Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
Elysium (Blu-ray)
Debuteren met een werk dat de recensenten en/of het publiek beroert is meestal een goed teken voor een lucratieve carrière. Tenzij de artiest in kwestie een eenzame wolf of eendagsvlieg is die alles kwijt wou of kon in een creatief ei. Wie wel verder wil, moet de kaap van de ‘moeilijke tweede’ ronden: of het nu gaat om een film, boek, plaat, beeldhouwwerk of ander creatief kind … ofwel bestendigt/overklast de opvolger ofwel is die niet zo sterk als het goed ontvangen debuut. Neil Blomkamp kan ervan meespreken: zijn opvolger van het quasi unaniem lovend onthaalde ‘District 9’ werd her en der onthaald als een (f)lauwe kopie en de consensus was dat ‘Elysium’ onder de verwachtingen bleef. Tegelijkertijd is deze sf-actieprent een van de meest onderschatte blockbusters van 2013. Of hoe in de wereld van zwart versus wit de kerk in veel gevallen gewoon mooi in het midden blijkt te staan.
De carrièrestart van Blomkamp is nagenoeg bekend: onder meer op basis van een van zijn kortfilms werd hij enkele jaren geleden door Peter Jackson uitgekozen om zijn debuut ‘District 9’ uit te werken. Het resultaat: een slimme, in Blomkamps thuisland Zuid-Afrika gedraaide sf-parabel waarin veel metaforische verwijzingen naar racisme en apartheid de hoge fun- en originaliteitsfactor niet in de weg zaten, maar eerder zorgden voor extra glans. Voor ‘Elysium’ lagen er grotere kaarten op tafel: ‘District 9’ had een budget van 30 miljoen dollar, voor ‘Elysium’ mocht Blomkamp met 115 miljoen aan de slag. Een schaalvergroting die visueel alvast te merken was. Waren de visuals in ‘District 9’ hier en daar nog wat onaf, in ‘Elysium’ oogt alles dubbel gepolijst.
Blomkamp richt zijn camera in ‘Elysium’ op het jaar 2154: oorlogen, milieurampen en overpopulatie hebben geleid naar een ruïneplaneet waarop enkel nog armen, verschoppelingen en verpauperde Jan Modalen leven die in een Orwelliaanse samenleving als werkmieren worden uitgebuit. De rijke stinkerds verlieten de aarde en leven zorgeloos hun leven op het ruimtestation Elysium, waar ze het eeuwig leven binnen handbereik hebben met gezondheidszorg op maat die elke kwaal ongedaan kan maken. Het spreekt voor zich dat vele aardse vluchtelingen ook een leven op Elysium willen, helaas voor hen is het station uitgerust met een gesofisticeerd beveiligingssysteem dat de poorten slotvast vergrendeld houdt.
Tot Max Da Costa (Matt Dillon) in het vizier komt. Hij droomde al als kleine jongen van een betere toekomst op Elysium, en wanneer hij tijdens een werkongeval radioactief besmet raakt, is een kuur op Elysium het enige dat hem nog kan redden. Hij laat zich inlijven door een bende rebellen die het plan heeft opgevat om het opstartprogramma van Elysium te rebooten waardoor aardse vluchtelingen massaal hun gram kunnen halen bij de rijke onderdrukkers. Die niet van plan zijn om lijdzaam toe te zien: defensieminister Delacourt (Jodie Foster) zet alles op alles om Elysium niet te laten infecteren, en gaat daarvoor zelfs in zee met een op bloedvergieten kickende huurling (Sharlto Copley) die in stilte zelf een staatsgreep voorbereidt.
A-budget of niet, in de grond is ‘Elysium’ eigenlijk een flink gegalvaniseerde B-prent. Het scenario leunt dichter aan bij apocalyptische actietitels uit de Italiaanse Z-stal dan bij intelligente parabels als ‘THX 1138’. Wat – afhankelijk van de invalshoek waarmee je de prent bekijkt – niet noodzakelijk een slechte zaak is. Het heeft iets om een megaster als Damon als een gepimpte RoboRebel aan het werk te zien, om Jodie Foster in een vrij warrig neergeschreven bijrol getelefoneerd te zien acteren en om Blomkampfavoriet Sharlto Copley over de top te zien gaan als een sadistische premiejager. Daarentegen kan je argumenteren dat er toch heel wat aan te merken valt op het weinig waterdichte script en dat de vaak hemelsmooie visuals vooral parels voor de zwijnen zijn. Veel pro’s en contra’s dus: of hoe Blomkamp met zijn tweede titel misschien niet definitief is doorgebroken, maar op zijn minst toch voor een interessante titel zorgde waar in het lang en breed kan worden over nagekaart. Wat op zich geen slechte verdienste is.
Extra’s (Blu-ray): wie de kin over de vloer voelde schrapen tijdens de visuele pracht van ‘Elysium’ doet er alvast goed aan de featurettes en ‘making of’ te bekijken: geen pixel of schaalmodel blijft onaangeroerd in de meer dan verhelderende extra’s die zo goed als het volledige productieproces uit de doeken doen.
© Cinevision.be/nl
Niets uit deze publicatie mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke (per e-mail of brief) toestemming van de verantwoordelijke uitgever.