Zoeken

Cafard

  • Cinevision.be/nl quoteert Cafard met een 3/5
  • Regisseur: Jan Bultheel
  • Cast: Wim Willaert, Sébastien De Waele, Maarten Ketels
  • Genre: Animatie
  • Duur: 90 minuten
  • Releasedatum DVD: 16-02-2016
  • Distributeur DVD: September Film
Bekijk de cover van de film "Cafard"
Toeval of niet, de meest onderschatte Belgische (co)producties van vorig jaar zijn twee animatiefilms. Onderschat in die zin dat ze heel wat meer publiek verdienden dan ze kregen tijdens hun bioscoopcarrière. Hopelijk kan gerechtigheid geschieden via de thuisbioscoop voor ‘Phantom Boy’ en deze ‘Cafard’. De eerste is een kindvriendelijke met de hand geanimeerde policier, ‘Cafard’ is een mocapfilm voor een ouder en volwassen publiek. Dit is meteen de eerste motion capture animatiefilm ooit die bij ons werd gemaakt. Vergelijken met hoger gebudgetteerde buitenlandse equivalenten moet je niet doen. Het resultaat naar eigen waarde schatten des te meer.

‘Cafard’ is een op en top Belgisch verhaal. Gesitueerd in Oostende tijdens het eerste jaar van de eerste wereldoorlog, en getrokken uit de klei van het West-Vlaams dialect. Een dialect dat – gezien het succes van de televisiereeksen ‘Bevergem’ en ‘Eigen Kweek’ - populairder dan ooit tevoren lijkt. Een ‘cafard’ heeft meerdere betekenissen, en ze zijn allemaal toepasselijk op de inhoud van de prent. Regisseur Jan Bultheel koos in elk geval een treffende titel. Cafard slaat op weemoed, heimwee of neerslachtigheid. Daarnaast betekent het ook ‘taai beest’. Taai en weemoedig tegelijk: het is duidelijk dat protagonist Jean Mordant (stem en bewegingen van Wim Willaert) de nodige ontberingen te wachten staan.

Jean Mordant behaalt in 1914 de wereldtitel worstelen in Buenos Aires. Wanneer zijn dochter Mimi in Oostende wordt verkracht door Duitse soldaten, kraakt er iets in de fiere vader. Wraak kleurt zijn ogen en hij neemt dienst in het ‘Autos-Canons-Mitrailleuses’-korps, de allereerste tankdivisie ter wereld die destijds zowat het Belgische elitekorps was. Wat begon als een door wraak gedreven impulsieve beslissing, groeit voor Jean en zijn companen uit tot een gruwelijke trip langs Rusland, China en Noord-Amerika waar de gruwel en de uitzichtloosheid van geweld en oorlog er zwaar op inhakt. 

Bultheel baseerde zich voor ‘Cafard’ gedeeltelijk op een waargebeurd verhaal waar hij een eigen draai aangaf. De eerste scenariostap was een boek over het leven van schrijver en dichter Marcel Thiry, die destijds deel uitmaakte van de Belgische AMC-pantsers. Bultheel ontdekte dat er in het bataljon van Thiry een viervoudig wereldkampioen uit Luik zat: Constant le Marin. Het personage kreeg een andere naam, een andere achtergrond en een andere biotoop (Oostende) en het uitwerken van een fictief maar toch in waarheid gedrenkt script kon beginnen.

Bultheel ziet ‘Cafard’ als meer dan zomaar een oorlogsverhaal. De setting en gebeurtenissen kan je weliswaar moeilijk loskoppelen van de eerste wereldoorlog, toch is het vooral de psychologie van het hoofdpersonage die de plot bij elkaar houdt. Dat die plot heel wat historische waarheden bevat – het AMC-korps heeft echt bestaan – maakt ‘Cafard’ er des te boeiender en allesomvattender op. Het verklaart eveneens de regisseur niet zwaar inzet op de feitelijke actiescènes en geweld, maar eerder op de menselijke nasleep daarvan.

Stilistisch is ‘Cafard’ rudimentair en sober. Als je dan toch moet vergelijken, dan komt misschien Ari Folman enigszins in de buurt met ‘Waltz With Bashir’. Ook thematisch natuurlijk. Het ‘onaffe’ karakter van de prent is enerzijds een regiematige keuze, anderzijds is ze ook opgedrongen door budgettaire restricties. Het totale budget bedroeg 2,9 miljoen euro – en dat is op zich niet veel voor een ambitieus mocap-project. Voordeel is wel dat Bultheel er zo in slaagde om van ‘Cafard’ een heel minimalistische film te maken. En dat was van meet af aan de bedoeling. Zijn drive en die van zijn medewerkers en vooral de sterkte van het verhaal zijn alleszins voldoende om de mindere of minder geslaagd uitgewerkte elementen met de mantel der liefde te bedekken. Mooi symbolisch in een oorlogsverhaal, eigenlijk.

Simon Couwens

© Cinevision.be/nl

   Bioscoop

   DVD/Blu-Ray