Sommige vaders zijn een worst, andere dan weer een vliegtuig. De worst blijkt de leukste van de twee te zijn. Logisch, daar 'Mijn Vader Is Een Saucisse' een aimabele familiekomedie is, deze 'Mijn Vader Is Een Vliegtuig' is een donker drama over een vrouw die na de dood van haar moeder een zenuwinzinking krijgt en vermoedt dat de sleutel daartoe verborgen ligt in het verleden van haar vader die al zo’n dertig jaar in een psychiatrische instelling zit.
Regisseur Antoinette Beumer put voor dit verhaal gedeeltelijk uit haar eigen leven, en schreef haar duivels eerst van zich af in een in 2018 verschenen roman. Die roman verfilmen was de volgende stap, maar dat liep niet zonder slag of stoot - net door die grote emotionele betrokkenheid. Het scenario werd uiteindelijk geschreven door Beumers echtgenoot Maaik Krijgsman, die ook actief is als documentairemaker.
De vrouw met een existentiële crisis is veertigster Eva: baas van een goedlopend reclamebedrijf, getrouwd, twee dochters en een minnaar. En een emotionele knauw krijgend als haar moeder onverwacht overlijdt aan een hartfalen. Niet dat ze echt van haar melk is door de dood van haar moeder, maar het verplicht haar wel om haar eigen jeugd te re-evalueren. Waarom denken de buurvrouw van haar moeder en andere mensen dat haar vader al lang geleden gestorven is terwijl de intussen dementerende man al vele jaren in een instelling zit? En waarom is het dossier van zijn opname geclassificeerd zodat zelfs Eva de exacte reden niet mag weten? Veel vragen en bijna evenveel antwoorden in een film die veel wil vertellen, maar die niet echt vlot van de startbaan geraakt.
Of liever, die niet vlot landt. Want het begin blijkt uiteindelijk net het meest boeiende deel van de film. Het deel waarin de opbouw van de puzzel primeert op de plotontwikkelingen die gaandeweg de kop komen opsteken en die maken dat je de film uiteindelijk zal smaken of niet. Via flashbacks en dwarrelende pluisjes kom je wat meer te weten over de relatie van de jonge Eva met haar vader. Zij het schetsmatig, daar Beumer de echte revelatie tot helemaal aan het eind wil houden. En het is die schetsmatigheid die de film uiteindelijk op een precaire breuklijn brengt. Scènes als die waarin Eva met haar vader naar een restaurant trekt om daar geconfronteerd te worden met de uitwerpselen van haar razende vader lijken er eerder voor het effect dan voor de verhalende draagkracht te zijn. En of het zo maar kan dat een man die met een geheim dossier in een psychiatrische instelling zit en als onvoorspelbaar gewelddadig bekend staat even met zijn dochter naar buiten kan lijkt ook twijfelachtig. En zelfs als het wel mag of kan … de scènes waarin Eva met haar vader de confrontatie aangaat brengen geen revelatie omdat het uiteindelijk toch haar eigen herinneringen zijn die voor de loutering zorgen. Of hoe het mysterie dat de gewetenscrisis omkadert er niet echt in slaagt om 'Mijn Vader Is Een Vliegtuig' naar een ontroerend plateau te taxiën.
Het enigmatische aspect van het hoofdpersonage vat daarbij ook zelden vuur: waarom Eva een buitenechtelijke relatie heeft bijvoorbeeld wordt ook niet duidelijk. Verveling, primaire aantrekkingskracht, macht, egoïsme of een midlifecrisis? Haar man en kinderen zijn er precies altijd voor haar, dus daar zou het probleem niet kunnen liggen. En de relatie tussen Eva en haar vader maakt eigenlijk pas halverwege de film echt een opstart, wat de urgentie op een laag pitje laat sudderen.
Wat rest is uiteindelijk een film die vooral dient als acteerles van Elise Schaap - een gelaagd figuur mogen vormgeven is natuurlijk altijd goed voor het innerlijke acteertalent. Maar ook haar dragende hoofdrol kan niet verhinderen dat 'Mijn Vader Is Een Vliegtuig' blijft zwalpen tussen wat het zou willen zijn en wat het kon geweest zijn.
Alex De Rouck
Niets uit deze publicatie mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke (per e-mail of brief) toestemming van de verantwoordelijke uitgever.