Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
Nebraska
Van iemand die twee Oscars op de schoorsteenmantel heeft staan (eentje voor het scenario van ‘Sideways’ en eentje voor dat van ‘The Descendants’) kan je moeilijk zeggen dat hij vanonder de radar films maakt. Toch zal Alexander Payne niet onmiddellijk veel belletjes doen rinkelen bij de modale bioscoopganger. Jammer, want Payne is een heel interessante cineast die steevast menselijkheid, humor en tragiek met elkaar weet te vermengen. Met ‘Nebraska’ heeft Payne misschien wel zijn eerste echte meesterwerk afgeleverd. Ironisch genoeg is dit net zijn meest ingetogen en minst commerciële prent, daar er ditmaal geen sterren als Jack Nicholson of George Clooney aanwezig zijn om het grote publiek over de brug te trekken.
‘Nebraska’ is een film die al een tijdje op Paynes to do-lijst stond. Hij kreeg Bob Nelsons scenario voor het eerst te lezen tijdens de productiefase van ‘About Schmidt’ en vlak voor hij aan ‘Sideways’ zou beginnen. Het was liefde op het eerste zicht tussen Payne en het script, maar hij vond het niet opportuun om vlak na ‘Sideways’ opnieuw een roadmovie te regisseren. Vergeten deed Payne het scenario niet, en na de release van ‘The Descendants’ had hij geen enkele reden meer om het project te blijven uitstellen. ‘Nebraska’ werd meteen de eerste film waarin Payne niet meeschreef aan het scenario. Mooi om te zien hoe hij het script van Nelson zo verfilmde alsof het wel degelijk vintage Payne is.
In ‘Nebraska’ staat de zevenenzeventig jarige zilvervos Bruce Dern op het voorplan, en dit met een ronduit schitterende vertolking. Als de bejaarde Woody Grant - flirtend met de seniliteitsgrens - die van Montana naar Nebraska wil stappen om er een prijs van een miljoen dollar in ontvangst te nemen. Een prijs die er eigenlijk geen is, daar de brief die Dern ontving een goedkope marketingtruc is van een tijdschriftenuitgever. Iets wat iedereen weet, maar die waarheid wil Dern niet aanvaarden. Waarop zijn jongste zoon David (komiek Will Forte in een ingetogen en beheerste rol) besluit om Dern zelf naar Nebraska te brengen. Onderweg moet het duo noodgedwongen stoppen in Woody’s oude woonplaats, en de ontmoeting met oude familieleden, vrienden en vijanden loopt niet altijd van een leien dakje. Vooral niet omdat iedereen denkt dat Woody echt miljonair is, en velen een deel van de koek willen.
‘Nebraska’ bedient zich op het eerste zicht van een eenvoudige insteek: een zoon leert zijn vader pas op latere leeftijd goed kennen en overschouwt tegelijkertijd zijn eigen leven. Een bedrieglijk rechtlijnige synopsis die je bezwaarlijk een euvel kan noemen, vooral omdat die slechts de helft van de lading dekt. Payne en Nelson bouwen immers een tweede grondlaag in waar subtiel ruimte is gelaten voor kippenvel en ontroering. Boekdelen sprekend is bijvoorbeeld de kerkhofscène waarin June Squibb (als Woody’s balorige echtgenote Kate) alle aandacht opeist met een hilarische scheldtirade, terwijl de bedrieglijk vluchtige focus op Dern rauw, hees en teder naar de keel grijpt.
Of hoe Alexander Payne opnieuw bewijst een van de meest humane Amerikaanse cineasten van deze generatie te zijn. Niet alleen de personages kruipen onder de huid, ook Paynes regie doet dat: de manier waarop hij ‘Nebraska’ in glorieus zwartwit inkleurt is een extra parel aan de kroon. En denk niet dat het allemaal kommer en kwel is: onze kop eraf als er dit jaar nog een meer hilarische scène passeert dan die waarin de Grant-clan met z’n allen gezellig samen voor de buis een sportwedstrijd bekijkt. Meesterlijke cinema.
© Cinevision.be/nl
Niets uit deze publicatie mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke (per e-mail of brief) toestemming van de verantwoordelijke uitgever.