Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
Philomena (Blu-ray)
Krantenkop van begin juni: in het Ierse Tuam worden zo’n achthonderd kinderlijkjes gevonden, gedumpt/begraven zonder grafsteen. En dat vlak bij een tehuis voor ongehuwde moeders, dat destijds werd gerund door een nonnengemeenschap. Wie religie met horror wil linken, hoeft niet verder te zoeken. Dat dit nieuwsbericht nauw aansluit bij Stephen Frears’ ‘Philomena’ zegt veel over de actualiteitswaarde van zijn universeel gelauwerd drama.
De basis van ‘Philomena’ is het in 2008 verschenen boek ‘The Lost Child Of Philomena Lee’, geschreven door voormalig BBC-journalist Martin Sixsmith. Na zijn politieke carrière bij de Labour-partij begon hij aan een carrière als schrijver en schreef onder meer een paar boeken over de politieke toestand in Rusland. In human interest was hij niet echt geïnteresseerd, maar daar kwam verandering in toen hij Philomena Lee ontmoette. Deze vrouw bracht een deel van haar jeugd verplicht door in een klooster in het Ierse Roscrea. Na de geboorte van haar zoon beslisten de nonnen om Philomena te scheiden van haar kind, dat werd doorverkocht aan een koppel Amerikanen. En dat was lang geen alleenstaand geval.
Als volwassen vrouw wou Philomena te weten komen wie haar zoon was en waar hij verbleef. De kloosterorde wou haar echter niet verder helpen, onder meer omdat ze wilden vermijden dat hun weinig koosjere verkooppraktijken aan het licht kwamen. Sixsmith raakte geïntegreerd door Philomena’s verhaal en voelde de journalistieke vibes borrelen toen hij op zijn beurt op zoek ging naar de waarheid. Toen hij ontdekte dat Philomena’s zoon werd geadopteerd door een Amerikaans koppel, besloot hij om samen met haar naar Amerika te reizen in de hoop er haar zoon (terug) te vinden. Het begin van een tocht met een op zijn zachtst gezegd heel onverwachte wending – die we in deze spoilervrije recensie niet uit de doeken doen. Vast staat dat de waarheid in elk geval grilliger bleek te zijn dan eender welke fictie.
Hoe hartverscheurend – én wraakroepend - het verhaal van Philomena Lee ook is, het siert Stephen Frears dat hij het in de eerste plaats vertelt als ‘feel good’-cinema. Een insteek die er eveneens kwam door de medewerking van komiek Steve Coogan, die hier met veel verve Sixsmith vertolkt en meeschreef aan het scenario. Het meest geslaagde ingrediënt in de mix is echter Judi Dench, die van Lee een personage maakt dat onmiddellijk onder de huid kruipt. De ‘road trip’-scènes waarin ze op haar laconieke manier de Amerikaanse levensstijl becommentarieert mogen dan wel bewust breed komisch zijn, de kans dat je niet voor de bijl gaat is klein. Wat niet wil zeggen dat Frears de waarheid verdoezelt: de kaakslag die hij uitdeelt aan de schijnheilige kant van het katholieke geloofsleer komt terecht ongemeen hard aan. Wat er meteen voor zorgde dat de film onder meer in de Amerikaanse bijbelgordel nogal wat tegenwind kreeg.
Frears blikt alles in op zijn intussen bekende gezapige manier: geen shots die je achteraf wil of moet analyseren, eerder een onopvallende stijl die volledig in dienst staat van wat hij wil vertellen. Een aanpak die getuige het aantal missers op zijn cv niet altijd scoort, als het raak is, is het echter wel goed raak. Of hoe de combinatie van een regisseur met een oog en oor voor goede verhalen, een uitstekende cast (Dench en Coogan vormen een van de beste ‘odd couples’ uit de filmgeschiedenis) en een schrijnende non-fictie-insteek leiden naar een kleine parel die geen enkele rechtgeaarde cinefiel links kan laten liggen.
© Cinevision.be/nl
Niets uit deze publicatie mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke (per e-mail of brief) toestemming van de verantwoordelijke uitgever.