Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
The Fifth Estate (Blu-ray)
Julian Assange moet een gelukkig man zijn, daar in zijn kleine leefwereld in de Ecuadoriaanse ambassade in Londen. Toen hij hoorde dat er een film aankwam die gebaseerd was op zijn leven en de ophef die hij veroorzaakte met de WikiLeaks-website, stond hij immers meteen op zijn achterste poten. Hij schreef zelfs Benedict Cumberbatch een brief met de vriendelijke vraag om het project niet aan te nemen. Het feit dat ‘The Fifth Estate’ gedeeltelijk gebaseerd is op een boek van Daniel Domscheit-Berg, zijn vroegere rechterhand waarmee hij in onmin raakte, zal wel niet vreemd zijn aan Assanges grieven. Inmiddels is gebleken dat het grote publiek nauwelijks geïnteresseerd was in een film rond Assange. Procentueel gezien werd dit zelfs de grootste bioscoopflop van 2013. 1-0 voor Assange dus. Of toch niet helemaal: ‘The Fifth Estate’ is immers stukken beter en snediger dan de povere ontvangst doet uitschijnen. Een tweede kans – sorry, Julian - in de thuisbioscoop is zeker welgekomen voor deze onterecht onder de radar gebleven prent.
Voor wie de klokkenluidersklepel niet weet hangen: Julian Assange is de oprichter van WikiLeaks, een website die informatie prijsgeeft die regeringen, multinationals en iedereen die op grote schaal iets te verbergen heeft het liefst verborgen willen houden. Zoals heel wat informatie over de oorlog in Irak – documenten en logs waar het militaire apparaat van de Verenigde Staten en hun gealieerde partners niet zo fraai uitkwam. Bradley Manning, de soldaat die de informatie aan WikiLeaks doorspeelde, zit inmiddels een straf van 35 jaar uit, Assange die als webbeheerder een even grote rol speelde bij het ‘lekken’ van de informatie vroeg en vond politiek asiel in de ambassade van Ecuador in Londen. WikiLeaks is trouwens nog steeds actief en blijft geregeld voor controverse zorgen.
Zoals David Fincher in ‘The Social Network’ het ontstaan van Facebook liet zien, zo toont Bill Condon (‘Gods And Monsters’, ‘Kinsey’, de vierde en vijfde ‘Twilight’) hoe Assange WikiLeaks uit de grond stampte. We leren Assange (Cumberbatch) kennen als mensenschuwe en egocentrische datanerd annex hacker als hij in 2007 op een computerevenement in Berlijn de Duitse journalist Daniel Domscheit-Berg (Daniel Brühl) tegen het lijf loopt. Het is meteen dikke mik tussen de twee en samen staan ze aan de weg van WikiLeaks, waar ze al meteen voor opschudding zorgen als ze berichten over een befaamde Zwitserse bank die nogal wat illegale transacties uit de mouw schudt. Hoe groter WikiLeaks wordt, hoe frequenter er wrijvingen zijn tussen Assange en Domscheit-Berg. Assange blijkt nogal gewetenloos te zijn in het vrijgeven van gegevens, terwijl Domscheit-Berg zich begint af te vragen of het lossen van informatie die bepaalde personen in gevaar kan brengen wel gepermitteerd is. Bovendien begint de journalist te vermoeden dat het verbeteren van de wereld niet Assanges eerste prioriteit is, en dat hij WikiLeaks vooral ziet als een persoonlijk troetelproject dat in de eerste plaats zijn ego streelt.
Scenarist Josh Singer (bekend van zijn medewerking aan tv-reeksen als ‘The West Wing’ en ‘Fringe’) baseerde zich gedeeltelijk op Domscheit-Bergs boek over Assange, en haalde daarnaast heel wat info uit een werk dat werd geschreven door David Leigh, een voormalig onderzoeksjournalist voor de Britse krant ‘The Guardian’. ‘The Fifth Estate’ gokt op nogal wat paarden en wil zowel een cybertech-, politieke als journalistieke thriller zijn en dan ook nog eens een menselijk drama. Dat het niet op alle niveaus even goed werkt laat zich raden, maar toch blijft ‘The Fifth Estate’ boeien. Is het niet door het onderwerp, dan toch zeker door de uitgelezen cast waarin naast een alweer uitstekende Cumberbatch en Brühl onder meer Laura Linney, Anthony Mackie, Carice Van Houten, Stanley Tucci, David Thewlis, Moritz Bleibtreu en Peter Capaldi opduiken.
Extra kruimels voor de patriottische filmfan: een groot deel van ‘The Fifth Estate’ werd in ons land opgenomen, en de productie streek onder meer neer in Zaventem, Brussel, Antwerpen, Sint-Niklaas en Luik. Soms herkenbaar als het om buitenopnames gaat, soms helemaal niet. Zo werden de redacties van The Guardian en The New York Times minutieus nagebouwd in de gebouwen van een langs de E17 in Oost-Vlaanderen gelegen elektronicabedrijf. In totaal werd er gedurende 38 dagen op de diverse Belgische locaties opgenomen.
© Cinevision.be/nl
Niets uit deze publicatie mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke (per e-mail of brief) toestemming van de verantwoordelijke uitgever.