Network’) en Steven Zaillian (‘Schindler’s List’, ‘American Gangster’, ‘The Girl With The Dragon Tattoo’) proberen het allemaal zo verhelderend mogelijk te brengen, en zelfs al klikken niet alle puzzelstukken in elkaar, toch is en blijft ‘Moneyball’ een interessant en onderhoudend adrenalinekijkstuk. Zelfs voor wie letterlijk geen bal verstand heeft van de machinaties van baseball.

Dat goede resultaat is te danken aan tal van factoren: een gedreven regie van Miller, fonkelende dialogen van Sorkin en Zaillian (let op de scène waarin Pitt zich een weg jongleert door drie telefoongesprekken) en zeker ook de vertolkingen van Pitt en een verrassende Hill. En dan vergeten we geenszins de geslaagde bijrollen van onder meer Philip Seymour Hoffman en Robin Wright. Of hoe in ‘Moneyball’ alles mooi op de plaats valt. Zij het na veel schipperen en vijven en zessen: oorspronkelijk zou Steven Soderbergh de verfilming van Beans boek ‘Moneyball: The Art Of Winning An Unfair Game’ op zich genomen hebben, maar toen die de prent wou verpakken als een semidocumentaire met ruimte voor echte interviews met de betrokkenen, trok Columbia even aan de noodrem. Gezien het viersterrenresultaat een meer dan gerechtvaardigde ingreep. Of hoe deze cinematografische home run met recht en reden wordt beschouwd als één van de beste Hollywoodworpen van 2011.

Simon Couwens