Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
Millennium 1: Mannen Die Vrouwen Haten (Blu-ray)
Meer dan 3 miljoen verkochte exemplaren in Zweden. Ruim 200.000 vlogen er in Nederland en België over de toonbank, en nog steeds worden er herdrukt. We hebben het over de ‘Millennium’-trilogie van de betreurde schrijver Stieg Larsson, die vijf jaar geleden bezweek aan een hartaanval en daarmee geeneens de publicatie van zijn eigen boeken meemaakte. Dat een monstersucces op papier - vergelijk het gerust met de pennentrekken van Dan Brown en John Grisham - zich tot een hit op pelliculle zou vertalen, bleek een safe bet.
‘Millennium’ (met 36 minuten extra ten opzichte van de bioscoopversie) haalt zijn mosterd bij het eerste boek: ‘Mannen Die Vrouwen Haten’. Mikael Blomkvist (Michael Nyqvist) is een journalist, die veroordeeld wordt tot een gevangenisstraf van drie maanden. De reden: smaad aan het adres van een invloedrijk zakenman, die hij aan de hand van valse bewijzen aan de schandpaal zou genageld hebben in het tijdschrift Millennium. Als gevolg schuift hij zijn loopbaan even aan de kant, maar dan wordt hij gecontacteerd door Henrik Vanger, die ‘m vertelt over zijn nichtje dat veertig jaar geleden verdween.
Gezien Blomkvist zijn straf pas binnen een halfjaar moet uitzitten, heeft hij nog wel even tijd en besluit hij Vanger te helpen. Die laatste verwacht niet dat hij de mysterieuze verdwijning plots zal oplossen, maar wél dat hij het nog een allerlaatste keer onderzoekt. Hulp krijgt Blomkvist uit onverwachte hoek wanneer hij kennismaakt met de hackster Lisbeth Salander (een briljante Noomi Rapace), vooraan in de twintig, zwaar gepiercet, getatoeëerd en geen blad voor de mond nemend. Samen met haar legt hij een oud zeer bloot: een goed bewaard familiegeheim dat veertig jaar lang verborgen bleef.
Met slechte wil is ‘Millennium: The Movie’ makkelijk van de hand te doen als verfilmde tv - het verhaal tapt thematisch uit hetzelfde vaatje als o.a. ‘Varg Veum’ en ‘Wallander’ - maar dan ben je blind voor de hogere productiewaarden, die zich vertalen tot een spannende en bovenal goedgemaakte thriller, die meer dan één plottwist in petto heeft. Uit de turf (560 pagina’s!) van Larsson valt evenwel meer dan één film te halen, dus is het logisch dat er scenarioslachtoffers vallen (de Wennerström-zaak is langs geen kanten uitgewerkt).
Misschien is het niet onterecht je de vraag te stellen of de (brutale) scènes tussen Lisbeth en haar reclasseringsbeambte dan wel van vitaal belang waren voor de plot, maar indien regisseur Niels Arden Oplev ze naar de prullenmand had verwezen, zou de voeling met het meest interessante personage uit deze nagelbijter een pak minder zijn geweest. Het brengt een lange inleiding met zich mee, maar het gevolg is een film met personages waar je als kijker om geeft. Het verbaast niet dat de film helemaal op kruissnelheid komt wanneer de twee knap uitgewerkte antipoden elkaar ontmoeten.
Met andere woorden: een ingenieus geconstrueerde thriller die bewijst dat de Scandinavische speurneuzen die van bij ons ruimschoots het nakijken geven (eat your heart out, Aspe en Baantjer!) én dat een film van tweeënhalf uur zelfs nog te kort kan zijn. Uitkijken dus naar de twee vervolgen, die in het begin van volgend jaar in de zalen verwacht worden, en waarvan we op de Blu-ray al een trailer te zien krijgen.
Extra’s (Blu-ray): een bijna één uur durende documentaire over het verhaal en de man (de overleden Stieg Larsson) achter het boek biedt leuke achtergrondinfo, maar vooral boeiend zijn de (korte) interviews met cast en crew, ondermeer over de hype van ‘Millennium’ (“Enkel de bijbel verkocht beter, maar die gaven ze weg”, aldus de regisseur), over de ‘donkere’ Zweedse cinema en over de toegankelijkheid van de film. “Ik wilde een filmhit scheppen, met een Europese touch”, dixit regisseur Niels Arden Oplev. Daar is hij in geslaagd.