Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Joshua Marston is niet meteen een naam die bij veel cinefielen een belletje zal doen rinkelen. De man maakte voor deze ‘The Forgiveness Of Blood’ immers nog maar een film, maar het was wel een goede. In 2004 liet hij in het sterke ‘Maria Full Of Grace’ zien hoe jonge meisjes zich voor de kar van Colombiaanse drugsmokkelaars laten spannen door als ‘muilezel’ heroïnepakketjes in te slikken en die zo voorbij de douane te smokkelen. Een prent waar hoofdrolspeelster Catalina Sandino Moreno een Oscarnominatie voor beste actrice aan overhield. Daarnaast regisseerde Marston een paar afleveringen voor prestigieuze series als ‘Six Feet Under’, ‘Law & Order’ en ‘In Treatment’.

Zeven jaar na ‘Maria Full Of Grace’ levert Marston een even opvallende opvolger af. Met een grotendeels Amerikaanse productiecrew nam hij in Albanië een volledig Albanees gesproken film op. Of hoe sterke wereldcinema blijkbaar ook uit de Verenigde Staten kan komen. Nergens hadden we het gevoel naar een afgezwakte Amerikaanse visie op een Oost-Europese situatie te zitten kijken. ‘The Forgiveness Of Blood’ is zo authentiek als maar kan zijn, en regiematig blijft Marston met zijn trage tempo en ruimte voor eigen invulling eveneens trouw aan de wetmatigheden van de Oost-Europese cinema. Marston laat zich als ex-journalist (hij werkte onder meer voor ‘Life’ en ‘ABC News’) en leraar Engels in Praag duidelijk niet zomaar voor de kar van de grote commercie spannen. Om het geheel zo realistisch mogelijk te houden, schreef hij het scenario samen met de Albanese filmmaker Andamion Murataj, en die samenwerking leidde naar een bekroning voor beste scenario op het filmfestival van Berlijn in 2011.

‘The Forgiveness Of Blood’ is een trage medidatie die is opgebouwd rond de Kanun, een eeuwenoude wet die nog steeds wordt toegepast in Albanië. Eén van de codes in de Kanun laat toe dat een man die in zijn eer is gekrenkt, de beledigende man mag vermoorden. Maar hij moet daarop toestaan dat de nabestaanden wraak nemen door iemand uit zijn familie te vermoorden. Zolang die wraak niet voltrokken is, mogen de dader of de mannen uit zijn familie zich niet vertonen uit respect voor de rouwende nazaten van het slachtoffer. Marston en Murataj focussen niet zozeer op de moord (die komt niet eens in beeld), maar wel op de gevolgen voor het gezin van de moordenaar. De voortvluchtige vader kan immers niet langer voor zijn familie zorgen, met als gevolg dat zijn tienerdochter hem moet vervangen tijdens zijn broodronde en ze niet langer naar school kan. Ze ziet vanop de eerste rij de perceptie van de dorpsbewoners tegenover haar familie, en moet opboksen tegen vooroordelen terwijl haar kans op een normaal leven langzaamaan wegglijdt. Of hoe zij zonder het zelf te beseffen evolueert tot de man des huizes.

Haar broers komen er nog bekaaider vanaf, daar zij als potentieel wraakslachtoffer het huis niet kunnen verlaten. Dat is vooral voor Nik balen: hij kan niet meer naar school, niet meer weg met zijn vrienden en ook niet meer afspreken met zijn vriendin. Elke stap die hij buitenshuis zet, kan potentieel zijn laatste zijn. Het isolement drijft Nik tot wanhoop, en algauw begint hij zijn eigen familie (en dan vooral zijn vader) als de echte vijand te zien, en niet zozeer de familie van de buurman die bij een dispuut over grondbezit door Niks vader en oom werd vermoord.

Marston vraagt wat geduld van de kijker, maar eens je mee bent met de desolaatheid van het landschap en de sombere omgeving, laat ‘The Forgiveness Of Blood’ je niet snel los. De niet-professionele acteurs kleuren hun rollen zeer secuur in, en Marston zorgt voor een continu gevoel van dreiging. Zonder het verhaal echt politiek open te trekken, kaart hij toch actuele hangijzers aan. Of een land wel kan functioneren binnen een verenigd Europa als er nog middeleeuwse gebruiken gelden bijvoorbeeld. Of als het verleden een betere toekomst in de weg staat. Toch is ‘The Forgiveness Of Blood’ niet zozeer een prent die je uit politiek oogpunt moet zien. Marston kiest resoluut voor een karaktergedreven verhaal, en de eenzaamheid en tristesse van Nik en Rudina snijden bijwijlen even diep als het mes van een seriemoordenaar. En krijgen met de afsluitende close-up een woordloze uppercut mee die meer zegt dan duizend woorden.

Simon Couwens