Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

“De werkelijkheid waarvan ik ben vertrokken om ‘Gomorra’ te draaien was visueel zo krachtig dat ik gedwongen was om ze te verfilmen in een extreme eenvoud, alsof ik een toeschouwer was die zich daar per toeval bevond”, aldus regisseur Matteo Garrone, die in deze gelaagde misdaadmozaïek een beeld ophangt van de Camorra, met een zakencijfer van 150 miljard euro per jaar één van de pijlers van de Europese economie.

Dat stelde auteur Roberto Saviano reeds in zijn bestseller en wordt nu door Garrone getoond in de gelijknamige adaptatie. De Camorra, niet te verwarren met de Cosa Nostra, zit wijdvertakt in alle Napolitaanse gemeentes en haalt zijn inkomsten uit ondermeer handel in huisvuil en industrieel afval, industriële namaak van luxeproducten, verduistering van fondsen, afpersing, wapen- en drugshandel.

Aan de hand van vijf verhalen schetst Garrone een indringend, rauw en schokkend portret van de werkwijze van deze invloedrijke maffiaorganisatie. Don Ciro is verantwoordelijk voor het rondbrengen van geld naar de families uit de clan van wie een familielid vastzit of vermoord werd. Roberto heeft zonet succesvol zijn studies afgerond en vindt een job onder de hoede van Franco in een sector in volle groei: de verwerking van toxisch afval.

Pasquale op zijn beurt is een getalenteerd kleermaker die in een piepklein atelier werkt voor een hongerloontje. Marco en Ciro zijn twee twintigers op zoek naar macht, die al snel opvallen door hun grote bek en hun tomeloze (onvolwassen) arrogantie. Dat de Camorra al van jongs af aan in het bloed zit, bewijst ten slotte ook het verhaal van Toto, een nog jonge knul die het wil schoppen tot don, tot invloedrijk man die gevreesd en gerespecteerd wordt. “Als ik sterf, wil ik sterven zoals de echten. Ik wil vermoord worden”, weet hij al zeer vroeg hoe die wereld in elkaar zit.

Garrone kiest voor een sobere aanpak. Met een documentarische precisie vervlecht hij de verschillende verhalen tot één geheel. Zonder een echt begin of einde toont hij hoe de wereld van de Camorra altijd in beweging is, en hoe één fout je de kop kan kosten. ‘Gomorra’ is beenhard, schuwt het geweld niet en spat met een razende intensiteit van het scherm, de enige juiste manier om dit meedogenloze en keiharde fresco naar pelliculle te vertalen. Nadat Saviano zijn boek publiceerde, ontving hij diverse bedreigingen van de Camorra, met als gevolg dat hij sindsdien onder permanente politiebewaking staat. Pet af dus voor het lef van Garrone om zich, in eigen land, aan dit delicate onderwerp te wagen.

Extra’s: de 2-disc-editie van ‘Gomorra’ oogt niet alleen mooi, de extra’s zijn van een bijzonder hoog niveau. Wie alles wil weten over het tot stand komen van de film, kan dat in de ruim een uur durende documentaire, wie aan de film zelf niet voldoende had, krijgt 15 minuten aan extra scènes én wie graag ook eens de auteur aan het woord wil horen, kan terecht bij een fraai en interessant interview, bovendien van respectabele lengte. Een must dus.

Peter Janssens