Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
United 93 (Blu-ray)
Vraag aan 100 mensen wat ze gedaan hebben op 11 september 2001 en de kans is groot dat 99 ervan het perfect kunnen navertellen. Ook al is het inmiddels tien jaar geleden. De kans is bovendien extra groot dat die 99 allemaal voor de televisie zaten en getuige waren van één van de meest ingrijpende rampen uit de recente wereldgeschiedenis: de aanslag van Al Qaida op het sterke fort, genaamd de Verenigde Staten.
Het provocerende docudrama ‘United 93’ is gebaseerd op de schokkende gebeurtenissen die toen plaatsvonden, ter nagedachtenis aan de 40 passagiers en bemanningsleden van vlucht 93 van United Airlines, het vierde gekaapte toestel dat als enige zijn doel niet raakte. Wanneer de kapers van het vliegtuig het toestel op hun beoogde doel afsturen, komen de passagiers in opstand en vinden ze de moed om terug te vechten. Een explosieve strijd waarbij gewone mensen beslissen zichzelf op te offeren om te voorkomen dat het toestel zijn doelwit in Washington (vermoedelijk Het Witte Huis) zou bereiken.
Filmmaker Paul Greengrass (‘Bloody Sunday’, ‘The Bourne Supremacy’) brengt in ware guerrillastijl én in real-time de 90 minuten die verstreken zijn tussen het kapen van het toestel en het ogenblik waarop het vliegtuig neerstort nadat de passagiers via hun gsm op de hoogte werden gebracht van de crashes in het World Trade Centre. Daarbij filmt hij zowel vanuit het kijkveld van de bemanning, de passagiers, de vluchtleiders en de militairen. Als een volleerd documentarist weet hij de spanning en het ongeloof dat zich gestaag meester maakte van alle betrokkenen (passagiers die beseffen dat hun laatste uur geslagen is, vluchtleiders die niet of nauwelijks kunnen bevatten hoe dergelijke ramp kan plaatsgrijpen, etc.) voelbaar te maken op het scherm.
Greengrass maakte deze uit 2006 stammende film minder dan vijf jaar na de gruwelijke feiten en daarmee stootte hij op danig wat kritiek. Echter niet van de families van de 40 passagiers die het leven lieten. Zij werkten nauw mee aan de productie en offreerden de scenaristen gedetailleerde informatie over hun geliefde familielid: van de kleren die ze die dag droegen over het leesmateriaal dat hij of zij bij zich had tot wat zij aan boord zouden kunnen gedronken en gegeten hebben. Alles om het zo waarachtig mogelijk te verbeelden. Daarom ook castte Greengrass echte vluchtleiders en helpers in rollen waarbij ze zichzelf vertolken. Wel opvallend: geen van de passagiers (ook al zijn ze zeer gedetailleerd vormgegeven) heeft een naam. Dit om niemand nadrukkelijk naar voren te schuiven en te onderstrepen dat het hier een groepsdaad betreft, waar iedereen evenveel krediet voor verdient. Ook al hebben ze daar zelf niet veel aan.
‘United 93’ is een uppercut van een film, een tijdsdocument dat nooit aan relevantie zal verliezen. De film vertelt ook het relaas van een veranderd Amerika. Een Amerika dat op 11 september 2001 niet wakker lag van vier zenuwachtig ogende mannen van Arabische origine die aan boord van vlucht 93 kwamen. En dat in 2006 de in Irak geboren, maar in Londen residerende acteur Lewis Alsamari (die één van de kapers speelt in de film) een visum weigerde wanneer hij een verzoek indiende om de stad New York te bezoeken om de première van de film bij te wonen. Het is een faits divers, dat echter wel aantoont hoe alles veranderend de gebeurtenissen van tien jaar terug zijn geweest.