Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

“Mensen vragen me altijd waarom ik Malawi gekozen heb. Ik zeg dan: ik heb het niet gekozen, het heeft mij gekozen”, opent Madonna ‘I Am Because We Are’. Deze documentaire is nog geen volle minuut bezig of de clichémeter dreigt al in het rood te gaan. Fijnzinnig gaat de popdiva niet meteen te werk en je kan er haar zeker niet van verdenken een begenadigd scenariste te zijn (ze pende het script en is de bezieler van deze boodschapfilm), maar ergens voelen haar intenties wel oprecht en weet haar gebroken lans sympathie op te wekken. Wellicht omdat ze een thematiek aanraakt die om aandacht smeekt.

Deze documentaire gunt ons inkijk in de hoofden en harten van de ruim één miljoen AIDS-wezen die Malawi bevolken. Gevoelens van pijn en verdriet worden afgewisseld met die van blijdschap en hoop. Wanneer de rest van de wereld niet voor die wezen in de bres springt en hen geen vooruitzicht biedt, hebben ze ook geen enkele toekomst. Madonna trok naar Malawi (zo stelt ze: “Als ik mensen wilde overtuigen om hun hart open te stellen, moest ik zelf de eerste stap zetten”), maar ‘I Am Because We Are’ gaat verder dan enkel haar reis. Zo zijn er ook enkele belangrijke wereldleiders en experts die hun licht op de zaak laten schijnen: ondermeer Bill Clinton en Desmond Tutu.

Het is momenteel bon ton in Hollywood om je als filmster openlijk te linken aan een goed doel of een documentaire die een belangrijke problematiek aankaart (zie eveneens George Clooney in ‘Sand And Sorrow’). Het is niet zo moeilijk om daar cynisch over te doen, en al helemaal niet in het geval van de 51-jarige artieste. Zo kwam ze in 2006 onder vuur te liggen toen ze het Malawische jongetje David van amper 13 maanden oud adopteerde. Er werd gefluisterd dan ze de adoptieregels aan haar laars gelapt zou hebben, maar dat ontkende ze stellig. Een Malawische rechter gaf haar in het voorjaar van 2008 gelijk, ironisch genoeg kort voor de Amerikaanse release van deze documentaire.

‘I Am Because We Are’ overstijgt niet echt de clichés die je kan verwachten van een documentaire als deze, maar dat doet niets af aan het feit dat Madonna wel degelijk zinnige dingen te vertellen heeft en dat je door de vele getuigenissen van ook lokale hulpverleners en medici een goed en eerlijk beeld van de situatie in Malawi krijgt. Het mag dan ook niet verrassen dat de film op zijn best is wanneer Madge het woord laat aan mensen die er meer over weten. Een naam als die van Madonna maakt heel wat los, maar toch gaat deze docu (gelukkig) meer over Malawi dan over de zangeres.

Regisseur Nathan Rissman - in een vorig leven was hij Madonna’s tuinier, maar hij heeft duidelijk promotie gekregen - plamuurt de film iets te veel dicht met een niet altijd even passende soundtrack en een montage die af en toe iets te hip wil zijn, maar zelfs dat verhindert je niet om aangegrepen te worden. ‘I Am Because We Are’ is puur filmisch bekeken dus zeker niet noemenswaardig, maar dat maakt in dit geval niet heel veel uit. Dit is geen film waar je eventjes gaat voorzitten om je anderhalf uur te vermaken. Madonna heeft een boodschap en die wil ze kenbaar maken. En dat doet ze met succes.

Peter Janssens