Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray
Top Gun: Maverick
Wie had er ooit durven voorspellen dat ‘Top Gun: Maverick’ met een opbrengst van bijna 1,5 miljard dollar de meest succesvolle film van het jaar zou worden? Een combinatie van nostalgie, slimme marketing en het vermaledijde COVID-19 dat even sterker bleek dan MACH-10? Wie zal het zeggen. Feit is dat Tom Cruise met deze opvolger van zijn doorbraakfilm uit 1986 zijn status van superster met vlag en wimpel wist te cementeren.
De eerste geruchten voor een sequel op ‘Top Gun’ staken rond 2010 de kop op. Dat bleek in het koelvak te belanden na de dood van Tony Scott, die in principe ook de regie van de sequel op zich zou nemen. Uitstel bleek geen afstel en uiteindelijk zetten zowel Paramount als producent Jerry Bruckheimer het licht definitief op groen voor een opvolger. Cruise liet zich daarvoor omringen met vertrouwde medewerkers om het allemaal zoveel mogelijk dicht bij huis te houden. Met regisseur Joseph Kosinski maakte hij eerder ‘Oblivion’ en met scriptdokter Christopher McQuarrie draaide hij ‘Jack Reacher’ en vier ‘Mission: Impossibles’.
Net als veel andere opvolgers op ‘films van lang geleden’ is deze prent fanservice in de puurste zin van het woord. Cruise en co waken er angstvallig over dat hun film heel nauwgezet aansluit bij het origineel. Deze film is meer jaren tachtig dan jaren nu. Wie in 1986 als nektapijtsnaak een macho-orgasme kreeg van de hier ten lande in 70 mm geprojecteerde Top Gun of wie dat pas later voelde borrelen bij een video-, televisie-, dvd- of blu-rayvisie zal zich is het niet in de zevende, dan toch alleszins in de zesde hemel voelen met deze spiegelfilm.
Want ja, herkenbaarheid is troef. De openingsscène is zelfs een kopie van die uit 1986, inclusief Kenny Loggins’ ‘Danger Zone’ op de klankband. En ook het thematisch leidmotief van Harold Faltermeyer komt meermaals langs. Ook andere bekenden komen groeten: dag zonnebril, dag motor, dag legerjas, dag Val Kilmer, dag allemaal … er zijn zelfs flashbacks uit het origineel ingebouwd. En de plot is een logisch vervolg op die van de eersteling. Centraal staat de moeilijke verstandhouding tussen Cruises Maverick en straaljagerpiloot Rooster (Miles Teller), de zoon van zijn overleden copiloot Goose. Om hem hetzelfde lot te besparen hield Maverick later diens aanvraag voor de militaire academie tegen en dat vond de jonge haan niet zo geestig. Wanneer Maverick dan plots zijn nieuwe instructeur wordt, zorgt dat voor nogal wat ambras. Maar niet teveel want er moet uiteraard een missie worden voltooid: de vernietiging van een silo waar uranium wordt verrijkt. Een doelwit dat zich in een bergachtig gebied bevindt van een niet nader genoemde schurkenstaat.
‘Top Gun: Maverick’ kopieert de opbouw van de originele ‘Top Gun’ maar voelt om de een of andere reden toch minder militair-macho aan – ook al is de film dat uiteraard wel. Kosinski kiest niet voor de videoclipaanpak van Scott en er is in het verhaal meer aandacht voor wijsheid die met de jaren is gekomen – al draagt Cruise nog steeds geen helm als hij met zijn motor over het asfalt glijdt. De emoties uit het script zijn nooit los te koppelen van de welhaast fetisjistische manier waarop Cruise zijn sterrenstatus cultiveert: op een close-up min of meer op zijn A-sterrengezicht wordt niet gekeken.
De grens tussen heldenverering en fanservice is dunner dan dun. En wordt soms potsierlijk: de romance tussen Cruise en Jennifer Connelly is zo clichématig banaal dat feministen met recht en reden hun breinaalden, haarspelden en ladderkousen bij elkaar mogen zoeken om zich woedend op de barricades te begeven om hun eisen voor sterkere vrouwenrollen kracht bij te zetten. Connelly mag dan wel een – in het origineel terloops vermeld – oud lief zijn van de Cruiseman … de manier waarop ze hem hier bijna goddelijk vereert is toch een beetje van de Hollywoodevangeliepot gerukt.
Slotsomberekening: dat het nostalgisch schoon is dat ‘Top Gun: Maverick’ een lans breekt voor oudeschoolblockbusterfilmerij, zonder daarom met echt scherpe cinema voor de dag te komen. Kortom: wat in 1986 goed/slecht was, is dat anno 2022 nog steeds. In die optiek is deze ‘Maverick’ in elk geval de meest logisch mogelijke sequel die de fanclub zich kon wensen. En de recordrecette bewijst Cruises en Bruckheimers gelijk.
© Cinevision.be/nl
Niets uit deze publicatie mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke (per e-mail of brief) toestemming van de verantwoordelijke uitgever.