Je hebt vandaag de dag op zijn minst een loep en een arendsoog nodig om een prent te vinden die een relikwie lijkt van lang vervlogen tijden. Tijden waarin Hollywood ongegeneerd een uit de kluiten gewassen crew naar de zeven uithoeken van de wereld stuurde om er een robuust actiespektakel te draaien. Wat je zag, was echt (een achtergrondverruimende matte compositie uitgezonderd) en de opwinding van het weten hoe alles tot stand was gekomen alleen al zorgde voor een geslaagde filmervaring. Kijk maar naar het oeuvre van bijvoorbeeld David Lean.
Een regisseur die nog bij hoog en laag zweert bij dergelijke zwaar logistieke cinema is de Fransman Jean-Jacques Annaud. Op weg naar zijn zeventigste levensjaar bewijst de maker van o.a. ‘La Guerre Du Feu’, ‘The Name Of The Rose’, ‘L’Ours’, ‘Seven Years In Tibet’ en ‘Two Brothers’ met ‘Black Gold’ dat hij nog steeds niet om een stunt verlegen zit. Voor deze grootschalige avonturenprent trok hij met een internationale cast en crew en een budget van 65 miljoen dollar naar Tunesië en Qatar om er – onder het producersoog van Tarak Ben Ammar – een hoogst entertainende (en geschiedkundig interessante) actieprent te draaien. Die Tarak Ben Ammar is trouwens ook niet van de minste. De multimiljonair is eigenaar van het productiehuis Quinta Communications en coproducent van o.a. ‘Life Of Brian’, Brian De Palma’s ‘Femme Fatale’ en Ridley Scotts ‘Hannibal’. Flopvrij is zijn resumé niet: getuige zijn medewerking aan Roman Polanski’s jarentachtigmiskleun ‘Pirates’. Ammar is eveneens de man achter Michael Jacksons ‘HIStory’-wereldtournee.
Een man met centen en visie dus, en toch ziet het er helaas naar uit dat ‘Black Gold’ in het rijtje van geflopte Ammar-projecten komt te staan. In Amerika is de film (voorlopig) niet uitgebracht in de bioscoop, en tussen al het moderne biosgeweld vond de prent in andere contreien niet onmiddellijk een leger belangstellenden. Jammer, maar op dvd/blu-ray bereikt Annauds nieuwste misschien wel een publiek. En dat mag zich schrap zetten voor een lekker en bewust oubollige matineeprent, gebaseerd op de uit 1957 stammende roman ‘South Of The Heart’ van de Zwitserse auteur (en autoracer) Hans Ruesch.
Annaud (die samen met Menno Meyjes en zijn vaste scenarist Alain Godard de roman bewerkte) troont de kijker mee naar de jaren dertig van de vorige eeuw, toen in Arabië zware oorlogen woedden tussen verschillende stammen. De twee (fictieve) stammen die we voorgeschoteld krijgen worden geleid door Nesib (Antonio Banderas) en zijn rivaal Amar (Mark Strong). Nesib wint een beslissende slag, en de gevolgen voor Amar zijn niet van de poes: hij verliest uiteraard heel wat terrein, maar is daarnaast verplicht om zijn twee zonen af te staan aan Nesib. Saleh en Auda groeien onder het ‘vaderschap’ van Nesib respectievelijk uit tot stoere krijger en intelligente boekenwurm, en Auda (Tahar ‘Un Prophète’ Rahim) wordt tot over zijn oren verliefd op Nesibs dochter Leyla (Freida Pinto) en zal er uiteindelijk mee trouwen. Afgaand op deze synopsis lijkt ‘Black Gold’ op een bedoeïenensoap, maar gaandeweg ontpopt alles zich tot een boeiende kijk op de manier waarop de Arabieren destijds zwichtten voor het Westers kapitalisme, nadat er nogal wat olie in hun gebied werd gevonden. Het is de vondst van die olie die de strijd tussen Nesib en Amar opnieuw vuur laat vatten, en uiteraard vindt Auda zich tijdens die strijd tussen de hamer en het aambeeld als hij moet kiezen tussen loyaliteit aan zijn echte vader of aan zijn kersverse echtgenote.
‘Black Gold’ puilt uit van breedschalige actietaferelen (een veldslag met tanks en kamelen is zelfs imposant te noemen) en Annaud houdt het tempo (ondanks een vrij lange speelduur) strak en snedig. Foutloos of volledig overdonderend is het allemaal niet: de plot is niet waterdicht, sommige situaties en personages zijn stereotiep en de vertolkingen neigen hier en daar naar het karikaturale. Waarschijnlijk allemaal redenen waarom ‘Black Gold’ wat onder de radar van de cinefiele goegemeente is gebleven, maar wie een beetje is uitgekeken op digitale schreeuwlelijkerds of pixelanimatie doet er goed aan om zich door Annaud en co te laten zandstralen in deze brok ouderwets (goede) cinema.