Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Er zijn films die steeds pogen om iets nieuws te brengen, én er zijn er die al dik tevreden zijn wanneer ze kunnen variëren op een formule die haar efficiëntie al met verve bewezen heeft. De sympathieke, doch nergens verrassende indie ‘Smart People’ behoort onbetwistbaar tot die laatste categorie. Cineast Noam Murro en scribent Mark Poirier, beide debutanten, brengen met hun eerste wapenfeit op pellicule immers een vertederend én eigenzinnig ‘disfunctionele familie’-drama, dat onomwonden het zog van onafhankelijke filmers Alexander Payne en Jason Reitman kiest.

Dennis Quaid kruipt in de huid van de verwarde én verwaande universiteitsprofessor Lawrence, wiens vrouw niet zo lang geleden overleed. Nu staat hij op z’n eentje in voor de opvoeding van zijn 17-jarige dochter Vanessa (Ellen Page), een bijdehante en ambitieuze meid die er omzeggens geen sociaal leven op nahoudt. Lawrence’s onpeilbare karakter (hij is intelligent, geniaal zelfs, maar tegelijk ook arrogant en erg moeilijk om mee samen te leven) is daar grotendeels de oorzaak van. Wanneer z’n nonchalante, flierefluitende stiefbroer Chuck (een geestige Thomas Haden Church) op het toneel verschijnt, gaat er voor Vanessa een wereld open waarvan ze het bestaan nog niet ervaren had.

Maar ‘Smart People’ gaat in de eerste plaats over Lawrence. Wanneer die ten gevolge van een val een hersenletsel oploopt, mag hij zes maanden niet met de auto rijden. Hierop besluit Lawrence een beroep te doen op Chuck, die voor chauffeur moet spelen. Als wederdienst mag zijn platzak zijnde stiefbroer tijdelijk bij hem intrekken. Maar Chuck blijkt geen persoon waarop je huizen kan bouwen, en zo komt het dat Lawrence regelmatig aan z’n lot wordt overgelaten. Tijdens één van die keren rijdt Janet (Sarah Jessica Parker) voorbij, de spoedarts die Lawrence opving wanneer hij na zijn onfortuinlijke tuimeling werd binnengebracht én eveneens een ex-studente van ‘m, en biedt hem een lift aan.

Je hoeft absoluut geen cursus scenarioschrijven gevolgd te hebben noch hoef je - om bij de titel van de film te blijven - erg smart te zijn om aan te voelen wat er daarna te gebeuren staat, maar ‘Smart People’ gaat nooit gebukt onder die voorspelbaarheid. Het doet bovendien deugd om vast te stellen dat de makers niet in een vlaag van blinde idolatrie verkeerden en dat ze hun genrevoorbeelden niet geheel nabootsen. Waar in het universum van het chaotische familierelaas vaak karikaturen of uitvergrotingen rondlopen (veelal opgetild door meerdimensionale vertolkingen), kiezen Murro en Poirier meteen voor humane personages die zo uit het leven gegrepen zijn.

Maar ondanks die aanpak slaagt niet ieder personage erin om zich onder je huid te nestelen, hoe goed de acteurs ook hun best doen. Het karakter van Ellen Page luistert naar de naam Vanessa, maar het had net zo goed Juno kunnen zijn: de figuur die ze in ‘Smart People’ neerzet, is veel realistischer afgelijnd, maar wordt door de getalenteerde Page net te karikaturaal ingevuld! Beter zijn de eeuwig onderschatte Dennis Quaid en Thomas Haden Church. Een leuke zit niettemin, deze warme film die conventioneler blijkt dan zijn eigengereide personages laten uitschijnen. In afwachting van nieuw werk van indie-maestro’s als Payne en Anderson is dit slimme gezelschap dan ook een prima zoethoudertje.

Peter Janssens