Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
Miss Julie
Rampspoed ahoy. De Edele Gilde Der Cinefielen die met graagte de takken van de commerciële cinema afhakt om in plaats daarvan een boom op te zetten over de geneugten van de meer sociale en menselijke rolprenten kan alle hulp gebruiken. Zo’n sysifustaak is het proberen doorgronden en appreciëren van ‘Miss Julie’, de zeventiende (!) verfilming van August Strindbergs naturalistische toneelstuk uit 1888. Die overige verfilmingen zijn trouwens zo goed als onbekend – behalve misschien die door Mike Figgis uit 1999: voor velen zal deze adaptatie de eerste kennismaking zijn met het stuk en de loodzware thematiek die het predikt.
‘Miss Julie’ gaat over klassenverschillen, zoveel is duidelijk. Strindberg gebruikt amper drie personages – en een onthoofde kanarie – om zijn standpunt te kleuren. Niet dat iedereen gecharmeerd was door de kleuren: Strindberg en zijn stuk lagen destijds onmiddellijk onder vuur en censuur loerde om het hoekje. Centraal staat huisknecht John (Colin Farrell) die op het landgoed van een graaf in Ierland werkt. Meteen zowat het enige echte verschil met Strindbergs stuk, dat op een kasteel in Zweden was gesitueerd. Gravin Julie (Jessica Chastain) zoekt als vereenzaamde femme fatale avant la lettre toenadering tot de tot een lagere klasse behorende stoere knecht, die heel geleerd en bereisd is. Eigenschappen die voor een groot deel de aantrekkingskracht sturen. John weet dat het tussen hem en Julie nooit iets kan worden, maar laat zich de genegenheid welgevallen. Zelfs al heeft hij een relatie met keukenmeid Kathryn (Samantha Morton), die min of meer zijn verloofde is.
‘Miss Julie’ speelt zich grotendeels af in de keuken van het landgoed. Regisseuse Liv Ullman (de vroegere fetisjactrice van Ingmar Bergman) doet geen moeite om te verhullen dat ze aan het roer van verfilmd toneel staat, en dat ze het bronmateriaal van haar landgenoot Strindberg eert. Theatraliteit is niet altijd een nadeel, maar hier grotendeels wel. Ullman slaagt er niet in om van de weinige locaties een voordeel te maken, zeker niet omdat ze de kijker blijft bombarderen met een spervuur aan statige dialogen. Dat die gebracht worden door klasbakken als Farrell, Chastain en Morton scheelt de spreekwoordelijke slok op de borrel, zij het zonder leven in de brouwerij te brengen. Vooral Chastain bewijst opnieuw haar omnivalente klasse.
Toch vat de film geen vuur. De statigheid schurkt dicht tegen de saaiheid aan, en het trage tempo doet het geheel ook geen goed. Mooi dat Ullman een stuk Zweedse culturele erfenis deelt en er een nieuwe generatie kennis laat mee maken, maar wij konden ons toch niet van de indruk ontdoen dat het gegeven van sociale ongelijkheid en verschillen in afkomst al vaker en beter is behandeld. Misschien gevulgariseerd en Hollywoodgesuikerd, maar dat is dan maar zo. Een beetje meer animo kon alvast geen kwaad om van ‘Miss Julie’ meer te maken dan een ietwat poreus vat met goede bedoelingen. Of hoe Ullman uiteindelijk hoofdzakelijk catert aan de fans van verfilmd toneel, Zweedse theatergeschiedenis en (te) trage arthousecinema.
© Cinevision.be/nl
Niets uit deze publicatie mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke (per e-mail of brief) toestemming van de verantwoordelijke uitgever.