Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Niemand zegt dat het hoeft, maar de kans is meer dan reëel dat ‘Shell Shock’ (de originele titel is trouwens ‘Triage’) vergeleken wordt met films van het kaliber ‘The Killing Fields’, ‘Under Fire’ of ‘The Night Of Living Dangerously’. Al deze films handelen immers over de ervaringen van journalisten en fotografen in een oorlogsgebied. Het met Frans, Iers en Spaanse geld gefinancierde ‘Shell Shock’ is de meest kleinschalige prent uit dit rijtje, ook al omdat de nadruk ditmaal niet zozeer ligt op de politieke situatie van het land waarop wordt ingezoomd.

Voor Mark Walsh (Colin Farrell) doet de aard van de oorlogshaard er trouwens niet toe. Hij beweert dat hij zijn ervaringen tijdens het werk perfect gescheiden kan houden van zijn privéleven. Een boude uitspraak, zeker omdat hij door het oog van de lens al getuige is geweest van heel wat gruwelijkheden. In 1988 reist hij met zijn collega David (Jamie Sives) naar Koerdistan, toen in volle oorlog met de troepen van Sadam Hoessein. Een missie waar David tegenop ziet, daar zijn echtgenote Diane (Kelly Reilly) hoogzwanger is. Terwijl Mark zich steeds verder in het oorlogsgebied waagt, besluit David na een week huiswaarts te keren. Wanneer Mark (gewond door een val in de rivier) thuiskomt, blijkt dat David nog niet terug is.

Regisseur Danis Tanovic studeerde theater in Sarajevo in 1992, toen de burgeroorlog er in alle hevigheid losbarstte. Hij sloot zich aan bij een filmcrew en maakte heel wat beelden en reportages over de bloederige burgerstrijd in het voormalige Joegoslavië. In 1995 verkaste Tanovic naar Brussel waar hij afstudeerde als cineast. Zijn debuut ‘No Man’s Land’ (over een Bosniër en een Serviër die samen tussen de twee vechtende kampen kwamen vast te zitten) won in 2001 de Oscar voor beste niet-Engelstalige film. Daarna werd het wat stil rond Tanovic (in 2005 draaide hij ‘L’Enfer’ gebaseerd op een onafgewerkt scenario van Kieslowski) en met deze ‘Shell Shock’ maakt hij voor de tweede keer een oorlogsfilm waarin vooral de menselijke relaties centraal staan.

Wie ook menige oorlog van dichtbij meemaakte, is journalist en oorlogscorrespondent Scott Anderson op wiens roman de film is gebaseerd. De film ‘The Hunting Party’ uit 2007 met Richard Gere is grotendeels gebaseerd op zijn ervaringen in Bosnië. Zowel Tarkovic als Anderson maakten dus van dichtbij de hel in Bosnië mee, ergens is het logisch dat ze elkaar vonden voor een (filmische) samenwerking. ‘Shell Shock’ gaat helaas wat gebukt onder een gebrek aan ambitie. Dit is een film die welhaast smeekt om een potige en epische aanpak, op anderhalfuur tijd vindt Tanovic nauwelijks het juiste canvas om het verhaal echt aangrijpend te vertellen. De personages zijn te clichématig geschetst om het verhaal onder de huid te laten kruipen, zeker omdat het niet zo moeilijk te raden is welk geheim Colin Farrell met zich meetorst.

Toch slaagt Tanovic er met beperkte middelen in om de zinloosheid van de oorlog te vatten. Zo zijn we er in het eerste kwartier getuige van hoe een Koerdische dokter in zijn veldhospitaal zelf beslist wie van de gewonden nog te genezen is en wie niet. Wie hij door de aard van de verwondingen of zelfs door tijdsgebrek niet kan verzorgen euthanaseert hij door hen koelbloedig neer te schieten. Kippenvel verzekerd. De rest van de film is helaas minder geslaagd: de situatie op het thuisfront snijdt nooit diep en zelfs de confrontatie tussen Farrell en Kelly Reilly (de weduwe van zijn collega/vriend) resoneert nauwelijks. Wel interessant is de casting van Christopher Lee als psychiater die probeert te achterhalen wat er echt met Mark en David is gebeurd in Koerdistan. De man ziet er nog steeds uit alsof hij elk moment in graaf Dracula kan transformeren, en zijn statige présence zorgt er alvast voor dat zijn scènes met Farrell het bekijken meer dan waard blijven.

Simon Couwens