Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
Eyes Wide Open
‘It’s Not Easy Being Green’, zong Kermit meermaals weemoedig in ‘Sesame Street’ en ‘The Muppet Show’. Een jeremiade die echter in het niets verdwijnt bij de getroebleerde pijnen van de hoofdpersonages in het Israëlisch drama ‘Eyes Wide Open’, waaruit blijkt dat het eveneens niet makkelijk is om gay te zijn in orthodox Jeruzalem.
De met een toepasselijke achternaam door het leven gaande Aaron Fleischmann is een slager in Jeruzalem die de zaak van zijn overleden vader heeft overgenomen. Op een dag stapt de jonge Ezri de winkel binnen. Aaron biedt hem prompt een job aan, en vat bijna onmiddellijk een sympathie op voor de ietwat dolende jongeman. Ze zien zich echter verplicht om hun gevoelens en relatie binnenskamers te houden, daar de ultraorthodoxe gemeenschap mannenliefde ten stelligste verbiedt. En dan is Aaron ook nog eens een brave huisvader met vrouw en kinderen. Waardoor hij uiteindelijk zal moeten kiezen tussen de traditie en verplichtingen van de gemeenschap enerzijds en zijn gevoelens anderzijds.
‘Eyes Wide Open’ verzamelde in onze contreien vorig jaar extra publiciteit door de grote prijs te winnen op het Filmfestival van Gent. Na het zien van de film openbaart zich vooral de vraag waarom. Toegegeven, dit is cinema met het hart op de juiste plaats, maar sprankelend of groots wordt het nooit. Niet dat dit moet: we kunnen ettelijke schermen vullen met titels van intimistische parels, maar wie zich niet kan of wil verplaatsen in de geest en gevoelens van de personages blijft bij dit vrij hermetisch filmpje waarschijnlijk siberisch koud.
Al is het maar omdat ‘Eyes Wide Open’ niets laat zien wat we nog niet eerder zagen. Het taboe rond homoseksualiteit of de regelrechte veroordeling ervan is immers niet enkel inherent aan de orthodoxe Israëlische gemeenschap. Situeer deze film onder de kerktoren van de Macadamweg in pakweg Scherpenheuvel en je hebt waarschijnlijk hetzelfde roddel en achterklap-resultaat. Of kijk naar ‘Brokeback Mountain’: eigenlijk een beetje hetzelfde verhaal, zij het op een grotere commerciële leest geschoeid. Je kan nog verder extrapoleren: vervang Ezri door een jonge vrouw en je hebt een gelijkaardig buitenechtelijk relatie-drama, zij het zonder sekseswitch. Daarnaast zit het allemaal ook wat in het vaarwater van eender welk drama tussen geliefden met een verschillende huidskleur of afkomst in een niet begrijpende omgeving. ‘Eyes Wide Open’ mag zich dan profileren als controversieel, in feite is het een scenario dat zich makkelijk los laat zien van de biotoop waarin het zich afspeelt en zich laat samenvatten als een liefdesdrama tussen twee mensen waarvoor het water veel te diep is en die toevallig van hetzelfde geslacht zijn. En ook nog eens de pech hebben gebukt te gaan onder een geloofsgemeenschap met strenge regels.
We zijn er ons van bewust dat deze brede veralgemeningen de sobere en vaak subtiele regie van debutant Haim Tabakman oneer aandoen. De cineast doet immers zijn best om het onrecht waarmee homoseksuelen te kampen hebben aan te kaarten en te duiden, en tegelijkertijd de strenge regels van de Joodse orthodoxen te veroordelen. Maar echt verrassen of beklijven doet ‘Eyes Wide Open’ helaas niet. Waardoor wij, in tegenstelling tot de twee hoofdrolspelers, nauwelijks gepakt werden door het weinig verrassende en voor de hand liggende eindresultaat.