Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
A Courageous Heart
Een onvergetelijk en waar gebeurd verhaal over hoe één vrouw 2500 kinderen redde tijdens WOII. De gelijkenissen met Spielbergs meesterwerk ‘Schindler’s List’ springen reeds in het oog van zodra je de tagline leest, maar dat hoeft niet te betekenen dat het relaas van Irena Sendler het niet verdient om verteld te worden. Helemaal niet zelfs. De moedige vrouw, die vaker de vrouwelijke Schindler werd genoemd, heeft recht op haar schijnwerpers, maar alleen was haar verhaal beslist gebaat geweest bij een minder Amerikaanse (lees: melodramatische) aanpak.
Anna Paquin is solide, doch weinig opmerkelijk als de sociaal werkster, die tijdens de Duitse bezetting in de getto’s van de Poolse stad Warschau actief is. De Joodse bevolking krijgt het zwaar te verduren terwijl Irena met lede ogen machteloos toekijkt. Of toch niet? Wanneer ze de dochter van een Joodse vriend van een gruwelijk gettobestaan redt en haar onderbrengt bij een katholiek gezin, ontdekt ze dat er nog duizenden andere kinderen gevaar lopen die ze zou kunnen helpen. Met de hulp van vrienden en collega’s begint ze kinderen uit de getto naar een veiliger verblijf te smokkelen. En daarbij moet ze best creatief uit de hoek komen. Terwijl haar leven steeds meer gevaar loopt, is Irena verplicht andere manieren te verzinnen om de kinderen langs de nazi’s te smokkelen.
Natuurlijk is het verhaal van Irena Sendler hartverscheurend, maar de wijze waarop tv-filmmaker John Kent Harrison het in beeld zet, grijpt allerminst naar de keel. Dat is niet enkel de fout van de opvallend vlakke regie, maar ook van het scenario dat de zaken zowel te zwart-wit als oppervlakkig voorstelt. De pogingen om van de personages meer te maken dan bordkartonnen figuren slaan immers stuk op een waaier aan vals sentiment en typisch Hollywoodiaanse heldenepiek. De erg manipulatieve soundtrack laat bovendien weinig twijfel bestaan over de intenties van de makers: de kijker naar de zakdoek doen grijpen.
De vertolkingen bieden ook weinig soelaas. Paquin, Marcia Gay Harden (als haar zieke moeder in een beperkt optreden) en eeuwige belofte Goran Visnjic worstelen zich in gebroken Europees-Engels door hun clichématige dialogen en doen wat ze kunnen, maar veel verschil maakt het niet. Wat ervoor zorgt dat ‘A Courageous Heart’ enkel maar kan terugvallen op de ontroerende aard van zijn bronmateriaal. En daar kan je natuurlijk niet veel tegenin brengen, al blijkt het verhaal een stuk interessanter wanneer het uit de mond van Irena Sendler zelf komt dan wanneer een onbekwame filmer er een tv-versie van schiet. Dat bewijs wordt finaal ook geleverd.
Aan het eind van de film krijgen we een beeld van de echte heldin, die niet zozeer de lens op zichzelf wil richten, als wel op alle dappere moeders die hun kinderen zomaar afstonden in de hoop dat ze elders nog een gelukkige toekomst tegemoet zouden kunnen gaan én op de moeders die de kinderen een veiliger onderkomen bezorgden en opvingen in de moeilijke tijden waarin Polen zich toen bevond. Tijdens het interview vertelt ze over de logistieke aftermath en de vele problemen die deze met zich meebracht (wat ongetwijfeld een veel meer aangrijpende prent had opgeleverd). In 2007 werd ze genomineerd voor de Nobelprijs voor de vrede. In 2008 blies ze haar laatste adem uit op maar liefst 98-jarige leeftijd. Ze had dus niet enkel een courageous heart, maar ook een sterk.