Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Als Spike Lee iets op zijn lever heeft, dan houdt hij zich niet in. Zes jaar geleden gaf hij Clint Eastwood een veeg uit de pan omdat in diens WOII-double bill ‘Flags Of Our Fathers’ en ‘Letters From Iwo Jima’ geen enkele zwarte soldaat te bespeuren was. Nu is het aan Quentin Tarantino om de bonen te vreten. Agressiekatalysator met dienst is ‘Django Unchained’, een revisionistische wraakwestern, waarin Tarantino o.a. een weinig verhullend beeld ophangt van de slavernij in Amerika.
 
Lee is van mening dat Tarantino de ‘zwarte holocaust’-thematiek misbruikt, terwijl de ‘Pulp Fiction’-regisseur in interviews te kennen geeft dat hij enkel het debat wil voeden. Dat lijkt alvast gelukt, getuige Lee’s ziedende reactie nog voor de prent in de zalen te zien was. Het is overigens niet de eerste keer dat de twee clashen. Ten tijde van ‘Jackie Brown’ had Lee kritiek op het veelvuldige gebruik van het woord ‘nigger’. Een commentaar die ook bij ‘Django Unchained’ opnieuw de kop opsteekt, met als culminatiepunt een interview met Samuel L. Jackson, waarin de acteur weigert een vraag over deze hetze te beantwoorden vooraleer de journalist het bewuste woord zelf in de mond neemt (check het filmpje op YouTube). Ja, een nieuwe Tarantino is altijd een evenement.
 
Maar levert het ook weer een goede film op? Wees maar zeker! Zoals we van de man wiens kin een eigen fanclub heeft, gewend zijn, is ‘Django Unchained’ een energieke en opwindende brok pure cinema, in de traditie van de oude meesters geschoten op 35mm film. Tarantino steekt zijn liefde voor het medium andermaal niet onder stoelen of banken: de aan de spaghettiwesterns van Sergio Corbucci ontleende titel(figuur), de naar zowel ‘Birth Of A Nation’ als ‘Blazing Saddles’ verwijzende Ku Klux Klan-sequentie, de aan ‘The Searchers’ refererende sneeuwscènes, de aan ‘Mandingo’ herinnerende tweede akte, de Beethoven-knipoog richting ‘A Clockwork Orange’, etc. – alles is pure passie.
 
Toch is ‘Django Unchained’ meer film dan pastiche; Tarantino eert meer dan hij kopieert. Het hoofdpersonage mag dan naar de naam Django luisteren, veel heeft hij niet gemeen met de stille pistolero van Franco Nero (hier te zien in een geinige cameo). De Django van Jamie Foxx is een zwarte slaaf, die anno 1858 gescheiden wordt van zijn geliefde. Wanneer hij wordt vrijgekocht door de Duitse premiejager King Schultz (Christoph Waltz), sluiten de twee een pact: Django wordt Schultz’ rechterhand én Schultz helpt hem bij de zoektocht naar zijn vrouw. Hun avontuur brengt hen tot op de plantage van de meedogenloze Calvin Candie (Leonardo DiCaprio).
 
Revanche is altijd al een leidmotief geweest in de films van Tarantino, en dat is ditmaal niet anders. Net als The Bride in ‘Kill Bill’ en Shosanna in ‘Inglourious Basterds’ is Django een underdog, die in een positie gedwongen wordt waarbij alleen wraak nog een uitweg biedt. QT verpakt deze wraakfantasieën in Genrefilms met hoofdletter G. Clichés van het genre – in dit geval de western – passeren de revue, om vervolgens op de gekende humoristische en anachronistische wijze ontkracht te worden. Zo zijn de lang uitgesponnen, maar messcherpe dialogen terug van de partij en is de soundtrack naar gewoonte een amalgaam van klassieke filmmuziek (Morricone, Bacalov) én moderne popsongs (Jim Croce, Tupac).
 
Maar er is ook ruimte voor vernieuwing. Voor het eerst in zijn 20-jarige carrière heeft Tarantino een scenario gepend dat zich lineair van punt A naar B begeeft, niet ingedeeld is in hoofdstukken en een stuk minder kernpersonages telt (we laten ‘Death Proof’ even buiten beschouwing). Wat van deze southern (zo labelt QT zijn film) meteen zijn meest toegankelijke en klassieke film maakt. Dat laatste verwondert niet, aangezien het westerngenre sowieso noopt tot ‘ouderwets’ filmmaken. Het enige wat de aficionado’s van pakweg John Ford, Sergio Leone of Kevin Costner er wel moeten bijnemen, is het excessieve geweld, waarvoor Tarantino gekend is en dat nu ook weer prominent én moreel ambigue aanwezig is. Een scène waarin een zwarte slaaf door een roedel honden verscheurd wordt, doet je ongemakkelijk schuifelen, terwijl de shoot-outs je vaak doen juichen van vurige pret.
 
Wat ons eveneens doet kirren van plezier, zijn de geweldige vertolkingen. Christoph Waltz is, net als in ‘Inglourious Basterds’, uitstekend op dreef en verheft Tarantino’s dialogen haast tot poëzie. Leonardo DiCaprio amuseert zich kostelijk (en wij ook) nu hij eens geen getormenteerd, maar volop sadistisch personage mag vertolken. En Samuel L. Jackson (let op die priemende blik!) brengt een ronduit geniale Uncle Tom-impressie ten berde. Tussen al dit geweld valt Jamie Foxx misschien wat licht uit, maar storen doet het nooit. “Gentlemen, you had my curiosity. But now you have my attention”, dixit DiCaprio’s personage ergens halfweg. Tarantino heeft ook de onze moeiteloos 165 minuten lang vastgehouden. Meesterlijke prent.

Peter Janssens