Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

“Just when I thought I was out... they pull me back in!”, dixit een oude Michael Corleone in Francis Ford Coppola’s trilogieafsluiter ‘The Godfather Part III’ uit 1990. Drie jaar later zet Al Pacino opnieuw een karakter neer dat ervaart hoe moeilijk het is om het misdaadmilieu adieu te zeggen eens je ooit bovenaan de gangsterladder hebt gestaan. Hoofdpersoon Carlito Brigante neemt de precieze woorden van de beroemdste pelliculepeetvader dan wel niet als dusdanig in de mond, maar deelt een gelijkaardig sentiment.

Door toedoen van zijn sjoemelende, cocaïnesnuivende, tot over de oren corrupte advocaat Kleinfeld (een ei zo na onherkenbare Sean Penn mét kroezelhaar) komt de gerespecteerde cocaïnedealer die Carlito was al na vijf jaar gevangenisstraf weer op vrije voeten: hij heeft immers kunnen aantonen dat er destijds gefoezeld is met het bewijsmateriaal. Carlito besluit rustiger aan te doen. Z’n droom is een autoverhuurzaak te beginnen op de Bahamas, samen met zijn grote liefde Gail (Penelope Ann Miller). Om aan de nodige duiten te raken, wordt-ie co-eigenaar van een succesvolle discotheek. Wanneer Kleinfeld hem echter om een vriendendienst vraagt, wordt Carlito tegen wil en dank weer in de misdaadwereld gesleurd.

Tien jaar na de jaren ’80-mijlpaal ‘Scarface’ slaan cineast Brian De Palma (waar hangt die momenteel uit?) en Al Pacino andermaal de handen in elkaar voor een gangsterprent, zij het één van een geheel andere orde. Was the rise and fall of Tony Montana een grootschalig misdaadepos dat geregeld Shakespeariaanse proporties aannam, dan is de kroniek van Carlito Brigante een ingehouden, emotioneel drama over een man die poogt te ontsnappen aan zijn vroegere bestaan, maar ondervindt dat het verleden hem altijd op de hielen zal blijven zitten - hoe goed zijn intenties ook zijn. Pacino brengt dit karakter opvallend ingetogen tot leven en onderstreept dat hij het ook zonder zijn gebruikelijke tics kan. Het gevolg: we leven oprecht mee met dit zonderlinge personage.

Zonderling? Ja, want gevoelsmatig krijgt-ie het bijzonder zwaar te verduren. Hij raakt verscheurd tussen de drang om het deze keer wél goed te doen en zijn loyaliteit aan zijn pleiter-vriend wanneer die hem door zijn niet erg koosjere praktijken opnieuw de problemen in ‘helpt’. En dan is er nog z’n liefde voor Gail, die hem initieel weer de deur lijkt te wijzen wanneer Carlito zich andermaal inlaat met Kleinfeld. “That’s the last time I wipe up your blood”, snauwt ze hem toe. Het zou inderdaad wel eens de laatste keer kunnen zijn. In de openingsscène krijgen we reeds een glimp te zien van het lot van deze self made criminal. We weten reeds bij aanvang hoe het ‘m zal vergaan; en er is niets aan te doen.

Je zou denken dat De Palma een groot deel van de spanning wegzuigt door het einde al bij de eerste minuut prijs te geven, maar niets blijkt minder waar. De maker van classics als ‘Blow Out’, ‘Body Double’ en ‘The Untouchables’ heeft zich immers al vaker bewezen als groot thrillervirtuoos, en ook nu raast ’s mans vinnig regiewerk door je lijf. Met alweer een geniaal én nagelbijtend meesterstuk als afsluiter: het laatste halfuur is in wezen één lange achtervolging, echter zó spannend worden ze maar eens om de paar jaar opgediend! Het lijkt bovendien zo dat De Palma’s meest iconische set pieces eerder per toeval het licht zagen. Toen er tijdens de opnames van ‘The Untouchables’ geen geld meer was om een spectaculaire treinachtervolging te filmen, schudde de suspensemaestro de geniale trappensequentie in het station uit de mouw. Ook de stationfinale van ‘Carlito’s Way’ kwam aldus tot stand: oorspronkelijk zou de zenuwslopende chase plaatsgrijpen in het World Trade Center, maar een recente aanslag stak daar een stokje voor. Maar de scène is er niet minder opwindend op geworden.

Kortom, ‘Carlito’s Way’ is pure klasse. Met z’n adembenemend acteerwerk (naast de drie hoofdacteurs zijn tevens John Leguizamo, Luis Guzman en Viggo Mortensen sterk in de bijrollen!), knappe karakterschetsen, sensationele suspense én razende regie is deze beklijvende actiethriller niet uitsluitend één van de allerbeste misdaadprenten die ooit op pellicule (en nu eindelijk op Blu-ray) belandde; het is wellicht ook grootmeester Brian De Palma’s onbetwistbare chef d’oeuvre. Een meesterwerk.

Peter Janssens