Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Wanneer Lejzor Czyz - oftewel Leonard Chess, zoals die bij zijn intrede in Amerika herdoopt werd - aan de vader van het meisje van zijn dromen, eveneens van Polen naar de VS gekomen, om de hand van diens dochter vraagt, krijgt hij als repliek: “Jouw vader en ik komen uit hetzelfde gat in Polen. Ik ben niet naar hier gekomen om mijn dochter met zo’n sul te laten trouwen.” Maar Leonard is even kwiek in zijn wederwoord: “Waar ik ook vandaan kom, mijn vrouw krijgt een Cadillac.” En zo geschiedde.

‘Cadillac Records’ verhaalt de opgang van Chess Records, het legendarische platenlabel dat blues- en rock ’n roll-artiesten als Muddy Waters, Little Walter, Howlin’ Wolf, Etta James en Chuck Berry groot maakte. En dat grootgemaakt werd door die muzikanten. Chess Records werd door zowel oprichter Leonard (knappe rol van Adrien Brody) als de sterren die er hun vocalen aan verbonden beschouwd als een familie. En zoals iedereen weet, is er in elke familie wel eens ruzie. Muzikanten die moeilijk met de roem omkunnen en hun toevlucht zoeken tot drank, drugs en geweld of financiële problemen zijn wel vaker de keerzijde van de succesmedaille, en dat is hier niet anders.

Op de keper beschouwd verschilt ‘Cadillac Records’ - de film ontleent z’n titel aan het feit dat Leonard Chess elk van zijn artiesten een Cadillac onder het winstgevende gat schoof - niet erg veel van andere muzikale biografieën als ‘Ray’ of ‘Dreamgirls’, maar waar die zich toespitsten op de perikelen van één artiest of groep, zoomt gevierd tv-regisseuse Darnell Martin in op een label. Dat geeft haar wat meer bewegingsruimte, al heeft het ook zijn nadelen. De echte feiten worden wel ‘s met de voeten getreden - over Leonard’s broer Philip, co-eigenaar van het platenlabel, wordt geen woord gerept - en in het verhaal bleek geen plaats voor iconen John Lee Hooker en Bo Diddley, die eveneens voor Chess uitkwamen.

Veel heeft te maken met de beperkte speelduur; een verhaal als dit in minder dan twee uur verpakken is om problemen vragen. Tenminste, dat zou je denken, want ondanks die kleine scenariovrijheden zit ‘Cadillac Records’ er geregeld pal op. Muziek en (al dan niet fictieve) dramatiek harmoniëren perfect, de karakters zijn voldoende uitgewerkt om hun motieven te begrijpen en gevoelig raakt Martin tevens thema’s als discriminatie en racisme aan, waarmee de zwarte gemeenschap in de jaren veertig, vijftig en zestig veelvuldig in aanraking kwam. Maar bovenal is dit veelgelaagde drama een pleidooi voor de kracht van de muziek. Die was rasoverschrijdend.

Met vertolkingen van Adrien Brody en een bijzonder sterke Jeffrey Wright (hiervoor had hij zeker een Oscar verdiend) wordt de film bovendien gedragen door twee acteurs die deze sowieso al sterke prent naar een nog hoger niveau tillen. Zelfs een non-actrice als Beyoncé Knowles schraapt met succes de keel. Haar stem mag dan anders klinken dan die van de echte Etta James, ze is wél geloofwaardig en mag de show stelen tijdens de schitterende slotacte, waarin het doek valt over Leonard Chess. Knappe film, die met zijn aardige soundtrack (blues en rock ’n roll galore!) en dito vertolkingen vele van zijn genregenoten het nakijken geeft.

Extra’s (dvd): niet alleen is er een audiocommentaar van de cineaste, maar ook krijgen we een interessante making of voor de kiezen geschoven en een featurette waarin we zien hoe alles in het werk werd gesteld om het tijdsbeeld zo nauwgezet mogelijk na te bootsen. Aardig toemaatje: een paar verwijderde scènes, waaronder eentje waarin Leonard zijn broer Philip (hier is hij dan!) aan Muddy Waters introduceert.

Peter Janssens