Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Nee, dit is geen biografische film die het doen en laten van Charles Bronson ofte Charles Buchinsky belicht. Al had het gekund natuurlijk. De Charles Bronson waar deze prent naar verwijst is de aangenomen naam van Michael Peterson. Een idee van zijn vechtpromotor toen Peterson deelnam aan bokswedstrijden: iets zegt ons dat die man een fan was van Walter Hills debuutfilm ‘The Streetfighter’. Wie Michael Peterson is, wil je weten? Niet de minste: de man staat geboekstaafd als de meest gewelddadige Britse gevangene ooit. In totaal zit hij al zo’n 35 jaar in de cel, waarvan 31 in afzondering.

Die lange tijd achter de tralies is niet zozeer te wijten aan wat hij uitspookte buiten de gevangenis (een nogal amateuristische overval op een postkantoor in 1974 waarbij hij amper 26 pond buitmaakte), maar aan zijn gedrag in de cel. Peterson ziet de gevangenis immers als zijn tweede thuis (of zelfs zijn eerste) en hij doet niets liever dan het systeem en de bewakers uitdagen met knokpartijen en vandalisme. Intussen schreef hij vanuit zijn cel gedichten en boeken, waaronder niet alleen zijn autobiografie maar ook werken als ‘The Good Prison Guide’ en ‘Solitary Fitness’, een handboek voor sport- en turnoefeningen in kleine ruimtes (!).

Larger than life vat zijn levensloop dus aardig samen. Geen wonder dat hij is uitgegroeid tot een cultfiguur en dat er petities lopen om hem vrij te krijgen. Dat de film ‘Bronson’ op zijn beurt en bijna onmiddellijk is uitgegroeid tot een cultfilm ligt eveneens voor de hand. Al heeft dat evenveel te maken met de vormgeving als met de inhoud. Dit is immers geen rechtlijnig standaardfilmpje: de Deense regisseur Nicolas Winding Refn (bekend van de ‘Pusher’-trilogie) verpakt Petersons/Bronsons levensloop met een kunstzinnige strik en concentreert zich zowel op zijn zelfexpressie als op zijn knokkunsten. De helft van de film staat Bronson (een extreem magnetiserende vertolking van Tom Hardy) op een podium afwisselend als standupkomiek of als geschminkte clown zijn leven te vertellen, op andere momenten gaat Refn voluit voor brutale scènes in de gevangenis. Dit alles gemonteerd op een fascinerende soundtrack van klassieke stukken van onder meer Verdi, Wagner, Strauss en Puccini: alsof de geest van Stanley Kubrick meespookte op de set. En eventjes afwezig was zodat ook ‘It’s A Sin’ van de Pet Shop Boys een prominente plaats kreeg toebedeeld.

Een onverdeeld succes is ‘Bronson’ niet: het is - niettegenstaande de spierballen van het hoofdpersonage - immers geen film met een narratieve stuwende kracht en dat begint na verloop van tijd door te wegen. Vanuit die optiek gezien was het een slimme beslissing van Refn om het verhaal op een niet conventionele manier te visualiseren. Want zelfs als het scenario slabakt weten Refn en Hardy constant de aandacht vast te houden met hun hypnotiserende regie- en acteerstijl.

‘Bronson’ is door de tegendraadse aanpak en het atypische hoofdpersonage dus ongetwijfeld niet ieders meug, maar wie zijn films bij voorkeur experimenteel en onvoorspelbaar heeft mag deze uppercut geenszins ongezien laten passeren.

Simon Couwens