Te behappen kijkvoer, je moet er doorgaans niet voor aankloppen bij David Cronenberg. Op een handvol uitzonderingen na komt de Canadese paus van de lijfgruwel – of body horror in het anglofiels – steevast op de proppen met schier ondoorgrondelijke films over lichamelijke en mentale aftakeling en verval.
In lang vervlogen tijden deed hij dat nog op een vrij toegankelijke manier, maar zelfs dat plezier wil hij welwillende en minder welwillende kijkers momenteel niet (meer) gunnen. 'Crimes Of The Future' is misschien wel de grootste te nemen of te laten titel uit zijn gewapend betonoeuvre: koud, kil en zo goed als volledig in de eigen navelpluis geplooid. Wie geen moeite wil doen om zich met een stethoscopisch fileermes in die pluis te wagen staat een naargeestige trip richting nachtmerrieland te wachten.
Voor de fans van Cronenberg is 'Crimes Of The Future' een film met een geschenkverpakking: niet alleen was het al van 2014 geleden dat überhaupt hij nog een film had geregisseerd, eigenlijk had hij sinds 'eXistenZ' uit 1999 geen echte genrefilm meer gedraaid, wel een aantal verrassend rechtlijnige actiefilms en drama’s. Op de ‘Robert Pattinson in een limousine’-zeitgeistparabel 'Cosmopolis' na dan, Cronenbergs eerste echt vormelijk experimentele film van deze eeuw.
Maar kijk, 'Crimes Of The Future' is vintage en grand cru en derhalve vooral/enkel consumeerbaar door de navelpluisfans. Volgelingen die er geen graten inzien om zich te laten meetronen naar een desolate dystopie waarin menselijke lichamen zodanig gemuteerd zijn dat ze zelf nieuwe organen kunnen aanmaken, waarin pijn controleerbaar is door biologische interfaces, waarin orgaanoperaties in het openbaar worden uitgevoerd, waarin lichamelijke verminkingscultuur en plastische chirurgie groteske vormen aannemen en waarin het mogelijk is om te overleven door toxisch afval en harde plastics te eten. Handige recyclage wel, dat laatste punt.
Cronenberg recycleert trouwens ook de titel van zijn film: zijn langspeeldebuut uit 1970 heette ook 'Crimes Of The Future' maar heeft er voor de rest niets gemeenschappelijks mee. Een knipogende spielerei dus. Deze toekomstmisdaden lagen trouwens al een tijd op de plank bij Cronenberg: circa 2003 begon hij te schrijven aan een script dat toen nog de titel 'Painkillers' droeg en dat heel wat verhaalnaden bevatte die de sprong naar 'Crimes Of The Future' maakten: chirurgie en zelfmutilatie als substituut voor seks om er maar een te noemen. Zowel Ralph Fiennes als Nicolas Cage werden benaderd voor de hoofdrol, maar uiteindelijk belandde het project in het koelvak. Ergens in het coronajaar 2020 trok Cronenberg de schuif opnieuw open, sleutelde nog wat aan het script en trok in de zomer van 2021 naar Griekenland om er zijn nachtmerriefilm te draaien in een koel-esthetisch mediterraan decor.
Maakten de trip mee: Viggo Mortensen als drager van een versneld evolutiesyndroom die zijn spontaan aangemaakte extra organen chirurgisch laat verwijderen tijdens performanceoptredens door Léa Seydoux – in een rol die oorspronkelijk door Natalie Portman zou worden ingevuld. En ook Kristen Stewart – in een rol die eerst bij Seydoux lag – maakte de sprong mee als muizige assistente bij het Nationaal Orgaanregister die een nattebroekkick krijgt van Mortensens ongefilterd exhibitionisme.
Te nemen of te laten dus, deze steriel-eigenzinnige long live the new flesh variante. Met als beloning een welverdiende schouderklop annex appendixzwaai voor iedereen die tot het eind van de zit bij de les weet te blijven zonder te knikkebollen of het af te bollen.
Alex De Rouck
Niets uit deze publicatie mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke (per e-mail of brief) toestemming van de verantwoordelijke uitgever.