Er zijn zo van die boeken die de tand des tijds zonder cariës doorstaan: titels waarvan geen enkele zichzelf respecterende boekenhandel het zich kan permitteren ze niet op voorraad te hebben en die ook om de zoveel tijd nog eens worden verfilmd om het cultureel peil van de pelliculevreter of meerwaardezoekende salondoorzakker op peil te houden. Charles Dickens’ ‘Great Expectations’ (verschenen in 1861) is er zo een. Inmiddels werd het boek meer dan tien keer verfilmd, en deze meest recente adaptatie komt er amper een jaar nadat de BBC de roman nog eens in een miniserie liet gieten. Zelfs de laatste biosversie is nog niet eens zo lang geleden: in 1998 draaide Alfonso Cuaron een flitsende en eigentijdse, maar helaas niet zo bijster geslaagde versie met Ethan Hawke, Gwyneth Paltrow en Robert De Niro.
De eerste verfilming dateert uit 1917 (Dickens proza werd er toen op vijftig minuten doorgejaagd), de beste is nog altijd die uit 1946 van David Lean. De kans dat die versie de definitieve verfilming blijft is trouwens meer dan reëel. Het is sowieso de te prefereren versie voor iedere rechtgeaarde cinefiel. Dat jonge filmminnertjes in de dop nog niet direct een boodschap hebben aan David Leans zwartwitmeesterwerk kunnen we begrijpen. Voor hen is de 2012-versie van ‘Great Expectations’ een aanvaardbare instapversie: Mike Newell (wiens Britse carrière na het succes van ‘Four Weddings And A Funeral’ linea recta naar Hollywood leidde waar hij onder meer ‘Donnie Brasco’, ‘Harry Potter And The Goblet Of Fire’ en ‘Prince Of Persia’ mocht draaien) levert een grotendeels geslaagde versie af die trouw blijft aan de teneur van het verhaal.
Producers Stephen Woolley en Elizabeth Karlsen klopten aan bij David Nicholls (auteur van ‘Starter For Ten’ en ‘One Day’) om Dickens’ roman in een scenario te gieten. Ze hadden al met Nicholls samengewerkt in 2007 voor de verfilming van Blake Morrisons ‘And When Did You Last See Your Father’ en hadden vertrouwen in de adaptatietalenten van Nicholls om ook dit project in goede banen te leiden. Zeker omdat het niet de eerste keer was dat Nicholls zich op de klassieke Britse literatuur stortte: voor de BBC had hij eerder al ‘Tess’ van Robin Hardy bewerkt. Mike Newell kreeg de regie toegeschoven nadat een ander project van Dickens dat hij trachtte rond te krijgen (een verfilming van het heel wat minder bekende ‘Dombey And Son’) niet uit de startblokken raakte.
‘Great Expectations’ draait rond de weesjongen Pip en zijn liefde voor Estella, adoptiedochter van de mysterieuze mevrouw Lavisham. Pip krijgen we voor het eerst te zien als hij zes is, en een ontsnapte gevangene (Ralph Fiennes) tegen het lijf loopt die hij helpt door hem een vijl en wat etenswaren toe te stoppen. De gevangene wordt uiteindelijk terug gearresteerd, en het voorval maakt een grote indruk op Pip. Een andere gebeurtenis uit zijn kinderjaren is de vraag van mevrouw Lavisham (Helena Bonham Carter) om naar haar landhuis te komen om er een speelkameraad te zijn voor haar adoptiedochter Estella. Pip, die al te blij is verlost te zijn van de liefdeloze bemoeizucht van zijn tante, beleeft er mooie tijden, al voelt hij instinctief dat het water tussen hem en de gegoede Estella te diep is, zeker omdat ze hem af en toe kleinerend behandelt. De wegen van Pip (op volwassen leeftijd vertolkt door Jeremy ‘War Horse’ Irvine) en Estella (Holliday ‘The Borgias’ Grainger) blijven kruisen, en de twee ontmoeten elkaar terug in Londen waar Pip ontdekt wie Estella echt is. En waar blijkt dat hartstocht, verraad, klassenverschillen en dramatiek hand in hand gaan. Naar goede gewoonte geen gebrek aan menselijke malaise in het universum van Dickens.
‘Great Expectations’ richt zich iets te zeer op een jonger publiek om volledig efficiënt te zijn. Newell schuift de maatschappelijke kritiek en aanverwante topics iets te vlot naar de achtergrond, omdat hij zoveel mogelijk nadruk wil leggen op de centrale romance die bijna in ‘Romeo + Juliet’-versnelling wordt uitgespeeld. Waardoor deze nieuwe versie de echte fan van het boek waarschijnlijk niet echt zal verblijden, maar wie het boek (of de vorige verfilmingen) niet kent, zal zich vast wel laten meeslepen door dit weliswaar iets te braaf in beeld gebracht drama. Dat de chemie tussen Irvine en Grainger op een vrij laag pitje brandt, moeten de novices er willens nillens bijnemen.
Simon Couwens
Niets uit deze publicatie mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke (per e-mail of brief) toestemming van de verantwoordelijke uitgever.