Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
Prometheus
Return to sender: net zoals de protagonisten in de sciencefictionthriller ‘Prometheus’ op zoek gaan naar de oorsprong van hun bestaan (en bij het uitbreiding die van het volledige menselijke ras), keert ook Ridley Scott met deze prequel op zijn doorbraakhit ‘Alien’ uit 1979 terug naar zijn roots. Dertig jaar na ‘Blade Runner’ waagt de intussen 74-jarige Brit zich andermaal aan een prent in het genre, waarin hij eerder tekende voor twee game changers. Is ‘Prometheus’ nummer drie, vraagt u zich af? Daarvoor is Scott te veel slachtoffer van de door hemzelf gecreëerde mythe.
Al vanaf het moment dat de eerste teasertrailer zijn neus aan het virtuele venster stak, werden torenhoge verwachtingen gecreëerd. Zo hoog dat ze nauwelijks in te lossen waren. Het is anno 2012 ook een stuk moeilijker om innovatief uit de hoek te komen dan ruim dertig jaar terug. Het feit dat het hier wel degelijk om een origin story gaat, maakt bovendien dat ‘Prometheus’ zich in het bekende universum van ‘Alien’ afspeelt. Zodoende mag het niet verbazen dat Scott veel meer op herkenning dan op verrassing speelt. Zijn nieuwste sf-worp bevat dan wel geen scène die het iconische karakter van de facehugger- of chestburster-sequentie uit het origineel bezit, maar we komen wel meer te weten over waar ze vandaan komen. Ook de space jockey, op wiens ruimteschip Dallas, Ripley en co in ‘Alien’ onwetend hun onheil tegemoet stappen, speelt een centrale rol. Of toch op zijn minst een aantal soortgenoten van hem. En het schip waarnaar de titel verwijst, doet bij momenten sterk denken aan de Nostromo.
Hoewel het er dus onmiskenbaar één is, weigert Ridley Scott het woord prequel in de mond te nemen. “Beide films beschikken over hetzelfde DNA”, verwoordt hij het. Geen uit de lucht gegrepen metafoor btw, daar DNA een voorname rol opeist in de plot van ‘Prometheus’, die deels gebaseerd is op de theorieën van de controversiële Zwitserse schrijver Erich von Däniken. In zijn boek ‘Waren De Goden Kosmonauten?’ (1968) beweerde die dat er in de prehistorie contact moet geweest zijn tussen mensen en buitenaardse beschavingen. Precies waar ook het wetenschapperskoppel Elizabeth Shaw (Noomi Rapace) en Charlie Holloway (Logan Marshall-Green) van overtuigd is. Wanneer ze in een Schotse grot op een muurschildering stuiten die hun geloof in eeuwenoude buitenaardse inmenging onderschrijft, willen ze dat verder bestuderen.
Wat meteen het startschot betekent voor een variatie op het klassieke ‘crew trekt de ruimte in op zoek naar buitenaards leven’-verhaaltje. Ondanks een aantal diepere filosofische beschouwingen (die nergens zwaar op de hand worden en de prent meteen intrigerend maken) moet ‘Prometheus’ het – net als ‘Alien’ – niet echt hebben van zijn verrassende plot, als wel van zijn minutieus opgebouwde spanning. Scott neemt rustig de tijd om zijn boog strak te spannen en wanneer hij vanaf iets over halfweg non-stop huiverelementen in het geheel begint te smokkelen, houdt hij je zonder veel moeite op het puntje van de stoel tot aan het kippenvelinducerende eindshot.
Wie vertrouwd is met de ‘Alien’-quadrilogy (we zwijgen bewust even over de ‘AVP’-gedrochten) zal overigens merken dat Scott alle klassieke elementen in zijn verhaal opneemt. Zoals daar zijn: een heldin tegen wil en dank (Noomi Rapace is een puik ersatz-Ripley), een in menselijke gedaante gegoten robot met geheime agenda (Michael Fassbender steelt de show als android met ‘Lawrence Of Arabia’-fetisj) én een malafide financierende organisatie (hier verpersoonlijkt door een ijzingwekkende Charlize Theron als corporate bitch Meredith). Daarnaast is het ook gniffelen bij de basketknipoog aan ‘Alien: Resurrection’ en huiveren bij het fantastische eerbetoon aan de chestburster-scène uit het origineel. Vooral met die laatste sequentie zet Scott al zijn collega-‘Alien’-cineasten opnieuw op hun plaats en bewijst hij dat het mogelijk is om een inventieve draai te geven aan klassieke scènes zonder te vervallen in kopieerwerk.
‘Prometheus’ is misschien niet het verwachte vijfsterrenmeesterwerk, het is wel één van de beste sf-thrillers die in tijden uit Hollywood is gekomen. Het scenario is ondanks zijn eenvoudige en klassieke opzet slimmer dan het gros van zijn genregenoten, het acteerwerk zit over de hele lijn snor (naast de eerder vermelde hoofdrolspelers kwijten ook Idris Elba en een onder digitale make-up schuilgaande Guy Pearce zich adequaat van hun taak), de effecten zijn fabuleus (de hologramscènes zijn in 3D om van te smullen), de bombastische soundtrack is voor één keer functioneel en doet je haren rijzen, én het halfopen einde doet je hunkeren naar een vervolg. Een prequelsequel, als het ware. Aanrader, of wat dacht u?