Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Het meest confronterende aan historische drama’s is de wetenschap dat alles (of toch de grote lijnen) wat zich voor je ogen voltrekt daadwerkelijk heeft plaatsgegrepen. Soms zelfs niet eens zo lang geleden. De onderdrukking van zwarte dienstmeiden in het zuiden van Amerika in de jaren ’60 bijvoorbeeld. Blanke moeders achtten hen goed genoeg om de was en de plas te doen en hun kinderen op te voeden, maar dezelfde wc gebruiken? Ho maar!

De installatie van een aparte toilet voor de gekleurde huishulp – niet meer dan een houten hok buiten de woning – is één van de vele gebeurtenissen in ‘The Help’, die blootlegt dat de personages waaraan de titel een ode brengt het niet gemakkelijk hadden in tijden van rassensegregatie. Gebaseerd op de bestseller van Kathryn Stockett groeide deze adaptatie over de plas uit tot een gigantische hit op alle fronten. Iedereen die kan tellen, weet dat een kostenplaatje van amper 25 miljoen dollar en een wereldwijde opbrengst van ruim tien keer dat bedrag een zeer gezonde verhouding is. En met een waaier aan Oscarnominaties (waarvan één tot winst leidde) werd de film ook nog eens gelauwerd als één van de beste van het voorbije jaar. Terecht, als je ’t ons vraagt.

Centraal staat de blanke Skeeter (Emma Stone), die na haar studies aan de universiteit terugkeert naar haar hometown Jackson, Mississippi. Haar moeder en vriendinnen wijzen haar al gauw op haar toekomstige rol als huisvrouw en moeder, maar de geëmancipeerde schrijfster in de dop heeft er geen oren naar. Haar ambitie is het schrijven van een roman en naar een onderwerp hoeft ze niet lang te zoeken. Zo besluit ze een stem te geven aan de zwarte vrouwen, die instaan voor het huishouden van de prominente blanke families in haar omgeving, en hun lotgevallen te bundelen tot een boek, dat de zwarte gemeenschap hoop schenkt en de blanke verplicht de ogen te openen.

‘The Help’ klinkt, gezien zijn beladen onderwerp, als een zware filmbrok, maar regisseur Tate Taylor (een jeugdvriend van bronschrijfster Stockett) camoufleert zijn rake portrettering van een Amerikaanse samenleving waarin rassenhaat schering en inslag is met een nostalgisch tijdsbeeld en heel wat humor zonder daarbij de grens der schaamte- en respectloosheid te overschrijden. De meeste grappen worden dan ook vooral gemaakt ten koste van de blanke ‘overheersers’: karikaturale krengen, die tot het uiterste gaan om hun zwarte bedienden te schofferen. Opperbitch met dienst is ongetwijfeld Hilly (een fantastische Bryce Dallas Howard), die een wel heel bijzonder koekje van eigen deeg te slikken krijgt wanneer ze haar meid Minny (een al even verbluffende Octavia Spencer, die de Oscar voor Beste Vrouwelijke Bijrol wegkaapte) de laan heeft uitgestuurd.

Hier en daar werd ‘The Help’ een te rooskleurige visie verweten, maar het is wel degelijk een kunst om met dergelijke dramatische geschiedenis als voedingsbodem een feel good film te maken voor een breed publiek, die tegelijk harten beroert én niet voorbij gaat aan het punt dat hij wil maken. En om dat te doen, moet je af en toe eens iets zwart-wit voorstellen. Desalniettemin laat het script voldoende ruimte voor nuance, ziet de unaniem uitstekende cast er nauwlettend op toe dat elk personage meer dan één laag bevat en bevat de film een heleboel waarachtige scènes die je aan het scherm kluisteren. Zo weet de subtiel gevormde vriendschap tussen de blanke outcast Celia (Jessica Chastain, alweer uitstekend) en Minny moeiteloos onder de huid te kruipen en snijden de getuigenissen van de zwarte vrouwen (met die van een verbluffende Viola Davis als Aibileen op kop) door merg en been.

Dit alles maakt van ‘The Help’ inderdaad één van de mooiste worpen, die de Amerikaanse cinema het afgelopen jaar kende. Een intelligente crowdpleaser, die ondanks zijn speelduur van 146 minuten geen seconde verveelt. Slotsom: geen belegen ‘Driving Miss Daisy 2’, maar een pakkend, menselijk drama, dat je zowel aan het lachen brengt als aan het denken zet. Zelfs het bijwijlen de kop opstekende paternalistische toontje gooit geen roet in het eten. Een pareltje.

Peter Janssens