Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Uit een recent onderzoek van de Amerikaanse taalorganisatie Global Language Monitor bleek dat de termen global warming en climat change in de VS het meest gebruikt werden tijdens het zo goed als afgelopen eerste decennium van de 21ste eeuw, wat aldus onderstreept hoe hot dit item is. Drie jaar na docu ‘An Inconvenient Truth’, waarvoor ex-presidentskandidaat Al Gore een Oscar in de wacht sleepte, onderneemt regisseuse Franny Armstrong ook een poging om de ogen van de wereldbevolking te openen. Maar is er eigenlijk nog wel tijd om in te grijpen?

De no-nonsense aanpak van Armstrong laat zich al in de openingsscène voelen. Daarin zien we hoe het befaamde operagebouw in Sydney in lichterlaaie staat, hoe Las Vegas één grote woestijn geworden is, hoe Londen voor de helft onder water staat, hoe al het ijs in de Alpen en op de Noordpool verdwenen is en hoe kraaien het laatste restje vlees pikken van de menselijke karkassen die zich voor de Indische Taj Mahal bevinden. We schrijven het jaar 2055, waar een archivaris op 800 meter boven de zeespiegel in een betonnen ark van Noah verblijft. De wereld is irreversibel naar de knoppen, maar dat belet hem niet om via historische beelden terug te blikken naar hoe het precies zo fout is gelopen.

In wezen heeft ‘The Age Of Stupid’ niks nieuws te vertellen, maar de manier waarop Armstrong haar documentaire uit de doeken doet, weet je aan het scherm te kluisteren. Aan de hand van persoonlijke verhalen van een zestal mensen uit diverse aardehoeken en windstreken, geanimeerde tussenfilmpjes (à la Michael Moore) en echte archiefbeelden annex nieuwsbulletins probeert ze je anderhalf uur lang een geweten te schoppen zonder prekerig te worden. Ze houdt geen betoog, maar beroept zich op de kracht van de beelden die ze toont. Beelden waar je alleen maar stil van kan worden. Daar waar Gore zijn discours aan de hand van gortdroog cijfermateriaal uiteenzette.

Niet toevallig verschijnt deze ecologische boodschap in de dvd-rekken op krek hetzelfde moment dat in Kopenhagen de klimaattop plaatsvindt. Maar ironisch (en vooral schrijnend) is dat die top wel eens een flop zou kunnen worden, wat op die manier nogmaals bewijst dat Armstrongs zending actueler is dan ooit. Economische dan wel politieke belangen steken de ecologische missie immers stokken in de wielen. Iedereen weet onderhand ook wel dat de opwarming van de aarde niet zonder gevolgen zal zijn, maar toch lijkt niemand er echt wakker van te liggen. Documenten als deze ‘The Age Of Stupid’ dienen dan ook om ons steeds weer opnieuw met de neus op de feiten te drukken en hopelijk ons van onze oogkleppen te ontdoen.

“We zouden niet de eerste levensvorm zijn die zichzelf uitroeide. Maar wat ons uniek maakt, is dat we het bewust deden”, aldus acteur Pete Postlethwaite, die de archivarisrol op zich neemt. Anno 2055 stelt hij bovendien dat het voor ons te laat is, maar dat zijn archief misschien van nut kan zijn om zij die het ooit zullen vinden preventief te waarschuwen. ‘The Age Of Stupid’ wil zo’n waarschuwing zijn, maar het woord preventief is niet meer aan de orde wanneer het om de klimaatverandering gaat. Als we de koe niet bij de milieuhorens grijpen, dan ziet het er niet goed uit. We spreken elkaar in 2055. Bij leven en welzijn.

Peter Janssens