Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Brighton is waarschijnlijk de beroemdste badplaats aan de zuidkust van Engeland. Met zijn lange pier en bijhorende kermissfeer is het een vaste trekpleister voor Britse gezinnen op vakantie. In 1964 kwam het kuststadje negatief in het nieuws toen het strand van Brighton tijdens het pinksterweekend het strijdtoneel werd voor een bitsige strijd tussen Mods en Rockers. De Mods waren (veelal rijke) Britse modieus geklede jongeren die rondreden op scooters, de Rockers waren in leer geklede motorduivels. In Brighton waren beide groepen gedurende twee dagen in een ware veldslag verwikkeld, en de politie slaagde er nauwelijks in de orde te bewaren.

De klassieker ‘Quadrophenia’ uit 1979 doet de strijd tussen beide Britse jeugdculturen keurig uit de doeken, en ook in ‘Brighton Rock’ spelen de schermutselingen in Brighton een belangrijke rol. Of toch minstens in deze versie, in het bronmateriaal was dit geenszins het geval. Wat eigenlijk niet kon, daar Graham ‘The Third Man’ Greene zijn roman al schreef in 1938, en toen waren de meeste Mods en Rockers nog niet eens geboren. En in 1947, het jaar van Roy Boultings verfilming van Greenes roman was het gros van hen net de luiers ontgroeid. Alvast een slimme zet van de makers van de remake om hun versie in 1964 te situeren en een film af te leveren die zowel oud als nieuw oogt, zonder dat het een letterlijke herinterpretatie is van het origineel.

Centraal in ‘Brighton Rock’ (ongeacht welke versie je bekijkt) staat de strijd tussen twee rivaliserende gangsterbendes die strijden om hun deel van de koek. Het jonge bendelid Pinkie Brown (in het origineel vertolkt door Richard Attenborough, in deze nieuwe versie door Sam Riley, Ian Curtis in Anton Corbijns ‘Control’) werkt zich langzaam op van loopjongen tot bendeleider. Aan een confrontatie met een rivaliserende messentrekker houdt hij een litteken op de wang over, wat meteen verklaart waarom de verfilming uit 1947 destijds in Amerika werd uitgebracht als ‘Young Scarface’.

Pinkie is een jonge misdadiger wiens carrière een hoge vlucht neemt als hij een tegenstander vermoordt. Een daad waarmee zijn baas niet is opgezet, en die uiteindelijk een wig tussen de twee zal drijven. Pinkie ziet zich genoodzaakt om de jonge dienster Rose (Andrea Riseborough, Wallis Simpson in Madonna’s ‘W.E.’) op te zoeken, daar zij als onwillige getuige de dode man aan Pinkies bende kan linken. Om te vermijden dat Rose kan getuigen, vraagt hij haar ten huwelijk. Rose is zich van geen kwaad bewust en valt in haar onervaren onschuld echt voor hem. Roses werkgeefster Ida (Helen Mirren) probeert Rose te overtuigen van Pinkies niet zo nobele bedoelingen, en brengt daarmee eveneens haar eigen leven in gevaar terwijl de bendeoorlog in Brighton steeds bitsiger wordt.

Regisseur van de ‘Brighton Rock’-remake is Rowan Joffé, zoon van Roland ‘The Killing Fields’, ‘The Mission’ Joffé. Het is meteen zijn langspeeldebuut (een paar tv-projecten niet te na gesproken) nadat hij eerder scenario’s schreef voor onder meer ‘28 Weeks Later’ en ‘The American’. Het scenario volgt Boultings origineel vrij getrouw, tot en met de cynische climax. Gelukkig maar, want sommige dingen zijn zo geniaal dat je er beter met je fikken afblijft. Op zich is er dus maar weinig op te merken aan dit potent misdaaddrama (in de bijrollen is het nog uitkijken naar John Hurt en Andy Serkis), maar Joffé evenaart nergens de versie van Boulting. Een belangrijke reden hiervoor is de nogal ongefocuste vertolking van Riley. Het is moeilijk om in de ban te raken van de sociopathische moordenaar met Riley die nogal zijn best lijkt te doen om de intensiteit van Leonardo DiCaprio te evenaren, maar daar niet in slaagt. Ook het thema van katholicisme, boete en zonde dat Greene in zijn roman stopte, loopt er in deze versie grotendeels verloren bij. Waarmee meteen duidelijk is dat Joffé nog lang geen Scorsese is, en dat deze ‘Brighton Rock’ ondanks zijn geslaagde momenten teveel in de middenmoot blijft hangen om echt te scoren.

Simon Couwens