Komt voor de bakker, zei Jim Bakker – lees: Baker – en hij gooide nog wat halleluja’s, hosanna’s en amens in de ether om met dollarbriefjes strooiende zieltjes voor zich te winnen.
Jim deed dat zo overtuigend dat hij met de donaties aangevuld met grootschalige belastingontduiking en frauduleuze financiële constructies een christelijk televisiestation uit de grond kon stampen, een religieus themapark kon bouwen dat op een bepaald moment zes miljoen bezoekers per jaar wist te trekken en vooral heel luxueus kon gaan wonen in villa’s die zelfs Hugh Hefner met verstomming moeten hebben geslagen daar ook de hondenhokken er airconditioning hadden. Gouden badkamerkranen zal Hef waarschijnlijk ook wel hebben gehad.
Nogal ne kadee dus die Jim Bakker, maar hij deed niet in zijn eentje aan godsvererende hypocrisie. Aan zijn zij stond zijn echtgenote Tammy Faye die net als hijzelf bedreven was in het overtuigen van de (goed)gelovige goegemeente en naast het preken zelfs een heuse carrière als christelijke gospelzangeres wist uit te bouwen. 'The Eyes Of Tammy Faye' concentreert zich op de eerste plaats op haar leven, al is dat natuurlijk niet los te koppelen van dat van haar echtgenoot. In vrij voorspelbare happen biopicbeleg krijg je hun relatie te zien vanaf het moment dat ze elkaar ontmoetten tijdens een bijbelcollege in 1960 in Minneapolis. Met het aura van God op hun schouders boekten ze hun eerste succes met een katholieke poppenshow voor kinderen waarna ze na hun passage op het Christian Broadcast Network anno 1974 hun eigen zender uit de grond stampten met het Praise The Lord Satellite Network. En vanaf toen ging het de Bakkers extreem voor de wind – ze waren ook dikke vriendjes met Ronald Reagan – tot de kruik uiteindelijk barstte na bewijzen van grootschalige fraude en seksschandalen. Bakker werd in 1989 veroordeeld tot een celstraf van 45 jaar, maar hij kwam na vijf jaar al vrij. Na zijn vrijlating pakte hij gewoon de draad opnieuw op als televisie-evangelist. Want de Heer vergevet en vergetet natuurlijk.
Dat het verhaal van de Bakkers interessant kijkvoer oplevert staat buiten kijf. Toch weet 'The Eyes Of Tammy Faye' filmisch niet volledig te overtuigen. Er moet veel worden verteld natuurlijk, en regisseur Michael Showalter moet keuzes maken binnen het keurslijf van twee uur. Waardoor onder meer de waanzinnige invloed en dubieuze teneur van Amerikaanse televisie-evangelisten wat wordt teruggeschroefd. Want Bakker en zijn echtgenote waren bijlange na niet de enige die zich verrijkten op de kap van Amerika’s good old religion. Ironisch is zelfs dat Jim en Tammy Faye er werden bijgelapt door een concurrerende evangelist die hoopte dat hij zo hun televisiestation aan zijn imperium kon toevoegen.
Ook complex is de manier waarop Tammy Faye wordt neergezet. Zelf werd zij niet veroordeeld wat Showalter carte blanche geeft om Tammy Faye gedeeltelijk als slachtoffer voor te stellen terwijl zij natuurlijk net als haar echtgenoot heel goed wist waar zij mee bezig waren. Maar die kant van haar karakter wordt onbelicht gelaten en Tammy Faye wordt hier vooral geportretteerd als eenzame vrouw die door haar hypocriete en waarschijnlijk zelfs verdoken homoseksuele man werd genegeerd en eigenlijk maar een ongelukkig leven had. Feit is wel dat Tammy Faye het hart op de juiste plaats had: zo was ze een van de eerste voorvechters voor de homo- en lesbiennegemeenschap en schreef ze televisiegeschiedenis door een Aidspatiënt live te interviewen en duidelijk op te komen voor zijn rechten.
Complexe materie dus, en te complex om binnen de krijtlijnen van deze speelfilm volledig tot zijn recht te komen. Showalter neemt weinig risico’s in de manier waarop hij het verhaal vertelt, al had dat gezien de exuberante inhoud zeker gekund. Een beetje meer wijwater in het gat was dus wenselijk geweest daar cruciale momenten uit Tammy Fayes leven – haar zware drugsverslaving bijvoorbeeld – nu wat als faits divers in het geheel zijn gemengd.
Al heeft 'The Eyes Of Tammy Faye' met de centrale vertolking van Jessica Chastain – die de film ook mee produceerde – wel een groot geheim wapen in huis. Haar vertolking houdt de film moeiteloos recht en ze vind de juiste flamboyante toon om het larger than life stamina van Tammy Faye te vatten. Dat ze daarbij nauwelijks herkenbaar is door make-upapplicaties die haar zo realistisch als mogelijk op de echte Tammy Faye laten lijken maakt het er allemaal nog pittiger op. Haar Oscar voor beste vrouwelijke bijrol is dan ook nauwelijks onverdiend te noemen, en ook de ploeg van de make-up en haarstyling mocht verdiend met beeldjes naar huis. Andrew Garfield doet het trouwens ook niet slecht als Bakker, maar dit is wis en waarachtig Chastains film.
Niet de eerste film over Bakker en Faye trouwens: in 1990 was er al de televisiefilm 'Fall From Grace' met Bernadette Peters en Kevin Spacey in de hoofdrollen en in 2000 dook Faye zelf op in de documentaire 'The Eyes Of Tammy Faye' en die was dan weer de inspiratie voor deze filmversie die tot op zekere hoogte stukken uit die documentaire zelfs volledig overneemt of nauwgezet reconstrueert.
Alex De Rouck
Niets uit deze publicatie mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke (per e-mail of brief) toestemming van de verantwoordelijke uitgever.