Opvallend: de modewereld is nog niet zo vaak het onderwerp van een langspeelfilm geweest. Robert Altman heeft met de monumentale flop ‘Prêt-A-Porter’ wel een poging ondernoemen om de niet erg toegankelijke lifestyle-wereld in kaart te brengen, maar verder dan een zielloze sterrenparade reikte de legendarische cineast niet. Nee, dan liever ‘The September Issue’, een documentaire waarin Anne Wintour en modeblad Vogue - en dan in het bijzonder het traditioneel vuistdikke septembernummer - centraal staan. Het is voor het eerst in de geschiedenis dat een regisseur zo dicht op de huid van de beruchte hoofdredactrice mag kruipen.
De eer valt R.J. Cutler te beurt en een korte blik op zijn palmares laat niet uitschijnen waaraan hij dat verdiend zou hebben. Maar misschien is dat wel net de reden waarom hij van Wintour toestemming kreeg om de turbulente voorbereidingen op de 2007-editie van het septembernummer van Vogue te volgen. De dame staat erom bekend de touwtjes erg strak in eigen handen te houden en een cineast die ze zelf in een bepaalde richting kan duwen, sluit daar uitstekend bij aan. Net zoals niets in Vogue gepubliceerd wordt zonder dat het befaamde ijskonijn er haar zegen over geeft, is wellicht ook geen enkele scène in deze docu zonder haar goedkeuring in the final cut beland.
Tussen de bedrijven door moeten we ervan overtuigd raken dat Wintour ook maar een mens is zoals u en ik. Dat lukt de makers (en Wintour die zonder twijfel, als ware ze één of andere oppergodin, van achter de schermen mee regisseerde) best aardig, al is de dame niet echt openhartig en voel je vaak dat ze alles met een soort ingebouwde rem antwoordt, alsof ze constant op haar hoede is. Ex-model en huidig creative director Grace Coddington is dan een boeiendere interviewee. Ze is de enige persoon die tegen Wintour in durft te gaan en naar wie Wintour - afgaande op Coddingtons ideeën die het uiteindelijke nummer halen - lijkt te luisteren.
Leuk aan ‘The September Issue’ is dat deze fraai ingeblikte en tamelijk hip vertelde documentaire ook de niet-modefreaks zal aanspreken. Geregeld duikt er wel eens een grappige scène op - al dan niet zo bedoeld - en het feit dat deze docu een wereld afbeeldt die voor de buitenwereld vaak gesloten blijft is een erg leuke surplus. Al blijft het niettemin spijtig dat ondanks het opzet van Culter (tenminste, dat veronderstellen we) het rookgordijn omheen Wintour nog altijd een vrij dikke mist gebleven is. Eerder gaat deze documentaire dan ook over de interne keuken van het blad Vogue. Boeiend, dat zeker, maar de primaire doelstelling is daarmee niet ingelost.
Rest dan ook de vraag wat Wintour zelf in deze documentaire zag. Gezien ze de kijker (en dus ook de crew) immer op een afstand houdt - ook al kwam geen docufilmer ooit dichter - zal je het nooit zeker weten, maar het is duidelijk dat ze in de eerste plaats promo voert voor zichzelf. Net of ze wil ingaan tegen haar ijskonijnimago, dat een paar jaar geleden nog eens bevestigd werd door de verbluffende vertolking van Meryl Streep in de modekomedie ‘The Devil Wears Prada’, gebaseerd op een boek van een ex-assistente van Wintour die de protagonist van haar satirische roman op haar ex-werkgeefster fundeerde. Blijkt nu dat Streeps interpretatie niet zo ver van de waarheid zat.