Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Op de inlayhoes wordt ‘Black Out’ door een Nederlandse recensent vergeleken met het betere werk van Tarantino. Een vaderlandslievende lapsus, maar het is hem vergeven. Het is immers nog steeds bon ton om gangsterkomedies met een serpentineplot en een scheepslading geschifte personages te vergelijken met het werk van de regisseur die eind dit jaar de mensheid verblijdt met ‘Django Unchained’. Alleen wil de ironie dat Tarantino eigenlijk nooit een gangsterkomedie heeft afgeleverd waarin de personages elkaar voor de voeten lopen. Zowel ‘Reservoir Dogs’ als ‘Pulp Fiction’ bijvoorbeeld hadden weinig personages en lange dialoogscènes. Als je ‘Black Out’ dan toch moet vergelijken, dan kom je eerder bij het ‘Lock, Stock And Two Smoking Barrels’-universum uit van Guy Ritchie, die bij het begin van zijn carrière trouwens ook een Tarantino-etiket kreeg opgespeld.

Een vergelijking met Ritchie houdt wel steek. Regisseur Arne Toonen (‘Dik Trom’) en coscenarist Melle Runderkamp steken niet onder stoelen of banken dat ze met een vergrootglas naar diens vroegere werk hebben gekeken. En dat levert een prent op die een hippe misdaadkomedie wil zijn (en dat ook wel is), maar tegelijkertijd erg gretig leentjebuur speelt. Een plot die deels in flashback wordt verteld, misdadigers die heel domme dingen doen, hypergewelddadige maffiabazen die her en der voor een afgehakt ledemaat zorgen, dialogen die uitpuilen van de oneliners, grappen die niets met de centrale verhaallijnen te maken hebben… nieuw en origineel is het niet, maar het levert uiteraard wel hier en daar leuke scènes op.

Jos Vreeswijk (Raymond Thiry die gelukkig geen polderversie van Jason Statham neerzet) is een voormalig misdadiger, die tijdens zijn hoogdagen een  team vormde met Bobbie (Bas Keijzer) en Inez (Renee Fokker) en vooral actief was in de cocaïnebusiness. Dat verleden ligt achter hem, en hij maakt zich op voor een leven als brave huisvader. Wat het meteen dubbel vervelend maakt dat hij de ochtend voor zijn huwelijk met Caroline  (Kim van Kooten) wakker wordt met geheugenverlies en een dode, verminkte man naast hem op de lakens vindt. En van alle kanten belaagd wordt door misdadigers die op zoek zijn naar twintig kilo cocaïne die hij zogezegd zou ontvreemd hebben. Indien Jos zijn eigen bruiloft (heelhuids) wil halen, moet hij terug zijn kompanen van vroeger opzoeken en nog even de sfeer van zijn misdaadverleden opsnuiven. En dat brengt hem in het vizier van heel wat schiet- en martelgrage types. Zoals daar zijn de Russische psychopaat Vlad (Simon Armstrong), de bejaarde don Charles (Edmond Classen), de femmes fatales Charity en Petra (een met een bijl en cricketbat gewapende Katja en Birgit Schuurman). Daarnaast houdt de lokale politie-inspecteur (vertolkt door cultregisseur Alex van Warmerdam) Jos in het oog tijdens de hectische vierentwintig uur voor zijn huwelijk. Een opsomming die alles behalve volledig is. Zo duiken ook de rappers Willie Wartaal (De Jeugd Van Tegenwoordig) en Kempi op als een duo niet al te snuggere overvallers die toch mee de plot in gang houden.

Arne Toonen zorgt er voor dat ‘Black Out’ bekijkbaar blijft en laat nooit en nergens de verveling toeslaan. Dat het hier en daar onevenwichtig aandoet, is welhaast onvermijdelijk. De overdaad aan plotwendingen en personages zorgt op sommige momenten voor overkill, en een rustpauze links of rechts zou geen overbodige luxe geweest zijn. Ook de bewust ‘hippe’ dialogen zijn soms van het goede teveel. De zusjes Schuurman die discussiëren over welke films vrouwelijke misdadigers in een positief daglicht plaatsen, zorgt voor inmiddels achterhaald postmodern gezwets. Zeker omdat het allemaal te dik beaccentueerd is en Tarantino net de kunst verstaat om zijn filmverwijzingen veel subtieler in te bouwen. De oneliners treffen vaak wel doel, al is er eentje die een letterlijke vertaling is van een hardboiled observatie uit Shane Blacks Chandlerhommage ‘Kiss Kiss Bang Bang’. Hommage of jatwerk, het is maar hoe je het bekijkt. Punten van kritiek die niet wegnemen dat ‘Black Out’ op andere momenten geïnspireerd uit de hoek komt: zie bijvoorbeeld de martelscène met de bamboeplant.

Of hoe ‘Black Out’ misschien iets te angstvallig en nauwgezet in het vaarwater van ‘Lock, Stock And Two Smoking Barrels’ en ‘Snatch’ blijft. Maar het afwezig zijn van een eigen stem is uiteraard geen reden om de prent samen met het badwater weg te gooien. De houdbaarheidsdatum van het subgenre mag dan stilaan overschreden raken, als het Toonens plan was om te bewijzen dat er in Nederland met een vrij beperkt budget hippe actieprenten met vaart kunnen gemaakt worden, dan is dat zeker geslaagd.

Simon Couwens