Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Doekjes moeten we er niet om winden: 2011 was een uitstekend jaar voor de Vlaamse cinema. Michael R. Roskams ‘Rundskop’ won zowaar bijna de Oscar voor beste niet-Engelstalige film, en het publiek kwam in vrij grote getale af op titels als ‘Code 37’, ‘Hasta La Vista’ en ‘Groenten Uit Balen’. Ook bij de niet-publiekslokkers werd er met superlatieven gegooid voor kleinere filmpjes. Zoals voor ‘Noordzee, Texas’, het langspeeldebuut van Bavo Defurne, dat sneller uit dan in de bioszalen was, maar met de release op dvd een welverdiende tweede kans krijgt.

‘Noordzee, Texas’ doet het internationaal alvast zeer goed met prijzen op diverse buitenlandse festivals en een bioscooprelease in Engeland en Amerika. Daarnaast werd hij geselecteerd als slotfilm op het ‘London Gay & Lesbian Film Festival’. Of hoe het succes van Vlaamse filmpjes zich niet langer enkel onder de plaatselijke kerktoren laat meten. ‘Noordzee, Texas’ is de verfilming van het (rijpere) jeugdboek ‘Nooit Gaat Dit Over’ van André Sollie uit 2004. Een boekje dat maar 92 pagina’s telde, maar genoeg basis bevat voor een evocatieve schets over de (geheime) homoseksuele liefde tussen twee jongens aan de Belgische kust. Dat het verhaal over meer gaat dan over homoseksuele liefde maakt Defurne ook in zijn filmversie duidelijk: liefde tussen jongens en jongens, meisjes en meisjes of jongens en meisjes... het lijkt bijkomstig wie op wie verliefd is, daar ‘Nooit Gaat Dit Over’ en ‘Noordzee, Texas’ in de eerste plaats over liefde en verliefdheid tout court gaan.

De vijftienjarige Pim (Jelle Florizoone) woont met zijn moeder in een vrij troosteloze buurt aan de Belgische kust. Troosteloos past trouwens eveneens een beetje op de gemoedstoestand van Pim: hij weet al vrij lang dat hij meer van jongens dan van meisjes houdt, de afwezigheid van een vader laat zich voelen, en met zijn moeder (Eva van der Gucht) kan hij niet echt over zijn gevoelens praten. Ze treedt met haar accordeon en haar vrijer Etienne (Luk Wyns) op verschillende volksfeesten op en probeert zich daarmee vast te klampen aan haar vergane glorie (ze was ooit Miss Camping). Om de eenzaamheid te verdrijven zoekt Pim vaak het gezelschap van de buren op, en hij wordt verliefd op de iets oudere en iets stoerdere buurjongen Gino (Mathias Vergels, recentelijk te zien in ‘Bo’, ‘Mixed Kebab’ en ‘Allez, Eddy!’). Hun geheime relatie vormt de spil van de prent, maar is niet de enige as: zo blijkt Gino’s jongere zus Sabrina (Nina Marie Kortekaas) immers verliefd op Pim, en dat zorgt voor een maalstroom van gevoelens waar nagenoeg iedereen in gevangen of verstrikt zit.

‘Noordzee, Texas’ mag dan wel de eerste echte Vlaamse film zijn die het aandurfde een homoseksuele liefde centraal te plaatsen, Defurne ziet alles in de eerste plaats als een universeel ‘coming of age’-verhaal over dromen en verlangens. Allemaal mooi en sierlijk in beeld gebracht, maar tegelijkertijd valt niet te loochenen dat het Vlaamse karakter niet kan verdoezelen dat dit relaas over onmogelijke liefdes internationaal al ettelijke keren is verteld. Gelukkig kiest Defurne voor een evocatieve stijl waardoor het vrij eenvoudige scenario grotendeels ondergeschikt blijft aan de gemoedsstemmingen die hij regiematig oproept.

Daar alles zich afspeelt eind jaren zestig, begin jaren zeventig kan Defurne een hele mooi dosis (Vlaamse) melancholie in de prent stoppen. Wat trouwens momenteel bon ton schijnt te zijn in de vaderlandse cinema (zie ‘Groenten Uit Balen’ en ‘Allez, Eddy!’). Defurne (geboren in 1971) grijpt daarmee ook terug naar zijn eigen kindertijd en zorgt voor een tegelijk overdadige en subtiele retroaankleding. Een accordeonspelende moeder zou niet meer pakken in deze iPad-tijden, maar het zijn net die kleine details die het tijdloze karakter meer benadrukken dan de eigenlijke verhaalscharnieren. ‘Noordzee, Texas’ is geen onverdeeld succes, maar als sprong van kortfilm- naar langspeelfilmcineast is dit ontegensprekelijk een bewijs dat Defurne het filmmétier mooi in de vingers heeft.

Simon Couwens