Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

“Amerika martelt geen mensen”, repliceert harde tante en CIA-kopstuk Corrine Withman (Meryl Streep in een typische Meryl Streep-rol), wanneer analist Douglas Freeman (Jake Gyllenhaal) de dubieuze ondervragingspraktijken - lees: mishandel een verdachte zolang tot hij alles zou bekennen wat je hem voorlegt - van zijn organisatie in vraag stelt.

Whitman liegt niet als ze stelt dat Amerika de handen zelf niet vuil maakt. Onder de extraordinary rendition-wet is het namelijk toegestaan om verdachte individuen naar geheime gevangenissen in het buitenland te transporteren, waar ze door lokale martelaars onder handen genomen worden. De Egyptische ingenieur Anwar El-Ibrahimi (Omar Metwally) kan ervan meespreken. Als hij van een zakenreis in Kaapstad terug in de VS arriveert, wordt hij meegenomen door de lokale autoriteiten, die hem naar een niet nader bepaalde locatie brengen. Hij wordt verdacht van een terroristische aanslag, ook al beweert hij daar niets mee te maken te hebben. Freeman kampt met zware twijfels over zijn eigen functie als hij dag na dag toeziet hoe Anwar door een plaatselijke beul toegetakeld wordt.

Dit levert al stof genoeg op voor een beklijvend politiek discours, maar Zuid-Afrikaans cineast Gavin Hood, die vorig jaar nog de Oscar voor beste buitenlandse film in de wacht sleepte met het even zinderende ‘Tsotsi’, maakt van ‘Rendition’ een aangrijpende mozaïekvertelling, waarin ook nog ingezoomd wordt op twee andere verhaallijnen. Zo is er nog het verhaal van Isabella (Reese Witherspoon), Anwars vrouw die via de bureaucratie en een vriend in hoge kringen (Peter Sarsgaard) hoopt haar man terug te vinden maar daarbij stuit op een pak tegenwerking, en het verhaal van Khalid (Moa Khouas), een zelfmoordterrorist, die de dood van z’n broer wil wreken. Al deze vertellingen worden vakkundig door elkaar gevlochten en zijn via diverse personages ook steeds aan elkaar te linken.

Het is opvallend hoe sec Hood z’n verhaal vertelt; stroop staat blijkbaar niet in ’s mans woordenboek en de weinige keren dat hij toch enig sentiment laat doorsijpelen, mikt hij nog steeds niet op de zakdoeken, maar wel op het verstand. Die ingetogenheid vinden we ook terug in de vertolkingen. Reese Witherspoon is uitstekend als vrouw aan het thuisfront en ook Jake Gyllenhaal doet het prima als observator met gewetensproblemen. Hoewel het niet veel inspanning vergt om je te laten meeslepen door de schokkende gebeurtenissen, die alle verband houden met een terroristische aanslag waarover we met mondjesmaat meer te weten komen, voelt de plot over de zelfmoordterrorist af en toe iets te gekunsteld om helemaal te overtuigen. In het totaalpakket is dat echter niet meer dan een voetnoot, want ‘Rendition’ is één van de intelligentste politieke aanklachten die we het afgelopen jaar te zien kregen. Hollywood op z’n slimst.

Peter Janssens