Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
The First Grader
Heeft zijn plaats in het Guinness Book Of Records niet gestolen: Kimani Kurage, een krasse Keniaan die op zijn vierentachtigste voor de eerste keer in zijn leven naar school ging en daardoor geboekstaafd staat als ‘oudste man ooit die les volgde in het lager onderwijs’. Zonder slag of stoot ging dat niet: toen de Keniaanse regering eind 2002 besloot om onderwijs gratis te maken voor iedereen, kon ze de stroom leergierige kinderen nauwelijks bijhouden en waren er te weinig plaatsen voor het aantal gegadigden. Toen Kurage kwam aankloppen werd hij meermaals vriendelijk wandelen gestuurd, maar in januari 2004 werd hij toch toegelaten om tussen de jonge kinderen les te volgen. Onopgemerkt bleef dat niet, en in 2005 mocht Kurage zelfs de Verenigde Naties in New York toespreken over het belang van gratis basisonderwijs. Waarmee hij meteen ook voor de eerste keer in zijn leven een vliegtuig nam, maar daarmee kwam hij niet bij de wereldrecordhouders terecht.
Hier zit een mooi verhaal in, dachten producers Sam Feuer en Richard Harding, die prompt de korte documentaire ‘The First Grader: The True Story Of Kimani Kurage’ financierden. Een project dat ze vier jaar later opvolgden met deze speelfilmadaptatie van Kurages verhaal. Een adaptatie die zich trouwens niet alleen concentreert op zijn avonturen op de schoolbanken, maar daarnaast aandacht besteedt aan zijn verleden als lid van de Mau Mau revolutionairen, die in de jaren vijftig streden tegen de Britse koloniale overheersers en zo de Keniaanse onafhankelijkheid bewerkstelligden. Waardoor ‘The First Grader’ niet alleen het verhaal van Kurage is, maar eigenlijk van de gehele Keniaanse natie.
Kurage komt terecht in de klas van lerares Jane Obinchu (Naomie Harris). Aanvankelijk stond die weigerachtig tegen de oude man, maar eens ze toch besluit hem te onderwijzen, heeft ze daar geen spijt van. Gaandeweg raakt ze onder de indruk van zijn levensverhaal, en blijft ze hem door dik en dun steunen, zelfs als haar eigen baan op de helling komt te staan en ze net als Kurage de bureaucratische mallemolen te lijf moet gaan.
‘The First Grader’ heeft het hart op de juiste plaats, maar het is moeilijk om het kloppen daarvan echt te voelen onder de dikke laag prekerigheid die scenariste Ann Peacock en regisseur Justin Chadwick (‘The Other Boleyn Girl’) kwistig in het rond strooien. Er mag, kan en moet al eens gelachen worden (leuk toch, zo’n oude man tussen kleine Keniaatjes), maar bovenal is het toch vooral de boodschappen dat een individu het verschil kan maken, dat respect (leef)tijdloos is en dat teveel regeltjes stom zijn die de bovenhand krijgen. Bovendien zorgt de devote verheerlijking van het hoofdpersonage er voor dat ‘The First Grader’ na verloop van tijd eerder een maatschappelijk pamflet wordt dan een boeiend verteld geheel. En dat is – zoals bij veel films die een gebrek aan nuance ontberen – nefast voor de feestvreugde.
‘The First Grader’ haalt zijn authenticiteit vooral uit de aankleding: Chadwick filmde op authentieke Keniaanse locaties met plaatselijke figuranten en ook acteur Oliver Litondo die Kurage vertolkt is Keniaan en was ooit als nieuwspresentator actief. Een aankleding die er alsnog voor zorgt dat de prent, wars van alle pathos, toch bekijkbaar blijft. Wat niet wegneemt dat dit filmpje hoofdzakelijk is weggelegd voor degenen die hun zevende kunst graag sermoengewijs binnenlepelen.