Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Een monsterfilm draaien voor een appel, een ei en ruw geschat amper vijfhonderdduizend dollar? Het kan, zo bewijst de Brit Gareth Edwards. Om zijn gelijk te staven noemt hij het resultaat dan nog eens ‘Monsters’ ook. Zijn experiment laat zich niet echt vergelijken met eender welke voor heel wat meer dollars gedraaide blockbusters. Daarvoor is de opzet heel wat kleinschaliger, en de originaliteitsfactor ironisch genoeg pakken groter dan het gros van Hollywoods output. Als je al zou willen vergelijken dan kom je misschien nog het dichtst in de buurt van ‘Cloverfield’, zij het dat Edwards zich niet bedient van de ‘shaky cam’-gimmick, en ook minder zoekt naar ingecalculeerde shocks. Of hoe van meet af aan duidelijk is dat Edwards’ ‘Monsters’ vooral een origineel werkstuk is dat zich niet makkelijk in een voor de hand liggende hoek laat duwen.

De achtergrond van het verhaal wordt door Gareth titelkaartgewijs meegegeven aan de aftrap van ‘Monsters’: een NASA-onderzoekstuig stort uit de ruimte neer in Mexico. Aan boord bevinden zich buitenaardse wezens (die het midden houden tussen een kwal en een octopus) die zich verspreiden rond de Mexicaans-Amerikaanse grens. Het Amerikaans en Mexicaans leger maken jacht op de monsters, en kijken daarbij niet op een burgerslachtoffer meer of minder. Zeker niet als je in ogenschouw neemt dat de monsters van nature uit niet kwaadaardig blijken te zijn. De Amerikanen gaan zelfs zo ver door een muur te plaatsen op de grens, in de hoop op die manier hun land te vrijwaren van de buitenaardse bezoekers. Fotojournalist Andrew (Scoot McNairy), die in Zuid-Amerika hoopt om in het oorlogsgebied een paar foto’s te scoren die van hem een rijk man maken, krijgt na een verhoogd monsteralarm van zijn baas de opdracht diens dochter Samantha (Whitney Able) te escorteren naar Amerika. Tegen zijn zin stemt Andrew toe, al lijkt dat vooral omdat die opdracht hem midden de geïnfecteerde grenszone zal brengen waar heel misschien zijn geschiedschrijvende foto-opportuniteit hem wacht.

Ruw gezien zou het door Edwards zelf geschreven scenario perfect passen binnen de contouren van een grootschalige studioprent, maar het spreekt in zijn voordeel dat hij zijn idee heeft kunnen uitwerken met meer lef dan centen. Al zie je die financiële beperking niet eens op het scherm. Gareth trok met een crew van amper vijf man en wat digitale camera’s naar Mexico, Guatemala, Costa Rica en Texas waar hij McNairy en Able liet improviseren met de lokale bevolking, waardoor de meeste scènes een erg geloofwaardige couleur locale meekregen. Ook werd er op sommige plaatsen opgenomen zonder officiciële toestemming en hielp het geluk Edwards meer dan eens: zo kwam een halfafgewerkte autoweg in Texas uitstekend van pas voor de apocalyptische beelden tijdens de climax.

Veel van de charme van ‘Monsters’ is te danken aan het uitstekend spel van McNairy en Able. McNairy was eerst gecast en Able (met wie hij in het echt getrouwd is) bleek uiteindelijk de perfecte kandidate om mee te stappen in het project. Blijft natuurlijk de vraag hoe Edwards het klaar zou krijgen om daadwerkelijk monsters in zijn monsterfilm te tonen. Alweer met een gezonde doe-het-zelf-attitude zo bleek. Edwards had al ervaring met visuele effecten (onder meer voor de ruimtevaartdocu ‘In The Shadow Of The Moon’) en ging in zijn eigen slaapkamer aan de slag met naar eigen zeggen eenvoudige software om zijn film visueel op te krikken (in totaal ontwikkelde hij zo’n 250 effectenshots) en de buitenaardse wezens vorm te geven. Uiteindelijk zijn er slechts een tweetal scènes waarin ze echt te zien zijn, voor de rest speelt Edwards vooral op suggestie door bijvoorbeeld op gepaste tijden een neergeschoten alien te tonen.

Suggestie is trouwens het sleutelwoord van ‘Monsters’: zwartkijkers kunnen concluderen dat dit een saaie en eentonige film, maar die gaan voorbij aan de essentie. En die is dat Edwards er met vlag en wimpel is in geslaagd om op een kordate manier een slimme film af te leveren waarin op het eerste zicht inderdaad misschien niet veel gebeurd, maar die door pure suggestie zoals verbodsborden en Zuid-Amerikaans exotisme een sterk onderhuidse spanningslaag opbouwt. Meer zelfs, door de monsters pas naar het einde te tonen (op een heel vredelievende manier nog wel) kiest hij zelfs voor een pakkend zij het ietwat abrupt slotakkoord dat meer gemeen heeft met David Leans ‘Brief Encounter’ dan met pakweg ‘Godzilla’. Al zit de ironie in de staart, daar Edwards dankzij deze film is uitgekozen als regisseur van de reboot van... jawel, ‘Godzilla’.

Simon Couwens